کم ترین تعطیلات از آن ایران
نتیجه مقایسه آن چیزی است که در جدول آمده است. در میان کشورهای مقایسه شده امریکا با 114 روز بیشترین روزهای تعطیل را دارد و ایران با 61 روز کمترین روز تعطیل را. آلمان هم 113 روز، امارات 110 روز و ژاپن 108 روز تعطیل در تقویم خود دارند. اما ماجرا چیست؟
این اعداد حاصل جمع روزهای تعطیل ملی National Holidays با تعطیلات پایان هفته Non-Working Days است. این درحالیست که معمولا در مطالعات تطبیقی که تاکنون انجام شده است؛ فقط روزهای تعطیل ملی دیده شده و تنها بر این اساس نتیجه گرفته می شود که روزهای تعطیل ایران از بسیار کشورهای جهان بیشتر است. به عبارت دیگر با حذف روزهای غیرکاری آخر هفته، آمریکا، آلمان و ژاپن 17 روز، امارات متحده عربی 13 روز و ایران 22 روز تعطیلی ملی دارند. بنابراین در این بخش، این سخن درست است که ایران در تعداد تعطیلات یکی از پیش‌رو‌ترین کشورهاست. البته دلیل این مساله هم تا حدودی روشن است. تعطیلی‌های مبتنی بر تاریخ قمری در کنار تعطیلی‌ها پرتعداد حوادث پرشمار تاریخی در دوره معاصر ایران.
اما نکاتی را در مورد ایران باید به یاد داشت. نخست اینکه ساعت کاری در روزهای پنجشنبه ایران به صورت تمام وقت نیست. وضعیت کشور در این روز با دو مقسم قابل بررسی است. مقسم اول استانی است. مثلا اصفهان و خوزستان دو استانی هستند که در روزهای پنجشنبه تعطیل هستند. اما بسیاری از استان‌های دیگر چنین تعطیلی ندارند. در عین حال از مقسم نوع فعالیت هم می‌توان، تعطیلی پنجشنبه را بررسی کرد. در این نظرگاه، اغلب مدارس، قوه قضائیه، دانشگاه‌ها و ادارات ستادی مثل وزارتخانه‌ها در روز پنجشنبه تعطیل هستند. باقی اماکن دولتی در این روز تعطیل نیستند و بدیهی است که برخی مراکز مثل پلیس و مراقبت درمانی هیچ تعطیلی در روز ندارند. البته مراکزی هم هستند که تعطیلات خاصی دارند. مثلا کتابخانه ملی فقط در سه روز اول فروردین، عاشورا و 21 رمضان یعنی شهادت حضرت علی (ع) تعطیل هستند و کادر بین‌المللی وزارت نفت در روزهای شنبه و یکشنبه تعطیلند.
مشکل کجاست؟
در مورد تعداد تعطیلات در ایران سخنان بسیاری گفته شده است. بسیاری معتقدند رقم بالای تعطیلات ضرر بسیاری به کشور وارد می‌کند. در عین حال تعطیلات غیرقابل پیش بینی مثل تعطیلی ناشی از بارش برف، آلودگی هوا یا بین‌التعطیلین هم فریادهای زیادتری را بلند می‌کند.
سخنان جسته و گریخته‌ای هم در مورد روزهای تعطیل آخر هفته وجود داشته است. برخی می‌گویند با تعطیلی روزهای پنجشنبه و جمعه و با وجود تعطیلی روز شنبه و یکشنبه در کشورهای غربی، 3 روز کاری برای تعامل بین‌المللی به خصوص در حوزه مالی و تجاری باقی می‌ماند. در مقابل گفته شده که حجم تراکنش و نیز حساسیت مذهبی و فرهنگی به نوعی است که امکان تغییر روزهای تعطیل آخر هفته وجود ندارد.
در عین حال مساله بهره‌وری نقطه فاصل میان ایران و این کشورهاست. به عبارت دیگر، آن چه میان کشور ما و این کشورها تفاوت گذاشته، نه تعداد ساعات و روزهای کاری که کیفیت استفاده از این روزهاست. بهره‌وری را باید از روی رقم تولید یا Productivity سنجید. این رقم نشان می‌دهد که هر کارگر در هر ساعت کاری خود چه میزانی در تولید ناخالص داخلی کشور نقش داشته است. این رقم در مورد امریکا 63 دلار، در امارات حدودا 50 دلار، در آلمان 56 دلار و در ژاپن 44 دلار است. در مقابل میزان تولید در ایران طبق گزارش مرکز آمار چیزی نزدیک به سه دلار ( با محاسبه دلار سه هزار تومانی) و نزدیک به 7 دلار ( با محاسبه دلار هزار و دویست تومانی ) است.
جریان اصلی افکار عمومی به تبع جریان اصلی رسانه‌ای در ایران به زیاد بودن تعطیلات منتقد است. آمارهای این گزارش نشان می‌دهد که وضعیت در این بخش آن قدرها که فکر می‌کنیم هم بد نیست ولی در بهره‌وری و وضعیت تولید، وضع تقریبا به فاجعه نزدیک است. شاید بهتر باشد تعطیلات افزایش یابد ولی در روزهای کار واقعا اهل کار بود.
نکات قابل توجه
1. آمار میزان ساعت کاری در یک سال کشورهای ژاپن، آلمان و امریکا و میزان تولید از این فایل برداشت شده است.
2. میزان تولید در ایران، از این فایل برداشت شده است. میزان ساعت کاری هم از اینجا.
3. میزان ساعت کاری در آلمان و ژاپن. در ایران، نص ماده 51 قانون کار به این موضوع صراحت دارد. میزان ساعت کاری در امارات و امریکا از منابع مختلف استخراج شده است.
4. میزان تولید در امارات به صورت تخمینی محاسبه شده است. /پایان پیام
گزارش از: مصطفی مسجدی آرانی
