بنزین یورو 4، طرح ناتمامی که آسیب های تازه ای را متوجه شهروندان کرده است

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانا(داناخبر)، در چند روز گذشته، خبر انصراف بسیاری از جایگاه داران فروشنده بنزین یورو 4، از بنزین اروپایی در رسانه ها منتشر شد.
برخی رسانه ها بدون انتشار جزییات استانداردهای یورو 4 و 5 که در اروپا اجرایی شده اند، به اشتباه اظهار می کنند که بنزین های با استاندارد یورو 4 و 5 توزیعی در اروپا، 50 پی پی ام گوگرد دارد و بنزین ایرانی 10 پی پی ام و این دلیل مشکلاتی همچون تبخیر بیش از اندازه است.
این درحالی است که از استاندارد یورو 4 به بعد تمام بنزین های تولید اروپا 10 پی پی ام بیشتر نباید گوگرد داشته باشند و اگر بنزین یورو 4 به فروش رسیده در جایگاه ها همان یورو 4 وعده داده شده باشد، همان 10 پی پی ام گوگرد را دارد و نه بیشتر.

تبخیر بنزین استاندارد
بسیاری از هیدروکربن ها در شرایط محیطی تبخیر می شوند. واکنش پذیری برخی هیدروکربن ها در حضور اکسیدهای نیتروژن و نور خورشید سبب تشکیل اوزون در سطح زمین می شود.
این واکنش ناخواسته در آلودگی هوا، سلامتی کارکنان و انسان ها و بروز مسایلی هم چون خارش چشم و سرفه تاثیر دارد و هزینه های سرسام آور اقتصادی به بار می‌آورد.  
تبخیر در انتقال بنزین در نقاط گوناگون مسیر می‌تواند رخ دهد. در انتقال از پالایشگاه‌ها، تانکرهای سوخت، مخزن‌های زیرزمینی سوخت جایگاه ها و دست پایان در زمان بنزین زدن رانندگان خودروها در جایگاه ها. حجم بنزین تبخیری در گذشته های دورتر در برخی کشورهای توسعه نیافته تا 25 درصد از کل حجم بنزین توزیعی نیز بوده است.
تبخیر بنزین امری طبیعی است که استانداردهای تعریف شده‌ای دارد و روش های بسیاری برای جلوگیری وکاهش آن در دنیا به کار می رود. پژوهش های بسیاری از سوی دولت ها و دانشگاه ها سالانه برای یافتن روش های تازه و اندازه گیری حجم بنزین تبخیری انجام می شود و هزینه های هنگفتی نیز برای دست یابی به روش های بهنیه خرج می شود.
در قوانین اتحادیه اروپا برای انواع گوناگون سوخت های هیدروکربنی، یک میزان مشخص استانداردی از تبخیر درنظر گرفته شده که این میزان بین 1.5 تا 6.7 درصد است.
گفتنی است بیشتر خودروهای روز دنیا نیز به سامانه های اندازه گیری و کنترل بخارهای بنزین مجهز می شوند.

گوگرد پایین دلیل فرار بودن نیست
بیژن حاج محمدرضا، رییس انجمن جایگاه داران سوخت کشور، در گفت وگو با رسانه ها از انصراف شماری از جایگاه داران فروش بنزین یورو 4 خبر داده و دلیل آن را نیز گوگرد پایین سوخت یورو 4 تا 10 پی پی ام عنوان کرده بود که در مقایسه با بنزین اروپایی که 50 پی پی ام می باشد، بسیار کمتر است.
وی فرار بودن بیش از اندازه بنزین یورو 4 را به خاطر گوگرد بیان کرده و ضرر ناشی از آن را دلیلی بر انصراف جایگاه داران.  این درحالی است که بنزین یورو 4 تولید اروپا نیز بیشتر از 10 پی پی ام گوگرد ندارد.
شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی همواره درصدی از بنزین را معین می کند که تبخیر می شود و برای این درصد از تبخیر بنزین مبلغی را به جایگاه داران پرداخت می‌کند، به گفته بیژن حاج محمدرضا، این مبلغ کمتر از چیزی است که رخ می دهد و بنابراین ضرر مالی ناشی از آن را جبران نمی کند.
هفته‌ گذشته نام 21 جایگاهی که بنزین یورو 4 می فروشند در رسانه‌ها اعلام شد. داود عربعلی سخنگوی شرکت ملی پخش با تکذیب انصراف جایگاه داران به خاطر فرار بودن بنزین این امر را نادرست دانسته و افزوده است که فرار بودن بیش از اندازه  بنزین می تواند امنیت جایگاه ها را به خطر بیاندازد.
وی همچنین به گوگرد پایین بنزین یورو 4 افتخار کرده است و این امر را دلیلی بر موفقیت شرکت ملی نفت می داند.
داود عربعلی همچنین به اجرای طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال، بازیافت بخارهای بنزین) اشاره کرده و گفته است که با اجرای این طرح بخارهای بنزینی نباید وجود داشته باشد.
در دنیا تلاش بسیاری برای استخراج گوگرد از نفت و دیگر سوخت ها می شود. گوگرد در بنزین و دیگر سوخت های هیدروکربنی به خاطر خوردگی که ایجاد می کند، به لوله های انتقال، تانکرها و موتورهای مصرف کننده سوخت (خودروها، کامیون ها و ...) آسیب می رساند.
با توجه به نبود آمار روشن از بنزین یورو 4 و البته میزان مواد درون آن از سازمان ملی استاندارد و دیگر نهادهای مسوول، هنوز دلیل موجهی برای فرار بودن بیش از اندازه بنزین یورو 4 اعلام نشده است.
تنها می توان به این شکایت بسنده کرد که تبخیر بنزین یورو 4 در ظاهر به گفته‌ جایگاه داران فرارتر از حد انتظار است و ضرر مالی برای آنها به دنبال دارد. به هر روی، داستان بنزین یورو 4 بیشتر از آنکه پروژه ای برای افزایش سلامتی مردم و شهروندان باشد به ظاهر طرح ناتمامی است که آسیب های تازه ای را متوجهشان کرده است.