همانطور که می دانید آب خالص بی بو، بی رنگ و بی مزه است. در حقیقت آب خالص، آبی است که فاقد هرگونه املاح و ناخالصی دیگر باشد اما در طبیعت به ندرت چنین آبی یافت می شود. البته نباید تصور کرد که آب آشامیدنی مناسب، آن آبی است که فاقد املاح و مواد معدنی باشد چراکه بعضی از املاح و مواد مورد نیاز بدن از طریق آب آشامیدنی تامین می شود اما میزان این مواد در آب باید در حد مجاز و استاندارد باشد.
به طور کلی عامل سختی آب، کاتیون‌ها می‌باشند. هرچند آلومینیوم، آهن، منگنز و روی در سختی آب شرکت می کنند ولی کلسیم و منیزیم به مقدار زیاد وجود دارند و کاتیون‌های دیگر یا وجود ندارند یا به مقدار خیلی کم هستند. سختی کل (TH) مجموع مقدار کلسیم (Ca) و منیزیم (Mg) می‌باشد.
سختی آب به دو صورت است: سختی دایم یا سختی غیرکربناتی (Noncarbonated Hardness) شامل سختی بدون نمک‌های بی کربناتی (مانند کلرور، سولفات و غیره) و سختی موقت یا سختی کربناتی (carbonated Hardness) شامل بی کربنات کلسیم و منیزیم که از تفاوت سختی کل (TH) و سختی دایم بدست می‌آید.
فواید و زیان های آب سخت
معمولاً شکستگی استخوان های در کسانی که آب سخت می‌آشامند زودتر بهبود می‌یابد. اما در مقابل، سختی بیش از حد آب نیز مضراتی دارد. یکی از این مضرات این است که نوشیدن بیش از حد آب سخت موجب رسوب در افراد سنگ ساز می شود و همچنین موجب بیماری های گوارشی به ویژه سنگ کلیه است. آب سخت همچنین موجب از دست دادن طعم و مزه نوشیدنی‌ها می‌شود. دیر پخته شدن و سفتی حبوبات با آب سخت نیز از دیگر عوارض آن است. به علاوه، آب سخت به جداره دیگ های بخار، آسیب زده و باعث خوردگی و ایجاد قشر آهکی بر روی جداره دیگ‌ها و تأسیسات مرتبط می‌شود. خوب کف نکردن صابون هم از دیگر اثرات سختی آب است.
رفع سختی آب
در بازار، مواد شیمیایی گوناگونی برای رفع سختی آب به فروش می‌رسد که دارای کربنات سدیم هستند. این مواد سختی آب را قبل از ورود به دیگ ها می گیرند و یا در دیگ بر اثر افزودن این مواد، آهک و گچ را رسوب می‌دهند و دیگر این رسوب محکم به جدار دیگ نمی‌چسبد و به اصطلاح آن را نرم می‌کنند. به طوری که می‌توان آنرا به آسانی پاک نمود. بهترین روش برای رفع سختی آب استفاده از یک میدان مغناطیسی است که با مغناطیسی کردن آب از چسبیدن رسوبات به محل عبور آب جلوگیری می‌شود.
سختی آب تهران چقدر است؟
طبق اعلام شرکت آب و فاضلاب استان تهران، میزان سختی آب در شهر تهران از 180 تا 205 میلی گرم بر لیتر کربنات کلسیم متغیر است.
