به گزارش گروه سبک زندگی خبرگزاری دانا (داناخبر) به نقل از دکتر محمود گلزاری، معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان به تازگی خبر از افزایش رابطه قبل از ازدواج داده و گفته است: «این روابط از سنین راهنمایی شکل می گیرد و لازم است سامان یابد».
وقتی آماری در دست نیست
مساله روابط قبل از ازدواج چندین سال است که در دستور کار مسوولان دولتی، به ویژه مسوولان امور جوانان قرار دارد. با این حال آمار دقیقی از این که چند درصد از کودکان دوره راهنمایی تجربه این قسم روابط را داشته‌اند، در دست نیست. حتی برخی افراد مخالف اعلام آمارهای این چنین هم هستند. به عنوان مثال، مجید امیدی، از مدیران اسبق سازمان ملی جوانان ارایه آمار درباره روابط پیش از ازدواج را نادرست خوانده و اظهار داشته بود: «این کار باعث سودجویی برخی افراد مغرض و تخریب و تشویش اذهان عمومی می‌گردد».
وضعیت چگونه است؟
برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری درست در این زمینه، محتاج آگاهی به جوانب مختلف این قضیه است. باید این مساله را فرارو نهاد که ضریب نفوذ این قسم روابط در میان کودکان تا چه اندازه است؟ سطح این گونه روابط چه قدر پیش رفته است؟ افرادی که معاون وزیر ورزش از آنان سخن می‌گوید عموماً درگیر یک رابطه دوستی صرف، یک رابطه عاطفی عمیق و یا یک رابطه جنسی شده‌اند؟
گلزاری، سه سال پیش و در مقام استاد دانشگاه گفته بود: «در ایران ۸۰ درصد دختران دبیرستانی با یک پسر دوست هستند و حتی ممکن است ارتباط جنسی هم داشته باشند که خانواده‌ها و مسوولین مدارس از این موضوع بی‌اطلاع هستند». البته وی در این اظهار نظر منبع آماری خود را آشکار نکرده بود. او سال گذشته نیز اظهار داشت: «در چند سال اخیر سن ارتباط با جنس مخالف تا 11 سالگی کاهش پیدا کرده است. به طوری که دوستی دختران و پسران با مسایل عاطفی آغاز می‌شود و سرانجام به روابط جنسی و حتی ارتباط با چند نفر کشیده می‌شود».
به گفته متخصصان با پایان یافتن سن شکل‌گیری هویت جنسی، گرایش دختران در سن ۱۲ سالگی و پسران در سن ۱۳ تا ۱۴ سالگی برای ارتباط با جنس مخالف بیشتر می‌شود. اما پیکان پژوهش‌ها درباره این قبیل روابط به سمت گروه سنی دیگری از جوانان قرار دارد. اساتید دانشگاه تهران سال گذشته پژوهشی درباره روابط قبل از ازدواج صورت دادند، اما جامعه آماری این پژوهش مردان 21 تا 33 ساله و میانگین سنی 27 سال بوده است. به جرات می‌توان گفت این گروه سنی در معرض کمترین آسیب این پدیده قرار دارند. بزرگ‌ترین آسیبی که این قبیل افراد را تهدید می‌کند ناپایداری زندگی مشترک است. اما به موازات پایین آمدن سن تجربه‌های رابطه با جنس مخالف، کودکان در معرض خطرات و تهدیدات دیگری نیز قرار می‌گیرند: افزایش خطر بیماری‌های مقاربتی به دلیل فقدان آموزش جنسی، یا شکست‌های عاطفی به دلیل تصمیم‌گیری غیرعقلانی در این قسم روابط.
سن رضایت، نهادی برای حمایت از کودکان
در برخی نظام‌های حقوقی با طرح مفهوم «سن رضایت»، بستر مناسبی برای حمایت از کودکانی که درگیر روابط جنسی می‌شوند، فراهم شده است. مفهوم سن رضایت به این معناست که کودکان پیش از رسیدن به سن خاصی، صلاحیت تصمیم‌گیری در این باره را که آیا قادر به برقراری ارتباط جنسی هستند یا نه، ندارند. آن‌ها پیش از رسیدن به این سن، حتی اگر با میل خود پا به چنین رابطه‌ای بگذارند، قربانی و شریک جنسی آن‌ها اگر از این سن گذر کرده باشد، متجاوز قلمداد می‌گردد. این سن در کشورهای مختلف متفاوت است، اما محدوده‌ای از 14 سال تا 18 سال را در برمی‌گیرد. عموم کشورها برای رابطه جنسی پیش از 14 سال تمهیدات ویژه‌ای اندیشیده اند. در ایران اگرچه قانون مدنی، ازدواج دختر پیش از رسیدن به 13 سالگی و پسر پیش از رسیدن به 15 سالگی را مشروط به اذن پدر می‌کند، اما برای کسانی که پیش از این سن درگیر این روابط چه در قالب ازدواج، چه خارج از آن می‌گردند، هیچ تمهیدی در نظر گرفته نشده است.
لزوم آموزش جنسی برای کودکان
اگر آن گونه که آمار می‌گویند، این گونه روابط در میان کودکان و نوجوانان نفوذ قابل توجهی یافته باشد، باید در برنامه‌های آموزش رسمی، محتوایی برای تعلیم کودکان در نظر گرفت. این قسم آموزش‌ها هم باید هشدارهای لازم برای جلوگیری از برقراری این روابط پیش از فراهم شدن موقعیت مناسب را به کودکان بدهند، هم این نکته را در نظر داشته باشند که اگر کودکان و نوجوانان درگیر چنین روابطی شدند، چگونه آسیب‌های آن را به حداقل برسانند. در زمانه‌ای که کودکان به صورت بی‌محابا در معرض فرآورده‌های رسانه‌ای مربوط به تجربه‌های بزرگ‌سالانه قرار می‌گیرند، نباید گمان کرد که اغماض و چشم‌پوشی از آموزش، می‌تواند به سلامت عاطفی و جنسی آن‌ها کمک کند. واکسیناسیون باید به رویکرد اصلی رفتار با کودکان و نوجوانان در این حوزه باشد.
