مشتری‌های قدیمی سوآپ نفت از دست رفتند

به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا منصور معظمی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به این‌که سوآپ نفت خام در دولت گذشته متوقف شد، گفت: متوقف شدن عملیات سوآپ نفت خام دو ایراد اساسی داشت؛ یکی آنکه سهم بزرگ ایران در سوآپ از دست رفت و دیگری این‌که شرکت‌های طرف قرار‌داد علیه ما شکایت کردند و اکنون این بحث حقوقی شده است.

وی با اظهار این‌که بازار سوآپ نفت خام از ایران گرفته شد، خاطر نشان کرد: سیاست وزارت نفت توسعه‌ سوآپ است، به‌طوری که سیاست‌های جدید این وزارتخانه سوآپ این نفت خام را فعال خواهد کرد.

معاون امور برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربنی وزارت نفت اعلام کرد: کارهای اولیه برای از سرگیری دوباره سوآپ نفت خام انجام شده و مذاکراتی صورت گرفته که موفقیت‌آمیز بوده و در آینده نتایج آن را خواهیم دید.

معظمی با اشاره به این‌که ایران اکنون به دنبال به دست آوردن بازار‌های جدید در بخش عملیات سوآپ نفت خام است، گفت: به احتمال زیاد مشتری‌های قدیمی خود را در این بخش به دلیل تصمیمات غلط از دست داده‌ایم.

وی با بیان این‌که گرفتن بازار‌های قدیمی از دست رقبا بسیار سخت است، گفت: به دلیل تصمیمی که از سوی ایران گرفته شد، ایران به تعهدات خود پایبند نبود و قرار‌داد‌ها سوآپ نفت خام بر هم زده شد در نتیجه مشتریان سابق ایران نیاز خود را از طریق بازار‌های دیگر تامین کرده‌اند.

معاون وزیر نفت در پاسخ به این سوال که آیا نرخ سوآپ نفت خام تعیین شده است، گفت: نرخ سوآپ با توجه به مبدأ و مقصد باید مشخص شود، ولی به‌طور کلی تاکنون نرخی در این زمینه تعیین نشده است.

به گزارش ایسنا، از مردادماه 1389 عملیات سوآپ خام از مسیر ایران به دلیل این که وزیر نفت وقت معتقد بود سوآپ نفت خام، کشور را به وارد کننده نفت خام تبدیل کرده است متوقف شد.

عملیات معاوضه نفت خام از مسیر ایران در حالی متوقف شده است که با توجه به تحریم‌های اعمال شده علیه صنعت نفت کشور، "طرح تجارت نفت" می‌توانست نقش بسیار مهمی را در کاهش تاثیر محدودیت‌های صورت گرفته علیه ایران داشته باشد؛ به طوری که بعد از توقف سوآپ، بخش اقتصادی شورای عالی امنیت ملی بعد از جلسه‌ای با مدیران نفتی و دریافت گزارش و نظرات آنها به وزارت نفت تاکید کرد که دوباره با شرکت‌های سوآپ کننده وارد مذاکره شوند.

هم اکنون بیش از سه سال از توقف سوآپ نفت خام می‌گذرد اما خبرها حاکی از آن است که با وجود تلاش تیم جدید وزارت نفت برای مذاکره با کشورهای حاشیه دریای خزر برای از سرگیری سوآپ نفت خام، این کشورها باتوجه به قطع ناگهانی سوآپ نفت در دولت قبلی چندان تمایلی برای همکاری دوباره با ایران ندارند.

مذاکراکنندگان ایرانی علاوه بر محدودیت‌های تحریم صنعت نفت یکی از دلایلی بی‌رغبتی کشورهای حاشیه دریای خزر برای ادامه عملیات سوآپ را به وجود آمدن جو بی‌اعتمادی در این کشورها نسبت به مواضع مسوولان نفتی ایران می‌دانند.

از سوی دیگر در زمانی که ایران بازار خود را تقدیم رقیبان خود می‌کرد گزینه‌های دیگری برای انتقال نفت منطقه آسیای میانه به بازارهای جهان نقش پررنگ‌تری یافت؛ خط لوله BTC و CPC با وجود این که از نظر کارشناسان اقتصادی نیست اما به دلایل استراتژیک توانست موفقیت نسبتاً مهمی را در دیپلماسی خطوط لوله نفت و گاز نصیب خود کند.