در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۱۶۹۶۳۱
تاریخ انتشار: ۰۶ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۵:۲۸
بوتولیسم یک بیماری فلج کننده جدی و نادر است که به وسیله سم حاصل از باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می‌شود.
گروه سلامت خبرگزاری دانا (داناخبر) - دکتر حمیدرضا‌ صادقی *: از باکتری‌هایی که موجب فلج می‌شود باکتری کلستریدیوم بوتولیسم را می‌توان نام برد.

این باکتری در مواد غذایی حتی در خوراکی‌های کنسروی که به اندازه کافی حرارت ندیده‌اند و همچنین در خاک و رسوبات دریایی یافت می‌شود.

با خوردن مواد غذایی آلوده، استنشاق خاک آلوده یا ورود باکتری از زخم پوستی، فرد دچار علایم می‌شود. ​

فلج شل نزولی، ضعف در خوردن و بلعیدن غذا، گریه ضعیف در شیرخواران، آبریزش از دهان، ایست تنفس، فلج عضلات چشمی، دوبینی، گشاد شدن مردمک‌ها، تار شدن دید، افتادگی پلک، کاهش رفلکس قرنیه، خشک شدن دهان، اختلال تکلم، ناتوانایی شیرخوار در نگه داشتن سر، اتساع شکم، تهوع، استفراغ، اسهال و گاهی یبوست از نشانه‌های بالینی است.

افزایش خستگی‌پذیری عضلانی به دنبال فعالیت طولانی از نشانه‌های اختصاصی بوتولیسم است. نکته تشخیصی دیگر در این بیماری، نداشتن اختلال حسی و تب است.

اگر عفونت از طریق خوراکی ایجاد شود، معمولا علایم پس از 12 تا 36 ساعت شروع می‌شود، ولی گاهی حتی پس از دو ساعت نیز علایم مشاهده شده است. اگر باکتری از راه زخم وارد شود بیماری پس از چهار تا 14 روز نمایان می‌شود.

با توجه به این‌که آزمایشات اختصاصی بوتولیسم ساعت‌ها و حتی چند روز زمان می‌برد، اساس تشخیص بیشتر بر پایه معاینه و شرح حال بیمار است.

آزمایشات تخصصی نیز در برخی موارد انجام می‌شود که با استفاده از ردیابی سم باکتری در خون بیمار یا پیدا کردن باکتری و سم آن در زخم بیمار یا مدفوع وی امکانپذیر است. گاهی استفاده از الکترومیوگرافی نیز به کمک تشخیص می‌آید.

ایمونوگلوبین انسانی ضد بوتولیسم، درمان اختصاصی بوتولیسم نوع شیرخوارگی محسوب می‌شود که هنگام تشخیص بالینی باید درمان را حتی قبل از انجام آزمایشات شروع کرد. در بیماران بزرگ‌تر یا در بوتولیسم زخم می‌توان از آنتی توکسین حیوانی (اسب) استفاده کرد.

اگر آنتی‌توکسین موجود نباشد یا عفونت ثانویه مطرح باشد آنتی‌بیوتیک اختصاصی تجویز می‌شود. در بیمارانی که بلع ضعیف دارند تا زمان بهبود، تغذیه باید از راه لوله معده صورت گیرد.

تغذیه با شیر مادر در بهبود بیماری موثر است، زیرا حاوی ایمونوگلوبین و سلول‌های دفاعی ویژه است. داروهای مسهل نیز برای درمان یبوست و افزایش حرکات روده تجویز می‌شوند.

اغلب بیماران به ویژه سنین پایین حتی بدون درمان به‌طور کامل پس از حدود پنج تا شش هفته بهبود می‌یابند، ولی گاهی در بزرگسالان ضعف عضلانی برای بیش از یک سال نیز باقی می‌ماند. 

طبخ کافی غذا و حرارت دادن غذاهای کنسروی در دمای 85 درجه به مدت بیش از پنج دقیقه این عفونت را از بین می‌برد.

این باکتری در عسل نیز ممکن است وجود داشته باشد و به همین علت مصرف عسل در شیرخواران زیر یک سال توصیه نمی‌شود.

*متخصص اطفال

منبع: جام جم
ارسال نظر