در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۱۹۱۷۰۴
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۳۹۳ - ۰۹:۰۴
شهر سبا یا سرای در واقع نامی است كه ساكنین شهر ورزنه و روستاهای اطراف آن، منطقه مسكونی قدیمی مدفون شده در زیر تپه‌‌های شنی حاشیه غربی تالاب گاوخونی را بدین نام می‌شناسند.
به گزارش خبرگزاری دانا ساکنین ورزنه بر این باورند که با توجه به آثار برجای مانده از آن شهر كه گاهگاهی با جابجایی ماسه‌ها توسط باد پدیدار می‌شوند،‌ در زیر این شن‌های روان شهری به نام سبا مدفون است.

به این امر در بیشتر نوشته‌های قدیمی كه در آن نامی از ورزنه یا گاوخونی برده‌اند نیز آمده است؛ در بخش‌هایی از كتاب تاریخ اصفهان و ری و همه جهان می خوانیم: «حجاب نایب اصفهان را گفت تو را به شهری می‌فرستم كه سنگش سرمه‌ و مگس آن زنبور عسل و گیاهش زعفران است. از اشعار عرب پدیدار می‌‌شود كه پیشین زمان دهقانان زعفران در آنجا به عمل آورده و مخصوصاً به حدود ورزنه رویدشت جایی است كه آن را شهر سبا نامند و امروزه ویرانه است و گلرنگ شبیه زعفران در آنجا بسیار یافت می‌شود».

ابو نعیم اصفهانی نویسنده معروف احوال صوفیان و محدثان در نیمه دوم قرن چهارم هجری نیز ضمن توصیف رویدشت بیان می‌كند كه در رستاق رویدشت است دزیه نام (ورزنه). شن‌های انباشته چون كوه دارد و اگر روزها بر آن تندباد وزد، هیچ جابه‌جا نشود و چیزی از آن به كشت‌زار نرود.

 مولف كتاب الاصفهان در این باره می‌نویسد: «گاو در پارسی بزرگ است و خانی چاه (گاوخانی= چاه بزرگ) جلگه‌ای است ناهموار قریب پنج فرسخ طول و عرض دارد. از طرف جنوب و مشرق محدود می‌شود به تپه‌های ماسه و شنی كه ارتفاع آنها متجاوز از دویست متر است. بالای تپه‌ها ابتدا جرقویه علیا و بعد دشت وسیعی است، چندین فرسخ از ماسه و شن به سمت ابرقو. گاهی از اثر باد كه ماسه جابجا می‌شود،‌ در زیر ماسه آثار دیوار و طاق عمارت دیده می‌شود. سكنه آن حدود را عقیده بر این است كه در آنجا شهری بوده است، اسمش سبا و از غضب الهی ماسه آن را فراگرفته است. تپه‌های مرتفع ماسه و شنی اطراف گاوخانی به سبب منافذ و لوله‌های شعریه‌ای (مویین و باریك) آب گاوخانی را جذب می‌كنند، مانند قند كه از فنجان چایی را بالا می‌كشد».

همچنین در بیشتر نقشه‌های تاریخی كلمه گابت در محل شهر سبا نوشته شده و اصفهان ناشناخته در این ارتباط بر این است كه شهر سرای در زلزله سال 242 ه‍ . قمری ویران شده است و علت نامگذاری گاوخونی را حضور شهر معروف سبا یا گابت در كنار دریاچه در زمان‌های گذشته می‌‌داند.




برچسب ها: سبا شهر ماسه ورزنه
ارسال نظر