در عصر دانایی با دانا خبر      دانایی؛ توانایی است      دانا خبر گزارشگر هر تحول علمی در ایران و جهان      دانایی کلید موفقیت در هزاره سوم      
کد خبر: ۱۱۹۹۱۳۸
تاریخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ - ۰۷:۴۴
رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته عنوان کرد:
رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته گفت: برای حفظ تمدن کشورنیازمند فعالیت هزاره سوم باستان شناسان در منطقه خراسان هستیم اما امروز متاسفانه شاهد بی توجهی به فلات شرق و تعطیلی زیان بار شهر سوخته هستیم.
به گزارش خبرگزاری دانا از مهر، سید منصور سیدسجادی ظهر چهارشنبه در دومین همایش ملی باستان شناسی ایران در سخنرانی خود با عنوان «روابط شهر سوخته با خراسان بزرگ در هزاره سوم» در محل موزه بزرگ خراسان در مشهد با گلایه از توقف زیان بار چهارساله باستان شناسان شهر سوخته و شروع مجدد کار آن ها در این منطقه، گفت: فعالیت هزاره سوم باستان شناسان در منطقه خراسان باید گسترده تر شود چرا که بخش های وسیعی از تمدن کشورمان هنوز کشف نشده و جای دارد برای حفظ این تمدن توجه بیشتری به این هزاره شود.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته با اشاره به ارتباطات فرهنگی میان منطقه سیستان و خراسان بزرگ از گذشته های دور اظهار کرد: شهر سوخته که با نام «میانه آسیا» شهرت یافته است در فضایی به مساحت ۱۵۱ هکتار در این منطقه قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: با وجود اعتبارات کم باستان شناسی باید به صورت قطره ای حفاری ها در شهر سوخته صورت گیرد تا بتوانیم به نتایج در خور شایسته دست یابیم.

سجادی با اشاره به فعالیت های علمی و میدانی به اندازه ۱۴ فصل میدانی در طی ۲۴ ماه و ۲۰ سال فعالیت علمی کتابخانه ای در حوزه شهر سوخته افزود: نتیجه این مطالعات علمی و میدانی چاپ بیش از ۹۵ کتاب و مقاله به زبان های فارسی، انگلیسی، روسی، فرانسوی و آلمانی بوده که تاکنون تنها یکی از این کتاب ها به مرز ۱۴ هزار تیراژ رسیده است.

وی گفت: خوشبختانه کاوش در این شهر باستانی اطلاعاتی در تکمیل و پیشرفت علوم مختلف از جمله وضعیت تجارت در ایران باستان، سیر تکامل علم پزشکی، جامعه شناسی، مسائل صنعتی را حاصل شد.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته با اشاره به اینکه برخی تصور می کنند که بررسی باستان شناسان تنها مربوط به گورستان شهر سوخته است، گفت: بررسی های ما علاوه بر گورستان به بخش مسکونی این شهر که ۸۰ هکتار از وسعت آن بوده است را نیز شامل می شود.

وی با اشاره به اینکه حفاری های منطقه مسکونی شهر سوخته حدود ۲۵ متر مربع و توسط باستان شناسان ایتالیایی پیش از انقلاب اسلامی صورت گرفته است، گفت: در این بخش که با لایه های بسیار معماری از دوره های مختلف پوشیده شده است این مسئله حفاری و دست یافتن به دوره های قدیمی تر را مشکل ساخته است اما تلاش داریم تا با انتخاب یک نقطه بدون صدمه زدن به آثار معماری دوره های مختلف به قدیمی ترین دوره های استقرار در این بخش دست یابیم.

سجادی گفت: طبق آخرین محاسبات گورستان ۲۵ هکتاری شهر سوخته دارای ۳۸ هزار گور است که تاکنون ۸۰۰ گور حفاری شده و بزرگترین کلکسیون بقایای انسانی و جانوری است و منبع خوبی برای مطالعه در زمینه های مختلف از جمله مطالعه در حوزه استخوان و جانور شناسی است.

وی خاطرنشان کرد: دیوارهای شرقی شهر سوخته در اثر وزش بادهای شدید به نیمه گرد تبدیل و فرسوده شده است و به همین دلیل احتمال دارد که وسعت شهر بیش از آنچه اکنون ملاحظه می شود، بوده باشد.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته با اشاره به مطالعات باستان شناسان به بخش های غربی و شمالی ایران و عدم تمرکز و توجه به بخش های جنوب شرقی و خراسان بزرگ تاکید کرد: خوشبختانه در سال های اخیر به بخش های شرقی فلات ایران توجه شده است اما تا رسیدن به نتایج کامل فاصله بسیار است.

وی ادامه داد: ضروری است تا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به بخش شرقی فلات ایران توجه بیشتری داشته باشد چرا که این بخش دوره های گوناگون از جمله دوره پیش از آغاز تاریخ را نیز در خود جای داده و می توان از طریق آن با پیوندهای دوره های تاریخی از جمله تاریخ اسلام را کشف کرد.

سجادی با بیان اینکه متاسفانه باستان شناسان فرهنگی و بین النهرینی اعتقادی به بخش های شرقی فلات ایران نداشته و ندارند، تاکید کرد: این مسئله باعث شد تا در زمان احمد شاه قاجار گنجینه ای در گرگان به نام گنجینه استرآباد کشف شود که این گنیجه شامل اشیا و ظروف دوران سومریان بود و باستان شناسان را به این نتیجه رساند که مردم منطقه گرگان قادر به ساخت و درست کردن این چنین تمدنی نبودند بنابراین این فرضیه حقیقت دارد که ایران محل ترانزیت بین دو رودخانه سند در شرق و رودخانه دجله و فرات در غرب ایران بوده است، همچنین پژوهش های سال های اخیر نشان داد که ایران صادرکننده تفکراتی به بین النهرین نیز بوده است.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته تصریح کرد: شهر سوخته که دالانی دراز از جنوب دریاچه آرال تا سواحل شمالی دریای مُکران و خزر و تنگه هرمز را دربرمی گیرد دارای واحه های کوچک حاصلخیزی بوده که باعث شکل گرفتن تمدن های مختلف در این منطقه بزرگ بوده است.

وی با اشاره به اینکه میانه آسیا به شش حوزه بزرگ فرهنگی از جمله بلوچستان، ابتدای رودخانه هیرمند، پاکستان و خراسان امروزی تقسیم شده است، گفت: هر کدام از این شعبات در دوره های مختلف شکوفا بوده اند و این جزیره های فرهنگی در طول هزاره سوم با یکدیگر ارتباطاتی به شکل فرهنگی و اقتصادی داشته که آثار این ارتباطات به خوبی در شهر سوخته مشاهده می شود.

سجادی با بیان اینکه از ۳۲۰۰ تا ۳۸۰۰ سال قبل از میلاد شهر سوخته منطقه ای مسکونی بوده است، گفت: برخی از باستان شناسان فرانسوی معتقدند که شهر سوخته در ۲۳۰۰ سال قبل از میلاد تداوم زندگی در خود را از دست داده و کاملا از بین رفته است، اما باستان شناسان ایرانی در سال گذشته به شواهدی دست یافتند که نشان می داد نه تنها تا ۱۷۵۰ سال قبل از میلاد زندگی در شهر سوخته ادامه داشته است بلکه آثاری از استقرارهای کوچک انسانی از دوره هایی همچون دوره اشکانی در این منطقه بدست آمده است و ما را به این نتیجه رساند شهر سوخته مربوط به ۱۸۰۰ سال قبل از میلاد است.

وی سفال را بهترین ماده فرهنگی برای باستان شناسان عنوان کرد و افزود: اشیاء دیگری همچون سنگ، مهره و ظروف قدیمی نیز در شناخت ارتباط حوزه های فرهنگی بین تمدن ها بسیار مفید است.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته با اشاره به اینکه معادن سنگ لاجورد تنها در منطقه بدخشان افغانستان و  صحرای سینا وجود داشته است، گفت: طبق بررسی های انجام شده سنگ های لاجورد منطقه صحرای سینا مرغوبیت لازم را نداشته اند و تمامی سنگ های لاجورد پیدا شده در ایران مربوط به منطقه بدخشان در کوه های افغانستان است.

وی ادامه داد: این سنگ ها تنها به دو طریق به سواحل خلیج فارس می رسیدند که یک مسیر آن مربوط به تپه ایثار در دامغان و مسیر بعدی از شهر سوخته می گذشته بنابراین شهر سوخته مرکزی برای تلاقی و آمد و شد بازرگانان بوده است که پس از کشف راه های دریایی در هزاره سوم با سقوط شهر سوخته به عنوان شاهراه تجار مواجه هستیم چرا که راه دریایی نسبت به راه زمینی و خاکی از هر لحاظ از امنیت بیشتری برای تجار برخوردار بوده است.

سجادی با اشاره به وجود شباهت نقوش هندسی و جانوری روی ظروف سفالی شهر سوخته و منطقه باستانی ترکمنستان و شمال خراسان امروزی و آسیای مرکزی گفت: این شباهت ها تنها به شباهت روی ظروف سفالی خلاصه نمی شود بلکه در مهره ها، ظروف سنگی، ابزار کار، آیین های تشییع و برخی از تفکرات نیز بازمی گردد.

وی با اشاره به وجود پیکره های حیوانی و انسانی مشابه در دو حوزه فرهنگی سیستان- شهر سوخته با ترکمنستان – شمال خراسان گفت: این ارتباطات پیکره سازی در این حوزه های فرهنگی نشان از یک نوع طرز فکر مشترک بین دو قوم یا دو ناحیه را بدست می آورد.

رئیس پایگاه جهانی شهر سوخته نحوه چیدمان ظروف، شکل ظروف، ساختار دایره ای شکل قبور و نحوه قراردادن اسکلت ها در قبور را از دیگر موارد تشابه دو حوزه فرهنگی شهر سوخته و شمال خراسان دانست و افزود: در ایران تنها در شهر سوخته قبرهای چهارگوش خشتی و یا مربع شکل را شاهد هستیم.

وی تاکید کرد: کشف ابزار بازی های مهره ای همچون تخته نرد که البته تخته نرد عنوان بازی مردم شهر سوخته قطعا نبوده است در منطقه شهر سوخته نشان می دهد که مردم این شهر با منطق و ریاضیات آشنایی کاملی داشته اند و چون این بازی در همه جای شهر یافت نشده و تنها در بخش هایی از شهر یافت شده نشان می دهد که این بازی، سرگرمی افراد مرفه شهر بوده چرا که طبق معمول همه مردم ابتدا برای رفع نیازهای اولیه زندگی مثل خوراک و پوشاکشان تلاش می کنند و پس از آن به سراغ سرگرمی ها می روند.

ارسال نظر