به گزارش خبرگزاری دانا یکی از درمان‌های شایع ناباروری، لقاح خارج رحمی یا IVF است. در این درمان روند ادغام اسپرم و تخمک خارج از بدن مادر و در شرایط آزمایشگاهی انجام می‌شود.
از این درمان در شرایط مختلف مانند اختلال در عملکرد لوله‌های رحمی، واکنش ایمنی بدن مادر نسبت به اسپرم یا زمانی که پدر قادر به تولید تعداد اسپرم سالم کافی برای باروری تخمک در حالت طبیعی نباشد، استفاده می‌شود.
برای انجام IVF ابتدا باید تخمک و اسپرم از والدین گرفته شود. به منظور دریافت تخمک با استفاده از داروهایی خاص، تخمک‌گذاری در مادر القا می‌شود و سپس تخمک‌های آزاد شده از حفره شکمی جمع‌آوری می‌شود.
در مواردی نادر، پس از بررسی فولیکول‌های آزاد شده از تخمدان، مشخص می‌شود که فولیکول‌ها فاقد تخمک هستند. به این شرایط «نشانگان فولیکول تهی» می‌گویند.
بروز این حالت دو احتمال را مطرح می‌کند یا خالی از تخمک بودن فولیکول‌ها اتفاقی است (نشانگان فولیکول تهی کاذب) که در این صورت تکرار روند تخمک‌گیری می‌تواند مشکل را بر طرف و انجام IVF را ممکن کند و یا مادر مبتلا به نشانگان فولیکول تهی است که در این صورت تکرار روند درمان بی‌فایده است و تنها منجر به تحمیل هزینه و رنج به زوج نابارور خواهد شد.
سوالی که در این شرایط برای متخصصان مطرح می‌شود، نحوه تشخیص نشانگان فولیکول تهی کاذب از واقعی است. برای پاسخ به این سوال، دکتر طاهره معدنی و نادیا جهانگیری در پژوهشگاه رویان به مطالعه سه هزار و 356 چرخه IVF پرداختند.
از میان این تعداد در 58 چرخه هیچ تخمکی از فولیکول‌های گرفته شده از تخمدان به دست نیامده بود.
پس از تکرار روند تخمک گیری از این 58 نفر از 10 نفر آنان تخمک به دست آمده بود، اما 48 تن دیگر دچار نشانگان فولیکول تهی بودند. بررسی‌های بالینی این گروه نشان داد، سطح هورمون آنتی مولرین در آنان پایین و تعداد فولیکول‌های بالغ در تخمدان آنان کمتر از 4 است.
نتایج این پژوهش که در مجله بین المللی Oman Medical به چاپ رسیده، نشان می‌دهد، برای تشخیص نشانگان فولیکول تهی، می‌توان از بررسی سطح هورمون آنتی مولرین و میزان فولیکول‌های بالغ موجود در تخمدان استفاده کرد.
استفاده از این یافته در مراکز درمان ناباروری از تکرار بی‌فایده چرخه IVF در مبتلایان جلوگیری می‌کند و مبتلایان بدون تحمل هزینه و رنج جسمی و روحی بی‌فایده از مشکل خود آگاه می‌شوند.
