قدیمی ترین کلیسای جهان

واقعا قدیمی ترین کلیسای جهان؟

البته برخی منابع ارمنی اینگونه می گویند. این كلیسا به نام قره کلیسا معروف است و قدمت آن به قرون هفتم و دوازدهم میلادی برمی‌گردد.

 به گزارش خبرگزاری دانا، سیاه کلیسا یا قره کلیسا یا کلیسای تادئوس مقدس یا کلیسای طاطاووس، نام کلیسایی تاریخی درمنطقه کوهستانی چالدران که مرتفع‌ترین منطقه استان آذربایجان غربی است در کنار روستایی به همین نام و جنوب ماکو از توابع استان آذربایجان‌غربی واقع شده است. تاریخ دقیق بنا کلیسای تاتووس مقدس معلوم نیست، تاریخ آن به روایت خورناستی مورخه ارمنه به اوایل دوره مسیحیت می‌رسد. پس از کشته شده تاتووس او را در این مکان دفن کردند. به احتمال زیاد این کلیسا در سده ششم میلادی ساخته شده است.

قره در زبان آذری به معنای سیاه است و وجه تسمیه این نام سیاه بودن قسمتی از کلیسا است. ظاهراً ساختمان اصلی کلیسا تماما از سنگ های سیاه ساخته شده که پس از بازسازی قسمتی از سنگ ها به وسیله سنگ های سفید جایگزین شده است. به احتمال زیاد این عمل به صورت عمدی انجام شده تا آیندگان از شکل و ظاهر اولیه کلیسا مطلع باشند. در سال 1386 روز 3 تیرماه برابر با 21 ژوئیه روز زیارت کلیسای تاتووس نامگذاری شد. این مکان ،به دلیل معماری بی‌نظیرش در تیر ماه سال 87 به عنوان نهمین اثر ثبت شده كشور در سی و دومین نشست میراث جهانی یونسكو در كبك كانادا در فهرست آثار تاریخی جهان قرار گرفت و ثبت جهانی شد.

 به سبب دفن تاتووس یکی از حواریون      حضرت عیسی مسیح در این کلیسا کلیسای تاتووس نزد ارمنیان بسیار مقدس و محترم است. بنا بر عقیده ارامنه کلیسای طاطائوس اولین کلیسایی است که به دستور مبشرین و حواریون مسیح در دنیا ساخته شده است و چون از نظر مذهبی، شهادت را بزرگترین سعادت برای بشر می‌دانند، هر سال در روزهای آخر تیرماه و هفته اول مرداد ماه که مصادف با قتل تادی مقدس و پیروان مسیحی او است ارمنیان ایران و برخی از سفیران مسیحی کشورهای خارجی در ایران به زیارت کلیسای تاتووس می‌آیند ودر قره کلیسا مراسم خاصی بر پا می‌کنند. جشن قره كليسا براي ارمنيان، مجموعه اي از انگيزه هاي اعتقادي، قومي، سنتي، خانوادگي، عاطفي، تفريحي و همچنين مسافرت و استفاده از آب و هواي ييلاقي و ديدار دوستان و آشنايان است.

 قره كلیسا در سال 1319 میلادی بر اثر زلزله تخریب و در سال 1329 میلادی دوباره بنا شد. در سال 1691 میلادی نیز با نصب سنگ‌های سیاه در آن تعمیر و مرمت شد. این كلیسا در سال 1810 میلادی دوباره از سوی سیمون بزنونی، اسقف ماكو به وسیله سنگ‌های سفید مرمت و تعمیر و در دوره قاجار نیز توسط عباس میرزا مجددا مرمت و ساماندهی و زمین‌های زیادی وقف آن شد كه كتیبه سنگی نصب شده بر سر در این بنا بیانگر این مدعاست.

 مجموعه قره کلیسا، شامل سه کلیسای اصلی با نام‌های قره کلیسا یا سنت تادئوس، سنت استپانوس و زور زور است .موقعیت جغرافیایی کلیسا طوری است که اطراف آن را از هر طرف کوه در بر گرفته است و در کنار کلیسا رودخانه ای جاری است. این کلیسا در سطحی به مساحت ۱۵۰*۲۰۰ متر ساخته شده است . همچنین دارای دو گنبد زیبا در اندازه 24 متر و 5/18 متر است كه گنبد 5/18 متری آن در قسمت كلیسای قدیمی و سیاه و گنبد 24 متری در بخش جدیدتر و بزرگ‌تر كلیسا یا قسمت سفید قرار دارد. دیوارهای کلیسا قطور است و با درهای کوچکی پوشانده شده است و شباهت بسیاری به کلیسای اچمیادزین دارد. داخل محوطه هم اتاق های متعددی برای اقامت خلیفه، راهبان، روغن گیر، آسیاب، آشپزخانه، نگهداری مواد غذایی، انبار علوفه حیوانات و... به چشم می خورد که باعث می شد در مواقع لزوم بتوانند از کلیسا در مقابل متجاوزین حفاظت کنند. قسمت خارجی بنا هم دارای طرح‌های معماری جالبی از نقش‌های گل و بوته و تصاویر انسان است و روی سردر آن فرمان شاه عباس اول صفوی به زبان ارمنی دیده می‌شود.

 دو راه برای رسیدن به قره کلیسا دارید: راه اول از طریق تبریز است. فاصله تبریز تا قره کلیسا حدود 270 کیلومتر است و باید است از شهرهای مرند، قره ضیاءالدین و شوط بگذرید. از شوط تا قره کلیسا حدود 35 کیلومتر است. قره کلیسا تقریباً در میانه راه شوط به چالدران قرار گرفته است. توجه فرمایید وقتی از شوط به سمت چالدران حرکت می کنید، سه راهی قره کلیسا در سمت راست شما قرار گرفته است. لازم به توضیح است که بخش عمده این مسیر، یعنی از تبریز تا سه راهی شوء جاده ترانزیت بین المللی است و از کیفیت بهتری نسبت به مسیر دوم برخوردار است. مسیر دوم از ارومیه شروع می شود. فاصله ارومیه تا قره کلیسا حدود 275 کیلومتر است و لازم است شهرهای سلماس، خوی و چالدران را پشت سر بگذارید. جاده خوی به چالدران با مسافت حدود 100 کیلومتر، کوهستانی و نسبتاً فرعی است.

 بد نیست بدانید که هر دو این مسیرها، خصوصاً شهرهای مرند و خوی جاذبه های دیدنی زیادی دارند که می توانند سفر شما را به یاد ماندنی تر کنند. البته در مجموعه قره کلیسا هیچ گونه امکانات رفاهی وجود ندارد. با نزدیکترین پمپ بنزین 35 کیلومتر فاصله دارید. برای آب آشامیدنی بهداشتی بهتر است از آب معدنی استفاده کنید و غذای سبکی همراه خود داشته باشید چون احتمالا به رستوران بهداشتی و مطمئن دسترسی نخواهید داشت. وضعیت سرویس های بهداشتی هم متوسط است و مشکل خاصی نخواهید داشت. بهترین زمان بازدید از این بنا از اردیبهشت ماه تا پایان مهر ماه است. یادتان باشد که در هفته اول مرداد ماه به این بنا سر نزنید چون کلیسا میزبان مراسم مذهبی است و ورود افراد غیرمسیحی در این زمان ممنوع است.