محله
عبیدزاکانی، یکی از محلات قدیمی قزوین با کوچه هایی پر پیچ و خم، خانه هایی قدیمی
و بازارچه ای خاطره برانگیز است و "گرمابه قجر" به عنوان نگین درخشان آن
محسوب می شود.
به گزارش خبرگزاری دانا ،حمام قجَر یکی از کهن‌ترین و بزرگ‌ترین گرمابه‌های شهر قزوین است که در خیابان عبید زاکانی این شهر کنار بازارچه و مسجد آقا کبیر قرار دارد.این بنا در سال 1057 هجری قمری بوسیله امیر گونه خان قاجارقزوینی ،به دستور شاه ساخته شده و نخست "حمام شاهی" نام داشته است که در حال حاضر به موزه مردم شناسی تبدیل شده است.
این بنا از دو
قسمت جداگانه زنانه و مردانه و سه بخش اصلی سربینه، میاندر و گرمخانه تشکیل شده
است. و بالغ بر هزار و
45مترمربع
مساحت دارد. ورودي گرمابه با چند پله به هشتي ساده و سپس با يك گردش به سربينه مي
رسد. سربينه بزرگ گرمابه نقشه هشت ضلعي دارد و هر ضلع آن داراي شاه نشين و
طاق نماست.در وسط سربینه بزرگ گرمابه، حوض فیروزه ای بسیار زیبایی
قرار دارد. و درست در بالای حوض، پنچره زیبایی در سقف گنبدی شکل جای گرفته، انگار
که آسمان هم به میهمانی موزه دعوت شده است، دارد دورتا دور حوض را حجره های
کوچکی محصور کرده که پیکرهای انسان گونه در آن از آداب ورسوم اقوام قزوینی، کرد،
ترک، مراغی و تات برای بینندگان، حرف های ناگفته می زنند.مابين سربينه و گرمخانه فضايي وجود دارد که گرمخانه داراي يك فضاي
مركزي محدود و تعدادي فضاي جانبي است.سربینه
مکانی جهت تعویض لباس و آماده شدن مراجعین جهت استحمام بوده است. درب دیگری نیز از
جانب غربی به حمام راه داشته که احتمالا مخصوص بانوان بوده است.پشت بام این حمام نیز هم‌سطح خیابان است. پوشش بنا گنبدی است و در هر گنبد جامخانه ای عمل نورگیری را انجام می
دهد. تزئينات گرمابه نیز شامل كاشيكاري و طاق هاي رسمي بندي شده است. فضاهایی
از گرمخانه که روزی مکان شست وشو، چال حوض "استخر آب سرد”، خزینه، اعیانی بوده
و حال سبک زندگی و یا آداب و رسومی نظیر آهنگری، دعانویسی و دستفروشی با چرخ
های تافی را بازگو می کند و حتی شهر فرنگ و لباسها و ابزارهای مربوط به دوره های
مختلف تاریخی در آن به چشم می آید. پیکره قجر را خشت هایی از جنس تاریخ شکل داده، روزگار سپری شده ای که
حال در مقابل چشمان مردمان این سرزمین خودنمایی می کند و بازبان بی زبان خود می
گوید: گذشته خود را هیچ گاه فراموش نکنید. در این موزه مشاغل مختلفی چون حجامت، دعا نویسی، بار فروشی، آهنگری،
مکتب خانه داری، حلاجی و تعزیه خوانی و نیز آیین‌های سیزده بدر، پنجاه بدر توسط
مجسمه های سفالی زیبایی به نمایش گذاشته شده است و زندگی روزمره مردم به وسیله
مجسمه‌هایی در معرض دید عموم قرار گرفته است.
این حمام در سال
۱۳۷۹ خورشیدی توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان قزوین تملک شد و در تاریخ
11 مرداد 84 با شماره ثبت 12601 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
.همچنین با سرمایه‌گذاری شهرداری و مدیریت سازمان نوسازی و بهسازی شهری قزوین در
سال های 81 تا 84 با صرف اعتباری معادل یک میلیاردو ۲۵۰ میلیون ریال مرمت گردید و
در حال حاضر، با نظارت سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری اداره می شود.
موزه مردم شناسی قجر از آثار ارزشمند قزوین و اولین گزینه تاریخی گردشگران به این شهر است که نقش بسزایی در افزایش میزان گردشگران ورودی دارد و طی نوروز دو سال گذشته رتبه اول را در بین دیگر آثار تاریخی قزوین از حیث بازدید گردشگران بدست آورده و این مهم با حضور مردمان آریایی در موزه قجر تحقق پذیرفته است و مناسبت های مختلفی در سال همچون نوروز فرصت مناسبی برای باز نگاه داشتن درب این موزه درراستای توجه به اهداف گردشگری کهن شهر قزوین است. گردشگران می‌توانند با سیری تاریخی، فرهنگی در بخش اقوام با قومیت‌های مختلف این سرزمین اعم از تات، لر، کرد، مراغی و ترک آشنا شوند.
