پرسش و پاسخ دینی
چرا تأمین معاش مراجع تقلید از راه وجوهات شرعیه بوده و آنان مانند امامان معصوم به کار و فعالیت نمیپردازند؟!
1 امامان معصوم (ع) هم سهمی از خمس داشتند، و دلیلی وجود ندارد که آنان از این سهم خود استفاده نکرده باشند. البته با توجه به حکومتهای ستمگری که در طول زندگی امامان معصوم(ع) وجود داشت و امامان به صورت تقیه زندگی میکردند. این باعث میشد تا بسیاری از شیعیان از ترس حکام جرأت رساندن خمس به امامان را نداشتند باشند؛ لذا اندک افرادی هم که به امامان میرساند این کار را به طور پنهانی انجام میدادند.
2 بسیاری از مراجع نیز با غیر از خمس امرار معاش میکردند و الآن نیز برخی بزرگان به هیچ وجه از سهم امام استفاده نمیکنند.
3 با توجه به اینکه به هر حال آنان نیز مانند دیگر مردم باید زندگی کنند، استفاده آنان به مقدار شئونات از سهم امام ایرادی ندارد. آنچه میتواند پرهیزکاری آنان را زیر سؤال ببرد ریخت و پاش و اسراف در استفاده از خمس است، نه تأمین یک زندگی عادی و پایینتر از عادی.
4 نظر به علم لدنی داشتن امامان، آنحضرات نیاز به کسب علم و دانش و مطالعه و درس خواندن نداشتند؛ امّا مراجع تقلید مانند سایر مردم هستند که برای افزودن و حفظ و نگهداری علم، نیاز به مطالعه و مراجعه مستمر دارند و هر چه بیشتر مطالعه کنند در استنباط احکام الهی قویتر میشوند؛ لذا پرداختن به غیر علم موجب ضعف و سستی در استنباط خواهد شد؛ از اینرو شایسته است زندگی آنان بهگونهای تأمین شود که به جای کسب و کار، به مطالعه تعلیم و تعلّم بپردازند.
5. امروزه با توجه به تخصصیشدن دانشها، استفاده از بیت المال نه تنها برای مراجع دینی بلکه برای بسیاری از پژوهشگران دانشهای گوناگون توجیهپذیر است و تأسیس پژوهشگاههایی در تمام جهان که شاغلان در آنها جز پژوهش، کار دیگری ندارند، شاهدی بر این مدعاست.
http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa644417