این روزها که تمام دنیا با معضل کرونا روبه روست و پایان روزهای کرونایی مشخص نیست موضوع آموزش دانش آموزان در ابهام قرار گرفته است، آموزش و پرورش هم گاهی از طرح‌هایی رونمایی می کند که عموما زیرساخت های مناسبی ندارد.
نرگس دادور، خبرگزاری دانا، سرویس آموزش؛ شیوع ویروس کرونا مردم دنیا را در عرصه‌های مختلف به چالش کشیده است؛ یکی از این چالش‌ها تعطیلی مدارس است. این چالش در ایران از ابتدای اسفند گریبان آموزش و پرورش، دانش آموزان و خانواده‌هایشان را گرفت و حالا با گذشت یک ماه و نیم از این تعطیلات و دوری بچه‌ها از میز و نیمکت و فضای مدرسه و با توجه به اینکه دورنمای مشخصی از بازگشایی مدارس مطرح نیست، باید به چالش‌های جدید پیش رو اندیشید.
آموزش و پرورش از همان روزهای اول در تعامل با تلویزیون با شعار «آموزش تعطیل نیست»، کارش را شروع کرد. کلاس‌های مجازی در صدا و سیما و بلافاصله در فضای مجازی در دسترس معلمان و مدارس تشکیل شد. هدف این بود که دانش آموزان از فضای یادگیری عقب نیفتند. موضوع یادگیری که به قدر کافی در تعطیلی های مکرر سال ۹۸ دچار چالش شده بود اینبار معضل بسیار بزرگی پیش رو داشت که مشخص بود به این سادگی قابل حل شدن نیست.
ضرر به نظام تعلیم و تربیت
مدیرکل آموزش و پرورش استان البرز اخیرا در مصاحبه با ایرنا گفته تعطیلی مدارس سبب می‌شود که دانش‌آموزان از درس عقب بمانند. از طرفی شیوع ویروس کرونا برای سلامت دانش آموزان خطرناک است و در این شرایط چاره ای جز تعطیلی مدارس نیست.
از نظر سالار قاسمی تلاش فعالان عرصه تعلیم و تربیت در راستای توانمندی دانش‌آموزان در طول یک سال تحصیلی است که تعطیلات مکرر به این هدف آسیب وارد می کند.
چالش در فرآیند یادگیری
یک روانشناس گفت: تعطیلات غیرمترقبه چالش در فرایند یادگیری دانش آموزان به خصوص در دوره ابتدایی و دروس پایه در رشته های مختلف تحصیلی در دوره متوسطه اول و دوم را به همراه دارد.
یونس جاوید نسب افزود: حل مشکل کسری آموزشی به دلیل تعطیلات غیرمترقبه تدوین برنامه جبرانی است تا بتواند به عنوان راهنمای کاری کمک کند.
جاوید نسب عنوان کرد: شرایط مدارس برای مدیریت این وضعیت اضطراری متفاوت است لذا این برنامه جبرانی کمک می کند تا مدارس راهکار مناسب را برای حل مشکل یادگیری دانش آموزان بکار بندد.
موارد مطرح شده از جمله آسیب هایی است که نیاز به نگاهی منطقی به تعطیلی های اخیر را طلب می کند و ضرورت این موضوع را مشخص میکند که مسئولین امر باید در رابطه با این چالش مهم تصمیمات منطقی و راهگشایی بگیرند.
ایجاد شبکه اجتماعی شاد؛ شاید وقت دیگر
چندگانگی در آموزش آنلاین مدارس، آموزش و پرورش را از همان روزهای اول به این فکر انداخت که کلاس‌های مجازی که قابل ردگیری و نظارت باشد راه بیاندازد و در نهایت به شبکه اجتماعی دانش آموزان یا همان شبکه شاد رسید که براساس آن قرار بود ۱۰۷ هزار مدرسه حقیقی موجود در کنار خود ۱۰۷ هزار مدرسه مجازی هم داشته باشد.
حتی در روز ۲۸ اسفند با حضور وزیر آموزش و پرورش در وزارتخانه آموزش و پرورش این شبکه افتتاح شد. سیستمی طراحی شد تا با حفظ حریم خصوصی معلم و دانش آموز به نوعی ساختار مدرسه را در فضای مجازی پیاده کندو بچه‌ها سر کلاس حضور و غیاب شوند. برنامه درسی مقاطع مختلف برایش اعلام شد و قرار بود از امروز این شبکه راه اندازی شود.
اما همانطور که پیش بینی می‌شد راه اندازی ۱۰۷ هزار مدرسه مجازی به این راحتی نبود. با اینکه ۵ پیام رسان به این حوزه ورود کردند و تبلیغات صورت گرفت اما از زمان طرح این موضوع اعتراض معلم‌ها و والدین آغاز شد که عمده این اعتراض‌ها این بود که وقتی ما از وسیله ارتباطی شخصی خود باید برای نصب اپلیکیشن‌ها و پیام رسان ها استفاده کنیم و اینها عموماً اجازه دسترسی گسترده به حریم شخصی را می‌خواهند، چرا باید آموزش و پرورش ما را مجبور به این کار کند؟ این در حالی است که طی روزهای اخیر شایعاتی مبنی بر لو رفتن اطلاعات کاربران یکی از پیام رسان ها نیز مطرح شد و همه اینها باعث شد شامگاه گذشته آموزش و پرورش اطلاعیه‌ای بدهد و بگوید: با عنایت به تصمیم و تأکید وزارتخانه متبوع مبنی بر اختصاصی و امن بودن بستر ارتباطی معلم _ دانش آموزان و به منظور صیانت از حقوق آموزشی و تربیتی دانش آموزان و نیاز به زمان بیشتر برای حصول اطمینان بخش فنی از این امر، ضمن تاکید بر اهمیت راه اندازی این بستر و پابرجا بودن کلیه دستورالعمل‌های ارسالی معاونین آموزشی، زمان ورود مدیران، معلمان و دانش آموزان به این بستر ارتباطی در روزهای آتی اعلام می‌شود.
افق نامشخص روزهای پیش رو
اینکه روزهای کرونایی کی به اتمام می‌رسد یا حداقل در حدی از کنترل قرار می‌گیرد که مدارس باز شود و اولیا با خیالی آسوده فرزندانشان را راهی مدرسه کنند و دوباره فضای مدرسه با صدای همهمه و شادی بچه‌ها پر شود، مشخص نیست.
اما باید دید آموزش و پرورش چه راهکار درازمدتی برای این موضوع دارد؟ آموزش و پرورش چه راهکاری برای تثبیت و تعمیق یادگیری دارد و آیا به جای وقت گذاشتن برای چنین طرح‌هایی بهتر نیست به فکر چندین مدل راه حل درازمدت‌تر باشد؟ مثلاً اینکه چگونه می‌شود برای سال آتی آموزشی طرحی ریخت که در صورت نیاز چند ماهی از زمان صرف یادگیری دروس سال قبل دانش آموزان شود و تابستان ۱۴۰۰ زمان آموزش بیشتر ادامه یابد؟
به نظر می‌رسد این روزها نیاز به دیدن افقی بلندمدت‌تر از دیدن پایان سال تحصیلی جاری نیاز است و به جای درانداختن طرح‌های نو در روزهایی که فضا و امکانات اجازه نمی‌دهد زیرساخت‌ها مهیا شود، نقشه راه‌های جایگزینی نیز نیاز است. نقشه راه‌هایی که چند ماهه نباشد؛ چند ساله باشد.
