باغ دولت آباد یزد، بلندترین بادگیر جهان

به گزارش خبرگزاری دانا، گروه ایران شناسی و استان ها؛ منحصر به فرد ترین بادگیرهای جهان اختصاص به شهری دارد که به عنوان میراث فرهنگی جهان شناخته شده است. این بادگیرها با قدمتی 270 ساله در شهر یزد، متعلق به دوره ی زندیه و افشاریه هستند. بادگیری 8 ضلعی، با ارتفاعی به طول 33 متر و 80 سانتی متر، باد را در هر جهتی که در حال وزیدن باشد، به آسانی به قسمت های تحتانی خود، هدایت می کند. در پایین بادگیرها، حوضچه هایی پرآب وجود دارند؛ پس از برخوردِ باد هدایت شده توسط بادگیر با سطح آب حوضچه، جَوّی خنک و روح نواز در قسمت شاه نشین و تالارهای این باغ پدید می آید. به همین دلیل به این بنا، «ساختمان تابستانه» نیز می گویند.

تاریخچۀ احداث نگینی درخشان در دل کویر ایران

در سال 1160 هـ.ق، به امر محمدتقی خان بافقی مشهور به خان بزرگ _سرسلسله خوانین یزد_ باغی به وسعت 70 هزارمترمربع در میان کویری پهناور ساخته شد. وی در ابتدا، دستور به حفر قناتی به طول ۶۵ کیلومترمربع صادر کرد (قنات دولت آباد بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد و از ترکیب ۵ رشته قنات به وجودآمده است)؛ سپس، آب را از سمتمهریزبه شهر یزد و به محل کنونی باغ دولت‌آباد رساند و در نهایت، مجموعه حکومتی خود را (معروف به دارالحکومه) بنا نهاد.

مرحوم محمدتقی خان که معاصر با کریم خان زند بوده، در پایان عمرخود، مجموعه باغ دولت آباد، قنات دولت آباد و بخشی از اراضی قابل شرب این قنات را وقف چهارده معصوم (علیهم السلام) نمود و بخش دیگری از زمین ها را نیز وقف اولاد آن ها کرده است و در حال حاضر، کل مجموعه باغ دولت آباد، توسط یکی ازنوادگان محمدتقی خان یزدی به عنوان متولی اداره می شود.

باغ هزار درخت، یکی از جذاب ترین مکان های گردشگری ایران

هنگام ورود به باغ، پس از گذر از هشتی و رسیدن به فضای سبز، با انبوهی از درختان و گل های رنگارنگ و خیره کننده مواجه می شویم؛ درختانی نظیر سرو و کاج و سیب و توت و بوته هایی از انگور و گل های متنوع.

درختان بلند و انبوه باغ که بیش از 200 سال قدمت دارند، به گونه ای باغ را پوشانده اند که از بیرون باغ نمی توان داخل آن را دید. به همین دلیل به این باغ «هزار درخت» نیز می گویند.

در مقابل بادگیر بلند و ویژه ی این باغ، حوضی از آب وجود دارد که وقتی در قسمت پایین حوض می ایستیم، نقش بادگیر به صورت تمام قد روی آب، تصویری ویژه از هنر ایرانی را به نمایش می گذارد.

آب نمای داخلی باغ به طول ۲۰۶ متر و عرض ۶ متر، بر جاذبه های این مکان تاریخی افزوده است.

برای ورود به عمارت، از دربی چوبی گذر می کنیم که کنده کاری های زیبایی در آن به کار رفته است. داخل ساختمان اتاق های بسیاری وجود دارد. این باغ سکونتی_حکومتی به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم می شود که بخش بیرونی (شامل جلوخان، سردر، تالار آیینه، عمارت تهرانی، دو بازارچه و آب انبار عمومی) مربوط به تشریفات حکومتی و بخش اندرونی (بخش هایی از ساختمان 8ضلعی «بادگیر تابستانه»، حرمسرا، اتاق های خدمه، بهشت آیین«زمستانه»، مطبخ، برج دیدبانی، آب انبار خصوصی) اقامتگاهی خصوصی برای حاکم و خانواده اش بوده است.

در ساخت بنای این عمارت، از سنگ مرمر نیز استفاده کردند؛ جالب آن جاست علیرغم اینکه شهر یزد دارای سنگ مرمر های مرغوب بوده، تمام سنگ مرمرها از شهر مراغه آورده شده است.

این باغ علاوه بر این که یکی از آثار ملی به شمار می رود، در لیست فهرست میراث جهانی یونسکو و یکی از ارزشمند ترین مکان های گردشگری ایران است.