آلودگی هوا در کلانشهرها قصه تکراری زمستان هر سال است و گویا عزم جدی برای مقابله با آن هم وجود ندارد. متاسفانه وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) هم یک سر این کلاف سردرگم است؛ چراکه در سال‌های گذشته در راستای منافع خودروسازان و موتورسیکلت سازان، اجرای چندین بند از قانون هوای پاک را به تعویق انداخت یا لغو کرد.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس راهبرد؛ آلودگی زیاد و طولانی هوای تهران، هفته گذشته دوباره خبر ساز شد و امسال با توجه به اینکه علیرغم ممنوعیت تردد خودروهای دیزلی در تهران طی هفته گذشته، غلظت آلاینده دی‌اکسید گوگرد - که ارتباط مستقیمی با مصرف سوخت‌های غیر استاندارد ازجمله مازوت دارد - افزایش یافته، متهم اصلی آلودگی هوا هم نیروگاه‌ها و برخی صنایع شناخته شده‌اند؛ موضوعی که تاکنون با اظهار نظرهای متناقض مسئولان مواجه شده است.
اما نقش نیروگاه‌ها و صنایع در آلودگی هوا تا جایی پیش رفته که حتی به گفته برخی مسئولان محیط زیست، سهم منابع ثابت و متحرک در آلودگی هوای تهران برعکس شده، اما عموما در سال‌های اخیر سهم منابع متحرک مانند خودروها در آلودگی هوا بسیار بیشتر از سهم منابع ثابت مانند نیروگاه‌ها و صنایع عنوان شده است. به طور کلی طبق گفته کارشناسان، ۷۵ تا ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران مربوط به منابع متحرک؛ یعنی خودروها، موتورسیکلت‌ها و سایر وسایل نقلیه است که در میان آن‌ها موتورسیکلت‌های فرسوده بیشترین سهم را در آلودگی هوای تهران دارند. همچنین بر اساس جدیدترین مطالعات، ۴۰ درصد آلودگی شهر تهران مربوط به خودروهای فرسوده است.
نقش خودروسازان در آلودگی هوا
واردکنندگان خودرو پیش از ممنوعیت واردات این کالا، به ازای واردات هر دستگاه خودرو، چهار تا هشت دستگاه خودروی سواری فرسوده را از رده خارج می‌کردند، اما بعد از ممنوعیت واردات خودرو در تیر ماه سال ۱۳۹۷، گواهی‌های اسقاط در مراکز اسقاط خودرو نیز بی‌مشتری ماند. از طرف دیگر مصوبه دولت که براساس آن از سال ۱۳۸۷ خودروسازان باید ۳۰ درصد از تولیدشان را جایگزین خودروهای فرسوده کنند هم بر اساس مصوبه مهر ماه سال ۱۳۹۶ هیات وزیران حذف شده است.
در چنین شرایطی، به گفته رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای فرسوده، تا سال ۱۴۰۴ تعداد خودروهای فرسوده در کشور به هشت میلیون دستگاه می‌رسد و با توجه به اینکه در سال گذشته تنها ۸۰۰۰ دستگاه خودروی فرسوده اسقاط شده، اگر همین روند ادامه پیدا کند، اسقاط این هشت میلیون خودروی فرسوده هزار سال طول می‌کشد!
او مهمترین مشکل صنایع اسقاط را خودروسازان داخلی دانست که از سال ١٣٨٨ موظف بودند ۳۰ درصد گواهی اسقاط کشور را مصرف کنند، اما هیچ وقت زیر بار آن نرفتند و حالا هم راه حل اصلی سرعت بخشیدن به اسقاط خودروهای فرسوده و در نتیجه کاهش آلودگی هوا مربوط به آن‌ها است؛ به طوری‌که فعالان این حوزه پیشنهاد می‌کنند که خودروسازان داخلی ملزم شوند در اولین سال تصویب قانون که در حال حاضر در کمیسیون صنایع مجلس در دست بررسی است، معادل ۲۰ درصد تولید خود، خودروی فرسوده اسقاط کنند؛ یعنی اگر ۱۰۰ خودرو شماره گذاری کردند، ۲۰ خودرو اسقاط کنند. اما این رقم در مدت ۹ سال باید به ۱۰۰ درصد برسد؛ یعنی هر سال ۱۰ درصد به این رقم اضافه شود.
از طرف دیگر اجرای برخی مصوبات قانون هوای پاک هم که طبق آن شماره‌گذاری موتورسیکلت بنزینی منوط به اسقاط یک دستگاه موتورسیکلت و شماره‌گذاری هر سه خودروی دیزلی یورو ۵ منوط به اسقاط یک یا چند خودروی دیزلی با ظرفیت گواهی اسقاط مشابه است، با نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) یک سال به تاخیر افتاد و تازه از سال گذشته آغاز شد؛ هرچند به دلیل فراهم نبودن زیرساخت‌هاس اسقاط موتورسیکلت و ایرادات فراوان در سامانه ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت، از سال گذشته تاکنون حتی یک گواهی اسقاط موتورسیکلت صادر نشده است.
تاثیر آلودگی هوا بر وخامت شیوع کرونا
رییس اداره بیماری‌های مزمن تنفسی وزارت بهداشت، گفت: امسال با توجه سردتر شدن هوا، وارونگی هوا، آلودگی هوا و شیوع بیماری‌هایی مانند آنفلوانزا، سرماخوردگی و... انتظار داریم در سراسر کشور وضعیت بدتری در خصوص کرونا تجربه کنیم.
مهدی نجمی درباره تاثیر آلودگی هوا بر شیوع بیماری‌های تنفسی از جمله کرونا، گفت: با توجه به اینکه با افزایش آلودگی هوا شیوع بیماری تنفسی هم افزایش می‌یابد و این موضوع طبیعتا می‌تواند افزایش شیوع کرونا را نیز در پی داشته باشد. افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای قلبی_ریوی در زمان آلودگی هوا با تشدید علائم و عود بیماری روبرو هستند و مسلما این موضوع بر ابتلا و شدت بیماری کرونا تاثیرگذار خواهد بود.
نجمی با تاکید بر اینکه به دنبال افزایش آلودگی هوا بیماری در بیماران مزمن از حالت کنترل خارج می‌شود، اظهار کرد: از طرفی مشاهده شده است که درصد مرگ و میر در بیماران زمینه‌ای که مبتلا به کرونا می‌شوند، بالاتر است و به طبع وقتی آلودگی هوا بیشتر شود با تشدید بیماری‌های زمینه‌ای، شدت بیماری کرونا هم افزایش یافته و موارد مرگ و میر کرونا به دنبال آن افزایش یابد.
