آلودگی هوا از سر تا انگشت‌های پا را درگیر کرده و فرد را در معرض انواع بیماری‌ها از بیماری‌های قلبی و ریوی گرفته تا دیابت، زوال عقل، مشکلات کبدی و استخوان‌های شکننده قرار می‌دهد. همچنین، قدرت باروری، جنین و کودکان نیز از هوای آلوده و سمی آسیب می‌بینند.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ آلودگی هوا در تهران تشدید شده است؛ برخی از مدیران می‌گویند یا مجبور به مازوت‌سوزی هستیم یا باید قطعی برق داشته باشیم. شاخص در چند ایستگاه تهران به بالای ۲۰۰ رسیده است و مدیران در حال هشدار دادن هستند، اما هنوز هیچ تصمیمی مبنی بر تعطیلی تهران و یا راهکارهایی برای کاهش آلودگی هوا گرفته نشده است.
آسیب ناشی از آلودگی هوا در نتیجه آن است که مواد آلاینده موجب التهاب در بدن شده و به سراسر بخش‌های بدن سرازیر می‌شود. همچنین ذرات فوق‌العاده ریز از طریق جریان خون در بدن جابجا می‌شوند.
طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی (WHO) آلودگی هوا فوریتی جدی در حوزه سلامت عمومی است و بیش از ۹۰ درصد جمعیت جهان در معرض هوای آلوده قرار دارند. بررسی‌های جدید حاکی از آن است حدود ۸.۸ میلیون مورد فوت زودهنگام در سال از آلودگی هوا ناشی می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت: تعداد قربانیان آلودگی هوا بیش از استعمال دخانیات است.
بررسی مجدد تحقیقات انجام گرفته در مورد تاثیر آلودگی هوا بر سلامت بدن حاکی از آن است: آلودگی هوا تمامی اندام‌های بدن را درگیر می‌کند. ذرات فوق‌العاده کوچک از ریه‌ها عبور کرده، سلول‌ها آنها را جذب کرده و از طریق جریان خون به تمامی قسمت‌های بدن منتقل می‌کنند.
آثار آلودگی هوا بر سلامت انسان جدی بوده و حدود یک سوم آمار مرگ و میر ناشی از سکته های مغزی، سرطان ریه و بیماری قلبی با آلودگی هوا مرتبط هستند.
این در شرایطی است که عدم وجود مه‌دود نمی تواند به معنای سالم بودن هوا باشد. آلودگی هوا اطراف ما را فرا گرفته است و پرهیز از آن بسیار دشوار است. ذرات آلاینده میکروسکوپی در هوا می توانند از دیوارهای دفاعی بدن عبور کرده و به عمق دستگاه تنفسی و گردش خون نفوذ کنند و در نهایت به اندام های مختلف بدن مانند ریه ها، قلب و مغز آسیب برسانند.
آثار آلودگی هوا بر سلامت انسان
اگرچه آلودگی هوا می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد، اما افرادی که به طور خاص در معرض خطر بیشتری قرار دارند شامل گروه های زیر می شوند:
- افراد مبتلا به بیماری آسم
- افراد مبتلا به بیماری قلبی
- افراد مبتلا به بیماری های تنفسی
- افرادی که از نظر بدنی فعال هستند و در فضای باز ورزش می کنند
- کودکان
- سالمندان
- افراد مبتلا به دیابت
- زنان باردار
نادیده گرفتن آثار فوری آلودگی هوا دشوار است. سوزش و آبریزش بینی، سوزش و آبریزش چشم، سرفه، خس خس سینه و دشواری در تنفس واکنش هایی حاد و شایع هستند.
در این میان، ذرات معلق آلاینده ای است که بیشتر سلامت مردم را تحت تاثیر قرار می دهد و به عنوان شاخصی برای بررسی آلودگی هوا نیز استفاده می شود.
در شرایطی که ذراتی با قطر 10 میکرون یا کمتر می توانند به اعماق ریه ها نفوذ کرده و در آن جا بگیرند، ذرات مضرتر برای سلامت انسان آنهایی هستند که قطری 2.5 میکرونی یا کمتر دارند. ذرات معلق 2.5 میکرونی می توانند از سد ریه عبور کرده و وارد سیستم گردش خون انسان شوند. آنها می توانند خطر بیماری های قلبی و تنفسی از جمله سرطان ریه را افزایش دهند.
از سوی دیگر، ازن یکی از عوامل اصلی در ایجاد آسم یا تشدید این بیماری است و دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد می توانند موجب آسم، علائم برونشی، التهاب ریه و کاهش عملکرد ریه شوند.
آلودگی هوا و کودکان
آلودگی هوا اثر مخربی بر کودکان دارد. بنابر گزارش سازمان جهانی بهداشت که در اکتبر 2018 منتشر شد، هر ساله 543 هزار کودک زیر پنج سال جان خود را به واسطه بیماری های تنفسی مرتبط با آلودگی هوا از دست می دهند. همچنین، آلودگی هوا با سرطان های دوران کودکی پیوند خورده است.
آلودگی هوا ممکن است به رشد مغزی کودک آسیب وارد کند و سینه پهلو که هر ساله تقریبا یک میلیون کودک زیر 5 سال را می کشد با آلودگی هوا مرتبط است. کودکانی که هوایی با سطوح بالای آلاینده ها را تنفس می کنند در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت های تنفسی کوتاه مدت و آسیب ریوی نیز قرار دارند.
آلودگی هوا و زنان باردار
زنان باردار یکی دیگر از گروه های حساس به آلودگی هوا هستند. قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا می تواند بر رشد مغز جنین تاثیرگذار باشد. همچنین، آلودگی هوا با اختلالات شناختی در کودکان و بزرگسالان پیوند خورده است.
افزون بر این، قرار گرفتن در معرض سطوح بالای آلودگی هوا طی دوران بارداری با سقط جنین، تولد زودرس، اختلال اوتیسم و آسم در کودکان پیوند خورده است.
