پس از ماه‌ها رشد بالاخره قیمت دلار در سراشیبی قرار گرفت و درآخرین روز هفته گذشته به کانال ۲۰ هزار تومان وارد شد. البته کاهش نرخ دلار نگرانی‌هایی را در پی داشته که بیشتر این نگرانی هم در بخش بنگاه‌های مولد بوده است.
نازنین دادور، خبرگزاری
دانا، سرویس راهبرد؛ هرچند که کاهش نرخ ارز و رسیدن به یک نرخ متعادل می‌تواند بسیارمثبت
و سازنده برای اقتصاد کشور باشد، نگرانی صاحبان کالا از این جهت است که کاهش نرخ ارز
به کاهش صادرات و ارزش صادراتی و حجم کالاها منجر می‌شود آن هم در شرایطی که هزینه‌های
تولید افزایش‌یافته و برخی از بنگاه‌ها در این شرایط فرصت صادراتی پیدا کرده‌اند. با
این حال کاهش نرخ ارز به‌عنوان مهمترین شاخص تاثیرگذار در اقتصاد کشور می‌تواند برای
برای اقتصادایران کمک‌کننده باشد.
با این اوصاف کارشناسان اقتصادی معتقدند که کاهش نرخ ارز چندان طولانی‌مدت نخواهد بود و بعداز دوره‌ای کوتاه وارد شیب افزایشی حتی با سرعت کم می‌شود و حتی ممکن است در نقطه‌ای ثابت بماند که بازهم همه این پیش‌بینی‌ها احتمالاتی است که در حوزه نرخ ارز وجود دارد. تغییر نرخ ارز در ایران به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ برجام، وضعیت تحریم‌ها و روند ادامه مذاکرات در آینده و به‌طور کلی تصمیماتی که در عرصه سیاست داخلی و خارجی در آینده گرفته می‌شود.
عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با بیان اینکه آستانه کاهش نرخ ارز جایی است که به صادرات آسیب نزند، گفت که کاهش نرخ ارز در قیمت کالاهای موجود در بازار تاثیر چندانی نخواهد داشت و تاثیر آن مربوط به زمانی است که کالاهای جدید با نرخ ارز و مواد اولیه ارزان‌تر تولید شده باشند.
آرمان خالقی با بیان اینکه کاهش نرخ ارز و با ارزش شدن پول ملی معمولا خبر خوبی است، اظهار کرد: با توجه به سقوط سنگین ارزش پول ملی در سال‌های اخیر، حالا به دنبال این هستیم که بخشی از آنچه از دست رفته را پس بگیریم. بنابراین کاهش نرخ ارز خبر خوشحال کننده است اما در حال حاضر در شرایط بی‌ثباتی بازار قرار داریم و با وجود شروع یک روند کاهشی، همچنان نرخ ارز در میان مدت قابل پیش بینی نیست.
وی افزود: اگر عدد تعادلی نرخ ارز مشخص شود، تصمیم‌گیری برای مدیران اقتصادی کشور در بخش خصوصی و فعالان صنعتی و معدنی راحت‌تر می‌شود. اگر برای مثال نرخ ارز روی ۱۷ هزار تومانی که در بودجه هم تعیین شده به ثبات برسد، قدرت خرید مواد اولیه، تجهیزات و قطعات برای بخش تولید بهتر خواهد بود و به سرمایه در گردش کم‌تری نسبت به گذشته نیاز خواهند داشت. بنابراین توان مانور اقتصادی در وقت تولید نیز افزایش پیدا می‌کند.
وابستگی کشور به دلار
با این وجود برخی از کارشناسان و فعالان اقتصادی می‌گویند که این کاهش نمی‌تواند به‌صورت یکباره همه مشکلات اقتصادی را حل و برطرف کند و باید برای رفع مشکلات و موانع اقتصاد ایران برنامه‌ریزی کرد. هرچند بعداز انقلاب بارها و بارها برنامه‌های توسعه‌ای متعدد و متنوعی با طول عمرهای مختلف نوشته شده، اما هیچکدام به مرحله اجرا نرسید و هیچ نهادی هم پیگیر آن نشده است تا ببینند چه اتفاقی برای آن برنامه‌ها افتاده است!
اگر برنامه‌های توسعه‌ای که دهه‌ها پیش برای توسعه اقتصادی دور از منافع جناحی و سیاسی و حزبی و فردی اجرا می‌شد مطمئنا امروز همه مردم کشور از آن بهره‌مند می‌شدند. اما الزام مطرح‌شدن این موضوع چیست؟ این است که ایران قبل از انقلاب اقتصادی در حال رشد و برتر بود و بعداز انقلاب با حضور افرادی خارج از اقتصاد با شعارهای نادرست قصد جدایی از جهان و رشد سریع را داشت تا از وابستگی به خارج رها شود؛ ولی حضور افرادی که برای منافع شخصی و گروهی و نه منافع ملی کار می‌کردند باعث شد تا وابستگی روزبه‌روز بیشتر شود تا حدی که امروز با هر تکانه در نرخ دلار بخش بزرگی از اقتصاد یا منتفع یا متضرر می‌شوند!
چه زمانی کالاها ارزان می‌شود؟
عضو هیئت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران همچنین در پاسخ به اینکه آیا کالاهای تولیدی ارزان تر خواهد شد یا نه؟ نیز تصریح کرد: زمانی که نرخ ارز به ثبات برسد، طبیعتاً تولیدکنندگان مواد اولیه خود را به ریال ارزان‌تر می‌خرند و می‌توانند کالا و محصولات تولیدی خود را نیز ارزان تر به فروش برسانند. اما زمانی کاهش نرخ ارز خود را در بازار نشان می‌دهد که نرخ آن به ثبات رسیده باشد. چون در شرایطی که تولید کننده مواد اولیه خود را گران خریده، در برابر ارزان فروختن آن مقاومت می‌کند، مگر اینکه فشار اقتصادی همه را مجبور به پذیرش کند.
بنابراین به گفته وی کاهش نرخ ارز در قیمت کالاهای موجود در بازار تاثیر چندانی نخواهد داشت و تاثیر آن مربوط به زمانی است که کالاهای جدید با نرخ ارز و مواد اولیه ارزان‌تر تولید شده باشند.
خالقی همچنین درباره مخالفت تولیدکنندگان با کاهش شدید نرخ ارز، تصریح کرد: اگر نرخ ارز امسال نزدیک به یک سوم شود در صادرات اثر منفی خواهد داشت. در حال حاضر با افزایش نرخ برابری ارزهای خارجی در برابر ریال کالاهای تولید داخل مزیت قیمتی پیدا کرده و برای صادرات مطلوب شده است تا جایی که کشورهای دیگر بسیاری از کالاهای داخلی را روی دست می‌برند. برای مثال در مواردی صادرات کالای کشاورزی به قدری زیاد بود که برای جلوگیری از آن مرز بسته شد. اما کاهش نرخ ارز بر صادرات اثر منفی می‌گذارد و شرایطی که موجب شد علی‌رغم تحریم‌ها صادرات رشد خوبی داشته باشد، حذف می شود، چراکه دیگر مزیت قیمتی نسبت به رقبا نخواهیم داشت.
