مهم‌ترین تهدید ویروس کرونا جهش یافتن آن در گذر زمان است که سبب ایجاد مشکل های فراوان در درمان کووید ۱۹ می شود و متخصصان می گویند تنها راه جلوگیری از جهش این ویروس و ریشه کن کردن بیماری، تزریق واکسن است.
نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ واکسن پدیده جدیدی نیست چون از زمان های دور بشر با ساخت و تزریق واکسن توانست برخی از بیماری های خطرناک مانند سرخک ، فلج اطفال ، کزاز و دیفتری را مهار کند در حالی که این بیماری ها زمانی باعث مرگ افراد مسن و کودکان می شدند.
بشر قبل از کرونا با همه گیری بیماری آبله هم مواجه شد که توانست با واکسیناسیون جهانی آن را مهار و ریشه کن کند.
اما تفاوت کرونا با آبله و بیماری های مشابه آن در جهش یافتن ویروس کرونا است، به همین دلیل در مورد کرونا علاوه بر تزریق واکسن باید نکات بهداشتی مانند رعایت فاصله اجتماعی و زدن ماسک هم مورد توجه باشد تا علاوه بر مهار این ویروس ریشه کن شود.
تزریق واکسن کووید ۱۹ بدین معنا نیست که افراد مبتلا به آن نمی شوند چون که این ویروس هر بار جهش می یابد و پس از جهش یافتگی به دنبال میزبان می رود ولی مزیت واکسن زدن این است که حتی سویه جهش یافته کرونا هم به صورت خفیف تری در بدن میزبان به صورت بیماری کووید ۱۹ بروز می کند و مهم تر از همه از میزان کشندگی آن کاسته می شود.
همچنین تزریق واکسن به افراد باعث می شود تا ویروس کرونا در بدن افراد قادر به نفوذ و تکثیر برای جهش نباشند و بدین طریق جلوی انتشار آن گرفته می شود.
خطر بروز جهش‌های جدید کروناویروس در صورت واکسینه نشدن همه
طبق مطالعه‌ای که در مجله‌ی "ساینتیفیک ریپورتس"(Scientific Reports) منتشر شده است، برخلاف آنچه تصور می‌کنیم افراد واکسینه شده نقش مهمی در بروز جهش‌های جدید ایفا می‌کنند!
بهترین راه جلوگیری از ویروس کرونا و مرگ و میر ناشی از آن توزیع سریع واکسن است. با این حال محققان به این نتیجه رسیده‌اند که احتمال بروز گونه‌ای مقاوم در برابر ویروس در صورت وجود سه شرط امکان پذیر است.
شرط اول واکسینه شدن تعداد زیادی از افراد و نه همه‌ی آن‌ها است. شرط دوم گردش زیاد ویروس در میان جمعیت است. و شرط سوم عدم وجود دستورالعملی برای جلوگیری از انتقال ویروس از افراد واکسینه شده به سایر افراد است.
قبل از شیوع گونه‌ی دلتا که اکنون مسئول بیش از ۸۰ درصد موارد ابتلا به کووید-۱۹ است چنین نگرانی‌هایی وجود نداشت زیرا تحقیقات نشان می‌داد که افراد واکسینه شده گونه‌های دیگر ویروس را منتقل نمی‌کنند. اما براساس تحقیقات منتشر شده‌ی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها(CDC)، افرادی که واکسن زده‌اند نیز می‌توانند گونه‌ی دلتای ویروس را مانند افرادی که واکسن نزده‌اند منتقل کنند.این موضوع افزایش موارد ابتلا در ایالات متحده آمریکا را نیز توضیح می‌دهد.
محققان به این نتیجه رسیدند که در محیطی که نوع دلتای ویروس در حال انتشار است باید افراد با سرعت بیشتری واکسینه شوند تا از ظهور گونه‌ی مقاوم در برابر واکسن ویروس کرونا جلوگیری شود.
محققان یک مدل ریاضی ایجاد کردند که شرایطی که با ظهور بیشتر گونه‌های جدید مرتبط است را پیش‌بینی می‌کند. آن‌ها دریافتند واکسینه شدن تعدادی از افراد در حالی که سایرین واکسن دریافت نکرده‌اند ممکن است باعث بروز گونه‌های مقاوم شود. در حال حاضر هیچ‌یک از گونه‌های ویروس نمی‌تواند به طور کامل در برابر واکسن مقاومت نشان دهند.
اما اگر در آینده جهش‌های مختلف باعث تغییر پروتئین شاخک ویروس شود ممکن است این اتفاق رخ دهد. آنتی‌بادی‌ها این پروتئین را در ویروس شناسایی می‌کنند و اگر این بخش تغییر کند ممکن است دیگر قادر به شناسایی آن نباشند.
در بخش دیگری از خبر منتشر شده در "بیزینس اینسایدر" آمده است، ابتلای افرادی که یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند خطر ایجاد چنین جهش‌هایی را افزایش می‌دهد زیرا برای ایجاد آنتی‌بادی‌های ضدویروس، زمان لازم است و سیستم ایمنی بدن ما پس از دریافت دوز دوم میزان بیشتری آنتی‌بادی تولید می‌کند. بنابراین اگر فردی پس از دوز اول مبتلا شود، ویروس می‌تواند شرایط را بسنجد. دوز اول واکسن‌های فایزر و آسترازنکا تنها ۳۳.۵ درصد در برابر گونه‌ی دلتا محافظت ایجاد می‌کنند.
این تحقیقات جدید از دستورالعمل‌های تازه‌ی مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها مبنی بر استفاده از ماسک توسط افراد واکسینه شده در محیط‌های پرخطر نیز پشتیبانی می‌کند.
واکسن‌های کرونا تا چه زمانی از ما محافظت می‌کند؟
محققان معتقدند که واکسن‌ها کرونا به مدت شش تا ۹ ماه پس از دریافت دوز دوم از افراد در برابر بیماری کووید-۱۹ محافظت می‌کند.
پیش از این تصور می‌شد که آنتی بادی تولید شده ناشی از دریافت واکسن کرونا ایمنی لازم و کافی در برابر بیماری کووید -۱۹ را ایجاد خواهد کرد، اما نتایج بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که این ایمنی ایجاد شده پس از گذر زمان کاهش پیدا می‌کند. محققان معتقد هستند که واکسن‌های کرونا به مدت ۶ تا ۹ ماه پس از دریافت دوز دوم از افراد در برابر بیماری کووید -۱۹ محافظت می‌کند، اما پس از آن میزان آنتی بادی تولید شده در بدن کاهش پیدا می‌کند. پدیدار شدن گونه‌های خطرناک‌تر و مرگ‌بارتر ویروس کرونا مانند دلتا میزان تأثیرگذاری واکسن‌های کرونا را به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
آیا لازم است دوز تقویت کننده واکسن کرونا را دریافت کنیم؟
پژوهشگران معتقدند که با توجه به کاهش آنتی بادی بدن با گذر زمان پس از دریافت واکسن کرونا و شیوع گسترده بیماری کووید -۱۹ در سراسر جهان، لازم است افراد دوز تقویت کننده واکسن را تزریق کنند. علاوه بر این، ممکن است، لازم شود واکسن کرونا نیز مانند آنفلوآنزا هر سال تکرار شود تا آنتی بادی لازم جهت مقابله با بیماری کووید -۱۹ در بدن افراد تولید شود.
