به گزارش پایگاه خبری دانا، گروه فرهنگ و هنر، محمدامین قاسمی پیربلوطی؛
نبردی نابرابر در قلب تهران
وقتی تاریخ یک ملت درحال نوشتهشدن است، برخی رویدادها چنان کانونی میشوند که فهم آنها کلید درک یک دوران است. تصور کنید در میانه انقلابی نوپدید، گروهی از دانشجویان، قدرتمندترین کشور جهان را در خاک خود به چالش میکشند. آیا این یک حرکت احساسی بود یا پاسخی حسابشده به توطئهای پیچیده؟ برای سالها، روایتهای سطحی و گاه مغرضانه، پردهای بر روی عمق این واقعه کشیده بودند. اما اکنون کتابی منتشر شده که مانند کلیدی، قفل اسرار یکی از مهمترین حوادث تاریخ معاصر ایران را میگشاید: روایت تسخیر لانه جاسوسی ایالات متحده در «ایستگاه خیابان روزولت».
شناسنامه یک روایت ماندگار
این اثر که در زمستان 1402 توسط مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی روانه بازار نشر شد، حاصل تحقیقی گسترده و بیوقفه توسط محمد محبوبی است. نویسنده با تکیه بر اسناد دستاول و منتشرنشده -از جمله اسناد ادارات مختلف ساواک و آرشیوهای اطلاعاتی آمریکا- تصویری چندبعدی از وقایع منتهی به تسخیر سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و پیامدهای آن ارائه میدهد. پرسش محوری این کتاب فراتر از «چه اتفاقی افتاد؟» است و بر «چرا این اتفاق افتاد؟» و «پیامدهای راهبردی آن چه بود؟» متمرکز میشود.
لحظهای از کتاب: چرا ایستگاه خیابان روزولت؟
در توضیح عنوان این اثر، در مقدمه کتاب آمده: «نام کتاب، ایستگاه خیابان روزولت، گویای آن است که نمایندگی سیاسی آمریکا در تهران که در امتداد خیابان شهید مفتح (روزولت سابق) قرار داشت، بیش از آن که یک سفارتخانه با مأموریتهای دیپلماتیک باشد، ایستگاه سازمان سیآیای با مأموریتهای اطلاعاتی و عملیاتی بود. دیگر آن که واقعه 13 آبان 1358 یک مقطع حیاتی در سپهر سیاست ایران است و بازیگران و ناظران سیاسی لاجرم باید در این ایستگاه توقف کنند و موضع خود در برابر این رویداد را روشن سازند.»
تحسین رهبری: تقریظی بر یک اثر متقن
قلب تپنده این کتاب، اعتبار علمی و بیطرفی آن در روایت تاریخ است. اما مهمترین تأیید را میتوان در تقریظ حضرت آیتالله خامنهای (مدظلهالعالی) بر آن جستجو کرد. ایشان با تجلیل از این اثر، آن را «گزارشی متقن و پرفایده» خواندند و به «نثر روان و رسا» و «تحلیلهای منطقی و صادقانه و قانعکننده» آن اشاره کردند. این تقدیر، نه تنها ارزش محتوایی کتاب را تأیید میکند، بلکه آن را بهعنوان الگویی برای خروج از تاریخنگاری شعاری معرفی مینماید. کتاب «ایستگاه خیابان روزولت» با فاصله گرفتن از روایتهای سطحی و با ارائه تحلیلی مستند، مخاطب را به تأمل و قضاوت فرامیخواند.
این کتاب را چه کسانی باید بخوانند؟
«ایستگاه خیابان روزولت» تنها یک کتاب تاریخی نیست؛ یک ابزار برای «جهاد تبیین» است. اگر دانشجو یا پژوهشگر تاریخ هستید، این کتاب با اسناد کمنظیرش گنجینهای ارزشمند برای شماست؛ اگر فعال فرهنگی یا رسانهای هستید، این اثر به شما میآموزد که چگونه بدون شعار، حقانیت یک رویداد را روایت کنید؛ و اگر یک شهروند معمولی با علاقه به فهم ریشههای امروز ایران هستید، این کتاب پاسخی مستدل به بسیاری از پرسشهای شما خواهد بود. «ایستگاه خیابان روزولت» بیش از آنکه کتابی درباره گذشته باشد، راهنمایی برای فهم امروز و ساختن فردایی مستقل است.