وی ادامه داد: مقایسه سهم هزینه آب و فاضلاب در سبد خدمات نشان می‌دهد که در بدترین شرایط هستیم، فقط 0.6 درصد سهم هزینه خانوار مربوط به خدمات آب و فاضلاب است و در سال‌های گذشته شکاف قیمتی بین قیمت فروش و قیمت تمام‌شده رو به افزایش بوده است.
وی با اشاره به موضوع هزینه‌های آب در بخش شهری و روستایی متذکر شد: نسبت پوشش هزینه‌های آب در بخش شهری به کمترین میزان در سال‌های اخیر رسیده است که باعث می‌شود به حوزه تأمین، نگهداری و استهلاک پرداخته نشود.
مدیرعامل شرکت مهندسی آبفای کشور خاطرنشان کرد: صنعت آب و فاضلاب در بخش آب شهری حدود 3200 میلیارد تومان یارانه پنهان توزیع کرده که این رقم در بخش روستایی معادل 800 میلیارد تومان است، به‌عبارت دیگر صنعت آب و فاضلاب رقمی بالغ بر 4 هزار میلیارد تومان از پول خود را دریافت نکرده یا به‌عبارتی یارانه داده است که این رویه باید تغییر کند.
وی با بیان اینکه در بودجه سال 1401 توجه خوبی به این موضوع شده است، تأکید کرد: ایران کشور کم‌آبی است، بخش زیادی از مرکز فلات ایران از نظر اقلیمی آب ندارد و اینکه در این کشور سرانه مصرف با کشورهای پرآب مقایسه شود، اتفاق خوبی نیست.
جانباز با مقایسه تعداد مشترکان به‌تفکیک مناطق شهری و روستایی تصریح کرد: در بخش شهری 58 درصد مشترکان الگوی مصرف را رعایت می‌کنند که این رقم در مشترکان روستایی 55 درصد است؛ در بخش شهری 37 درصد مشترکان مصرفی تا دوبرابر الگو دارند و رقم میان مشترکان روستایی، 33 درصد است.
وی اضافه کرد: متأسفانه با وجود تمام مشکلات تأمین آب در روستاها، 12 درصد مشترکان روستایی بیش از دو برابر الگوی مصرف، آب مصرف می‌کنند که این رقم در شهرها 5 درصد است و نشان می‌دهد که مصارف دیگری مانند شرب دام و کشاورزی هم از این محل انجام می‌شود.
جانباز با بیان 12 درصد مشترکان در بخش شهری از نظر حجمی مصرف بیش از الگو دارند، یادآور شد: این رقم در بخش روستایی 31 درصد است که باید شاهد تغییر و کاهش آن باشیم.
مدیرعامل شرکت مهندسی آبفای کشور خاطرنشان کرد: برنامه‌های ویژه صنعت آب و فاضلاب در دولت سیزدهم به‌صورت کلی در چند بخش از جمله توجه به طرح‌های ویژه و اولویت‌دار، مدیریت تنش آبی در روستاها، بازچرخانی طرح های فاضلاب دیده شده است و موضوع مهم دیگر آبرسانی به 10 هزار روستا در قالب جهاد آبرسانی است.
جانباز بیان کرد: در مدیریت تنش آبی یک‌هزار و 984 پروژه داریم که اغلب در حوزه بازسازی و ارتقای تأسیسات آب و کاهش هدررفت دیده شده است و بر اساس آن تا پایان سال 1403 به‌طور میانگین 5 درصد میزان هدررفت آب شهری کاهش پیدا میکند.
وی اظهار داشت: افزایش ذخیره‌سازی مخازن آب در شهرها و همچنین پروژه‌های اضطراری از دیگر برنامه‌ها در بحث مدیریت تنش آبی است. در خصوص طرح‌های آبرسانی نیز 87 طرح آبرسانی در 21 استان کشور اجرا خواهد شد که بیش از دو میلیون و 600 هزار مترمکعب در ثانیه به ظرفیت تأمین آب در شهرها اضافه خواهد شد.
مدیرعامل شرکت مهندسی آبفای کشور ادامه داد: از سوی دیگر 101 طرح فاضلاب در 25 استان اجرایی و بیش از 1.7 میلیون مترمکعب تصفیه‌خانه جدید راه‌اندازی می‌شود که به‌موجب آن سطح بهره‌مندی از 52 درصد به بالای 56 درصد ارتقا پیدا میکند.
جانباز آبرسانی روستایی را نیز به‌عنوان یکی از برنامه‌های حوزه مهندسی آبفا مورد اشاره قرار داد و یادآور شد: براساس تفاهم‌نامه‌ای که با قرارگاه امام حسن مجتبی(ع) تنظیم شد، 10 هزار روستا با بیش از 30 هزار میلیارد تومان طی 15 ماه آبرسانی می‌شوند که جمعیتی معادل 4میلیون و 750 هزار نفر را تحت پوشش شبکه آبرسانی قرار می‌دهد.
وی گفت: با توجه به ظرفیت تأمین بودجه سال 1400، بیش از هفت‌هزار روستا هدف‌گذاری شده است که از هفته آینده اجرای طرح در بیش از یک‌هزار روستا شروع می‌شود و به‌موجب آن شاخص تحت پوشش آب شرب و بهداشتی روستایی از 82 درصد به 90 درصد ارتقا پیدا میکند.
مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور درباره تأمین منابع مالی بیان کرد: در این زمینه موضوع استفاده از آب‌های نامتعارف در دستور کار است که از تأکیدات وزیر نیرو است. براساس آن حجم آب استحصال‌شده از آب‌های نامتعارف افزایش پیدا میکند و در برنامه‌ای که به مجلس ارائه شد، حدود یک‌میلیون مترمکعب در شبانه‌روز نمک‌زدایی و انتقال آب هدف‌گذاری شده که از این میان 600 هزار مترمکعب از بخش صنعت است، اقدامات خوبی دراین‌باره در حال تمهید است، در بازتخصیص طرح‌های فاضلاب و استفاده صنعت از این آب به‌جای آب شرب اجرای 150 هزار مترمکعب نمک‌زدایی را در نظر داریم که از روش تهاتر نفتی انجام شود و 400 هزار مترمکعب نیز از محل خرید تضمینی تأمین خواهد شد.
وی گفت: در همین مدت کوتاه دو آب‌شیرین‌کن در آبادان و خرمشهر و یک آب‌شیرین‌کن دیگر به‌ظرفیت بیش از 15 هزار مترمکعب در چابهار اضافه می‌شود که در نهایت 20 هزار مترمکعب در حال کارسازی است.
جانباز در پایان تأکید کرد: برای مدیریت تأمین آب در سال 1401، سه رویکرد را باید توجه قرار دهیم؛ موضوع سیاست‌های مدیریت تأمین، پروژه‌های احداث سد و طرح‌های آبرسانی که بیش از 87 پروژه عملیاتی شده است، اما این راهکار اساسی نیست و باید به مدیریت توزیع و مدیریت مصرف توجه کنیم.
وی ادامه داد: در بخش مدیریت توزیع با کاهش هدررفت، حدود 5 درصد تا پایان دولت هدف‌گذاری شده است و در بخش مدیریت مصرف هم باید به بند «ی» تبصره هشت توجه شود.
