حقایقی درباره اهدای خون که خوب است بدانید

نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ اهدای خون مساوی است با اهدای فرصت زندگی دوباره به انسانی دیگر. بیماری‌ها و شرایط بسیاری باعث می‌شود تا زندگی یک انسان در گرو دریافت خون باشد. همه ما می‌توانیم با اهدای خون، زندگی یک انسان را از مرگ نجات دهیم. اهدای خون، فرصتی دوباره برای زیستن است.

فراموش نکنید که جمعیت آماری برخی گروه‌های خونی در مقایسه با گرو‌های خونی دیگر، کمتر است. به همین دلیل تامین خون موردنیاز برای آن‌ها در مدت‌زمان کم میسر نخواهد بود. به شما توصیه می‌کنیم که در صورت امکان، در زمان‌های مختلف سال برای اهدای خون به مراکز سازمان انتقال خون مراجعه کنید تا جان افراد بسیاری را نجات دهید.

مزایای اهدای خون

در حالی که خون اهدا شده برای افراد نیازمند مهم است، اما برخی متخصصان پزشکی ثابت می کنند که اهدا کنندگان خون نیز از اهدا کردن خونشان سود می برد.

شناسایی عوارض جانبی سلامتی:

هر فردی که خون اهدا می کند، یک معاینه فیزیکی ساده و تست خون کوتاه قبل از دادن خون انجام می دهد. در نتیجه این امکان وجود دارد که فرد بتواند نگرانی های سلامتی ناشناخته را به عنوان بخشی از فرآیند اهدای خون تشخیص دهد. این مسائل مربوط به سلامتی، می توانند شامل نگرانی های فشار خون و یا تعداد کم خون باشند.

یک فرد هرگز نباید از اهدای خون برای پیدا کردن بیماری های مربوط به خون مانند هپاتیت B، هپاتیت C و یا HIV استفاده کند. در عوض، باید به پزشک مراجعه کنند. اگرچه مقدار کم خون یک فرد او را از اهدای خون منع می کند، اما کشف این اطلاعات می تواند به او کمک می کند تا اطلاعات بیشتری در مورد سلامتی خود داشته باشند.

سوزاندن کالری:

اهدای خون650 کالری را می سوزاند. در فرد مناسب، اهدای خون بسیاری از مزایای سلامتی را با چند ریسک ارائه می دهد. بانک های خون معمولاً هر احتیاط ممکن را برای کمک به اهدای خون به خون اهدایی می کنند.

کاهش خطر حمله قلبی:

مطالعات نشان داده است که اهدای خون می تواند خطر حملات قلبی را به میزان 1 / 3 درصد به خصوص در مردان کاهش دهد. خون، به ویژه سلول های قرمز خون، حاوی هموگلوبین هستند که از آهن تشکیل شده اند، که برای اتصال اکسیژن بکار می رود.

مقدار مورد نیاز آهن به جنسیت و سن بستگی دارد. مردان بزرگسال به 8.5 میلی گرم در روز و زنان بزرگ سال در سن بارداری به 18.9 میلی گرم روزانه نیاز دارند. آهن از مواد غذایی مشتق شده از منابع زیستی (آهن غیر هموگلوبینی )با فراهمی زیستی 2 - 3 % و منابع حیوانی (آهن هموگلوبینی ) با فراهمی زیستی 20 - 23 % بدست می آید.

این حقیقت که جذب آهن غیر هموگلوبینی سخت است در واقع مفید به نظر می رسد، به این دلیل که آهن به راحتی هنگام مصرف بیش از حد جذب می شود، مانند آهن هموگلوبینی که از گوشت دریافت شده و در بدن تجمع می یابد، می تواند خطر بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.

با تجمع آهن، رادیکال های آزاد در بدن افزایش یافته و کلسترول را اکسید کند. کلسترول اکسید شده روی دیوارهای رگ های خونی قرار می گیرد. اکسیداسیون کلسترول در رگ های خونی باعث ایجاد پلاک (آترواسکلروز) می شود که شیوع بیماری قلبی عروقی است.

با اهدای منظم خون، احیا خون به سرعت صورت می گیرد، اکسیداسیون کلسترول آهسته تر می شود. علاوه بر این، خون به آرامی جریان می یابد و می تواند از تجمع چربی و کلسترول در دیواره عروق کرونری جلوگیری کند. بنابراین خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش می دهد.

جلوگیری از آسیب کبد:

کبد عضو بسیار مهم بدن است که به طور فعال، فرآیند متابولیسم ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین، چربی ها، و کربو هیدرات ها را تضمین می کند. کبد گلوکز را به گلیکوژن تبدیل کرده و به ذخیره سازی گلیکوژن، ویتامین ها و مواد معدنی کمک می کند. این عضو حیاتی بدن نقش مهمی در تصفیه خون و سم زدایی نیز دارد، همچنین پروتئین های پلاسما و عوامل لخته کننده خون را ترکیب می کند.

با اهدای منظم خون باید از آسیب کبد ناشی از آهن اضافی در بدن جلوگیری کنیم. مصرف غذاهایی که غنی از آهن هستند می تواند سطح آهن را در بدن افزایش دهد، چون آهن بطور محدود استفاده می شود، آهن اضافی جذب شده و در کبد و پانکراس ذخیره می شود. در پایان می تواند خطر ابتلا به سیروز، از کار افتادن کبد، آسیب پانکراس و اختلالات قلبی را افزایش دهد.

کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی:

در خون، آهن وجود دارد که بر روی غلظت خون تاثیر می گذارد .سطح بالای آهن باعث می شود خون غلیظ شود. علاوه بر افزایش سطح آهن نیز می تواند فرآیند اکسیداسیون کلسترول را تسریع کند.

این بیماری می تواند در خون تاثیر گذاشته و اصطکاکی را افزایش دهد که جریان خون در رگ های خونی و خطر وقوع مقاومت در رگ های خونی را بیشتر می کند. براساس مجله آمریکایی اپیدمیولوژی، با اهدای خون، می توانید خطر ابتلا بیماری قلبی را به میزان 33% و خطر حمله قلبی را به میزان 88% کاهش دهید.

محققان انجمن پزشکی آمریکا اعلام کردند که با اهدای خون در هر شش ماه یکبار می توان خطر حمله قلبی و سکته در سنین 43 تا 61 سال را کاهش داد.

کنترل وزن:

برای افرادی که اضافه وزن دارند، توصیه می شود که به طور منظم خون اهدا کنند. به این دلیل که هر اهدای خون می تواند بیش از 650 کالری چربی را بسوزاند. با این حال، راهی برای کاهش وزن تلقی نمی شود زیرا کاهش وزن تنها راه کنترل وزن است. برای اهدا کردن خون، شرایط ویژه ای وجود دارد. برای اهدا کنندگانی که حدود 49 کیلوگرم وزن دارند، باید سطوح معینی هموگلوبین و آهن وجود داشته باشد تا بتوانند هر دو ماه یا سه ماه به طور منظم خون اهدا کنند.

آیا اهدای خون خطرناک است؟

هنگامی که به روش درست انجام شود، اهدای خون ایمن است. اگر یک بانک خون برای استفاده مجدد از سرنگ استفاده کند، این می تواند خطر ابتلای فرد را به یک عفونت خونی افزایش دهد.

به همین دلیل، این یک بخش روتین برای گرفتن خون است که باید از سوزن های جدید برای هر اهدا کننده استفاده کرد و تمام افراد باید دست هایشان را بشویند. سازمان غذا و داروی آمریکا بر روی بانک های خون نظارت می کند، تا مطمئن شود که آن ها به طور ایمن در حال جمع آوری خون هستند. فرد می تواند برخی عوارض جانبی را در نتیجه اهدای خون تجربه کند.این موارد عبارتند از:

سرگیجه

احساس ضعف

سبکی سر

تهوع

این علائم معمولاً ظرف سه روز بعد از اهدای خون تمام می شوند.

اگر سطح آهن فرد پس از اهدای خون خیلی پایین باشد، می تواند مصرف غذاهای غنی از آهن را افزایش دهند. غذاهایی غنی از آهن زیاد شامل گوشت قرمز، اسفناج و اب میوه های غنی از آهن و غلات می شوند.

شرایط اهدای خون برای بانوان

زنان هر ماه به‌دلیل عادت ماهانه، مقداری از آهن بدنشان را از دست می‌دهند. بعد از خون دادن و کاهش میزان آهن خون، احتمال ابتلا به کم‌خونی و فقر آهن در زنان بیشتر از مردان است. به همین دلیل توجه و رعایت نکات زیر می‌تواند احتمال ابتلا به کم‌خونی را بعد از انتقال خون در زنان کاهش دهد:

مصرف قرص آهن

بعد از انتقال هر واحد خون، تقریبا ۲۱۱ میلی‌گرم آهن از بدن کم می‌شود. این مقدار با گذشت زمان به‌تدریج از طریق سیستم گوارش دوباره جذب بدن می‌شود. اما مصرف قرص‌های آهن، مدت‌زمان بازگشت این ماده را در بدن کاهش می‌دهد و از فقر آهن و کم‌خونی جلوگیری می‌کند.

بعد از هر بار خون دادن، معمولا باتوجه‌به توصیه پزشک، ۳۰ عدد قرص فروسولفات به بانوان داده می‌شود که باید به‌طور کامل مصرف کنند. این قرص‌ها باید به مدت ۱۰ روز و روزانه ۳ عدد (صبح، ظهر و شب) استفاده شود. تقریبا تا ۲ ساعت بعد و ۱ ساعت قبل از مصرف قرص، از خوردن چایی و قهوه پرهیز کنید. بهتر است که این قرص را با معده خالی نیز مصرف نکنید تا دچار مشکلات گوارشی نشوید.

مواد غذایی حاوی آهن

مواد غذایی مثل گوشت قرمز، ماهی و جگر سرشار از آهن هستند و سریع‌تر از آهن موجود در سبزیجات مثل اسفناج، عدس و لوبیا جذب بدن می‌شوند. بهتر است بعد از مصرف این مواد غذایی از خوردن چای و قهوه خودداری کنید؛ زیرا جذب آهن را مختل می‌‌کنند. مصرف ویتامین C مانند مرکبات و گوجه‌فرنگی بعد از مصرف مواد غذایی حاوی آهن، جذب آن را در بدن افزایش می‌دهد.

چه افرادی نمی‌توانند خون اهدا کنند؟

بیماران مبتلا به بیماری‌های آمیزشی، ایدز و هپاتیت B و C و افرادی که به آرتریت روماتوئید مبتلا هستند که نوعی بیماری خودایمنی محسوب می‌شود، نمی‌توانند خون اهدا کنند. موارد زیر نیز از موارد ممنوع در اهدای خون است:

اگر بیماران مبتلا به دیابت توانسته باشند میزان قند خون خود را کنترل کنند، می‌توانند خون بدهند. اما درصورتی‌که انسولین مصرف می‌کنند، نباید خون اهدا کنند

افرادی که مشکلات خونی از قبیل بیماری خونی، کمبود تعداد هموگلوبین یا کاهش سلول‌های خونی دارند

زنان باردار و شیرده

بیماران مبتلا به سرماخوردگی یا آنفولانزا

افرادی که در ۱ سال گذشته بدن خود را تتو کرده‌اند

افرادی که در ۱ سال گذشته به آفریقا، مناطق مرکزی آمریکا یا جنوب شرق آسیا (مناطق آندمیک مالاریا) سفر کرده‌اند

افرادی که مواد مخدر مصرف می‌کنند