دکتر عطاء الله رفیعی آتانی در مراسم امضای تفاهم نامه مشترک با معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری طی سخنانی، خاطرنشان کرد: پژوهش‌های انجام شده در زمینه خانواده به دلیل اینکه از مبانی فکری گوناگونی نشات گرفته است، بدون داشتن یک نظریه پایه‌ای مرجع، می‌تواند گمراه کننده باشد و هماهنگ سازی آن‌ها ما را به ورطه‌های دیگری می‌برد، بنابراین نظریه پایه دینی در زمینه خانواده، می‌تواند پایه درستی ونیز ملاکی برای ارزیابی نظریات دیگر باشد.
وی ادامه داد: اگر این نظریه مرجع در زمینه خانواده باشد، سیاست‌ها و قوانین مختلف در مورد خانواده خود را با این نظریه پایه که منبعث ار مبانی دینی و فقهی است، تطبیق خواهند داد وبسیاری از چالش‌ها و مشکلات ما در این حوزه نیز سامان پیدا میکند.
خانواده در نظام اسلامی
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به اینکه در نظام فقهی و اسلامی ما، خانواده به مثابه قلب، دائر مدار، مسوول هدایت، تربیت و رشد جامعه است، گفت: از نظر مبانی اسلامی اگر بپذیریم که خانواده از بنیاد‌های اساسی است که در کنار دولت اسلامی، مسئولیت هدایت و تربیت و رشد جامعه را برعهده دارد، باید گفت که نظام خانواده مدرسه تربیت انسانی و پایه هر نوع نظام تعلیم و تربیت است.
وی ادامه داد: خانواده در نظام اسلامی بر خلاف دیدگاه‌های غربی در چنان جایگاهی قرار دارد که می‌تواند سبک زندگی را رقم بزند، بنابراین توجه به مساله خانواده از منظر مبانی دینی و فقهی، بسیار حائز اهمیت است.
وی ادامه داد: امروزه ما در یک نقطه عطفی قرار داریم و آن اینکه یک بار دیگر سبک زندگی غربی که مهمترین هدف آن تزلزل و از بین بردن کانون خانواده بود، ما را با چالش‌های جدیدی مواجه کرده است، در این شرایط توجه مبانی اسلامی و نوع نگاه فقه و شریعت اسلام به موضوع خانواده ضرورتی انکارناپذیر است.
نگاه ابزاری غرب به زن و خانواده
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به نگاه ابزاری دنیای غرب به مقوله زن و خانواده گفت: در دوران جدید و از حدود قرن چهاردهم، به دلیل اینکه همه نگاه‌ها و اهداف حتی به زن و خانواده در غرب، رنگ و بوی اقتصادی به خود گرفته است و با استدلال‌های مختلف اقتصادی زنان را به عنوان نیمی از جمعیت مستقر در خانه و خانواده را غیر اقتصادی یافتند و مطابق مبانی خود، وارد بازار کار کرد و با همین مدل نیز سبک زندگی خود را رقم زدند.
رفیعی آتانی خاطرنشان کرد: هر چند غرب نتوانست سبک زندگی جدید خود را به عنوان یک الگوی غالب، به ثمر برساند، ولی امروز ما با مساله و چالش مهمی به نام سبک زندگی غربی و فلسفه و سبک زندگی اسلامی مواجه هستیم، به گونه‌ای که در خیلی از نماد‌ها و مظاهر خود را نشان می‌دهد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بیان داشت: در مقابل سبک زندگی غربی که با نگاه اقتصاد محور، زن را به عنوان ابزار و نظام خانواده را به چالش می‌کشاند، ما یک نظریه بنیادین و یک نظریه پایه دینی بر اساس فلسفه اسلامی در زمینه خانواده داریم.
نظریه پایه‌ای در زمینه خانواده
وی به معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری پیشنهاد داد: منطقا این نهاد باید مسئول و متکفل یک نظریه پایه‌ای در زمینه خانواده باشد که از نظر مبانی دینی، مرجع قرار بگیرد و به جایی برسیم که نظام مدیریت کشور در مورد خانواده خود را با این نظریه پایه که منبعث ار مبانی دینی و فقهی است، تطبیق دهند.
رفیعی آتانی اظهار داشت: پژوهش‌های انجام شده به دلیل اینکه از مبانی فکری گوناگونی نشأت گرفته است، هماهنگ سازی آن‌ها ما را به ورطه‌های دیگری می‌برد، بنابراین نظریه پایه دینی در زمینه خانواده، می‌تواند ملاک درستی و ارزیابی نظریات دیگر باشد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در زمیه خانواده رقیب ما حرف‌ها و ادعا‌های زیادی را مطرح کرده است، به عنوان نمونه در قانون خشونت علیه زنان، به نظر می‌رسد که مبانی و ادبیات پایه‌ای آن از یک نظریه بومی پیروی نمی‌کند، خشونت علیه زنان نادرست و نامطلوب است، ولی ما با چه نگاه و چارچوبی به این مقوله نگاه می‌کنیم و راه حل ارائه می‌دهیم؟ آن مهم است.
رفیعی آتانی یادآورشد: سیاستگذاری بر اساس مبانی دینی در زمینه خانواده نیازمند آن است که یک جایی مسئولیت این کار را برعهده بگیرد تا بتواند در دولت و مجلس اثرگذار باشد، اگر ما از مسیر اصلی فاصله بگیریم و مبنا نداشته باشیم، حتی تحلیل‌های میدانی درست هم ما را به هدف نمی‌رساند.
وی ادامه داد: وجود یک نظریه پایه‌ای بر اساس مبانی در زمینه خانواده، قوانین این حوزه را نیز خود به خود سازگار خواهد کرد، ما امروز با قوانین ناسازگار مواجه هستیم، گاهی قوانینی در یک مقطع زمانی تصویب می‌شود، ولی به مرور زمان ممکن است آن ملاحظات را نسبت به موضوعات مهم جامعه نداشته باشد.
رفیعی آتانی به نمونه‌ای دیگری تحت عنوان کنوانیسیون رفع تبعیض علیه زنان اشاره کرد و گفت: در این قضیه نیز ما، چون به نظریه مبنایی در زمینه خانواده توجه نکردیم عده‌ای بر اساس مبانی غربی، مباحثی را مطرح کردند که نادرست بود.
ضرورت گفتمان سازی در زمینه مسائل مربوط به خانواده
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس همچنین قدرت گفتمان سازی در کنار نظریه پایه را نیز بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: گفتمان سازی و تحلیل درست دینی به ویژه با توجه به شرایط عینی جامعه مربوط به خانواده و زنان، بسیار حائز اهمیت است، متاسفانه گاهی به دلیل عدم گفتمان سازی و اقنای جامعه، و اغتشاشات نظری گفتار جامعه را نیز دچار مشکل میکند و دلیل آن هم نداشتن مبنا و تحلیل گفتمانی بر اساس آن است.
رفیعی آتانی خاطرنشان کرد: در مساله جمعیت علیرغم اینکه کار مسولانه‌ای رقم خورد، ولی مساله خیلی اقتصادی دیده شد و بر این باروم که جوهره کار در قانون جمعیت و تعالی خانواده نباید اقتصادی باشد، ما اگر در همین قانون نظریه پایه داشتیم و گفتمان سازی می‌کردیم ممکن بود تا این حد مسائل اقتصادی در این قانون غالب نمی‌شد.
وی با اعلام آمادگی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی برای همکاری همه جانبه با معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری تصریح کرد: مرکز تحقیقات اسلامی مجلس به عنوان تنها مرکز سیاست پژوه رسمی در حوزه علمیه قم است و قادر است ظرفیت‌های پژوهشی حوزوی را احصاء و در اختیار این نهاد قرار دهد.
دکتر رفیعی آتانی تصریح کرد: ما باید بتوانیم از منظر مبانی بنیادین اسلامی پایه‌های خوبی برای موضوعات پیدا کنیم و حتی برخی چالش‌های فقهی را از منظر آن مبانی حل و فصل کنیم، حتی در برخی موضوعات مهم، فق‌ها را مورد پرسش‌های جدید قرار دهیم، این شرایط شاید باعث شود که ما گام‌های رو به جلویی برداریم.
خاطرنشان می‌شود: معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی تفاهم‌نامه همکاری امضا کردند.
