به گزارش پایگاه خبری دانا، دو روز پیش بود که «امید قالیباف» سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حساب شخصی خود در توییتر با تاکید بر سرعت گرفتن فرآیند واردات خودرو، اعلام کرد: در برخی مدلها، خودروها به پشت مرز رسیده و فرآیند تبلیغات محیطی آنها همانگونه که دیده میشود، آغاز شده است.
مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا نیز حاکی از آغاز تبلیغات محیطی برخی شرکتهای واردکننده خودرو در سطح شهر تهران است، البته ۲۳ شرکت واردکننده وارد فرایند ارزیابی خدمات پس از فروش و سایر الزامات لازم برای واردات شدهاند.
اکنون همه زیرساختهای مرتبط با اجرای آییننامه واردات خودرو توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت مهیا شده و شرکتهای واردکننده نیز عملیات اجرایی واردات را آغاز کردهاند.
واردات بر قیمتها و تنظیم بازار خودرو تاثیرگذار است
در این زمینه، «کورش طواحن» نمایشگاهدار و فعال بازار خودروهای خارجی به ایرنا گفت: واردات خودرو به کشور در صورت تحقق میتواند حتی بر بازار و قیمت خودروهای گرانقیمت نیز تاثیرگذار باشد، اما نخست باید دید این خودروها با چه قیمتی عرضه میشوند؟
وی بیان داشت: اکنون شاهدیم یک خودروی چینی با قیمت جهانی ۱۵ هزار دلاری، بیش از ۱.۵ میلیارد تومان در کشور آب میخورد و در صورتی که مشابه این رویه در خودروهای وارداتی نیز اتفاق بیفتد، آنگاه تاثیر خاصی بر قیمتها و کنترل بازار شاهد نخواهیم بود.
کرولا ۲۰۲۲ در راه ایران
طواحن به برخی خودروهای وارداتی اشاره کرد که با نرخ حداکثر ۲۰ هزار دلاری امکان ورودشان به کشور وجود دارد و گفت: بهطور مثال واردات هیوندایی آی۱۰، آی۲۰ و آی ۳۰ و همچنین النترا، تویوتا کرولا کم آپشن (که قیمت جهانی آن ۱۹ هزار و ۷۰۰ دلار است) از سوی برخی واردکنندگان در دستور کار است و حتی واردات تویوتا کمری مدل ۲۰۲۲ نیز احتمال میرود.
یک فعال دیگر در بازار خودروهای خارجی در گفتوگو با ایرنا با اشاره به تداوم تحریمها علیه کشور بهویژه در حوزه مالی و بانکی، بیان داشت: بر این اساس خرید مستقیم از خودروسازان بزرگ جهانی نمیتواند اتفاق بیفتد و واردکنندگان بهناچار از بازارهای منطقه از جمله دبی اقدام به خرید و واردات خودرو خواهند کرد.
وی بهطور مثال از خودروهای تیگوان و پاسات شرکت فولکس واگن یاد کرد که در سال ۲۰۱۸ با دور زدن تحریمها وارد کشور شده بودند و معتقد است: در شرایط تحریمی فعلی چارهای جز واردات با دور زدن تحریمها نیست.
افزایش قیمت بیضابطه خودرو در بازار
برپایه این گزارش، با وجود مطالب یاد شده، اما مطرح شدن رسیدن خودروها به پشت مرزهای کشور، تاکنون نه تنها در بازار اتومبیلهای خارجی تاثیرگذار نشده است، بلکه شاهد رشد بی حساب و کتاب قیمتها در بازار هستیم.
به گفته فعالان بازار، در حدود ۲۰ روز تا یک ماه گذشته رشد زیادی در قیمت برخی خودروهای خارجی شاهد بودیم؛ بهطور مثال هر دستگاه پورشه ماکان مدل ۲۰۱۷ صفر کیلومتر که تا یک ماه قبل ۱۱ میلیارد تومان قیمت داشت، امروز ۱۳ میلیارد تومان قیمت خورده است و فروشندگان برای هر دستگاه بی ام. و ایکس ۴ صفر کیلومتر مدل ۲۰۱۷ نیز ۷.۴ میلیارد تومان مطالبه میکنند، در حالی که تا یک ماه قبل قیمت آن ۶.۲ میلیارد تومان بوده است.
امروز همچنین هر دستگاه سانتافه مدل ۲۰۱۸ صفر کیلومتر در حالی ۳.۸ میلیارد تومان قیمت دارد که تا ۲۰ روز پیش به ۳.۳ میلیارد تومان فروخته میشد، یا هر دستگاه تیگوان مشکی مدل ۲۰۱۸ صفر کیلومتر از ۴.۸ میلیارد تومان به ۵.۵ میلیارد تومان افزایش قیمت داشته است.
حتی خودروهای کهنه مدل ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ که در بازار جهانی سه تا چهار هزار دلار بیشتر ارزش ندارند، قیمتهای میلیاردی پیدا کردهاند؛ بهطور مثال بنز کلاس E مدل ۲۰۰۸ حدود ۲ میلیارد تومان در بازار قیمتگذاری میشود.
با وجود این قیمتها و اینکه فعالان بازار معتقدند «خودرو به قیمت نیست»، اما خرید و فروشها در حداقل خود است و همچنان رکود حاکم است.
پیشتر معاون صنایع حمل و نقل وزارت صنعت، معدن و تجارت با اعلام اینکه پیشبینی میشود تا پایان سال ۹۰ هزار دستگاه خودرو وارد کشور شود، گفت: مطابق آییننامه اولویت با خودروهای کمتر از ۱۰ هزار یورو خواهد بود و پس از آن خودروهای در بازه قیمتی ۱۰ تا ۲۰ هزار یورویی وارد خواهد شد.
«منوچهر منطقی» بیان داشت: ارائه خدمات پس از فروش و همچنین پاس کردن استانداردهای ۸۵گانه از جمله مدارک اصلی درخواست شده از شرکتهای یاد شده است. واردات خودروها صرفاً از خودروسازان چینی نخواهد بود و خودروهای کرهای و ژاپنی نیز وارد بازار خواهند شد.
وی ادامه داد: قیمتگذاری خودروهای وارداتی در بورس و بر مبنای عرضه و تقاضا انجام خواهد شد که فرآیند کنترلی بهتری روی قیمت آن خواهد بود. اگرچه در موضوع واردات بر خودروهای اقتصادی تاکید شده، اما قیمت این خودروها لزوماً اقتصادی نخواهد بود، زیرا در بورس عرضه میشوند.
تورم تولید در بخش خودرو در فصل تابستان ۲ درصد شد
«امید قالیباف» افزود: مقدار افزایش قیمت در ساخت خودرو در فصل تابستان از مقدار افزایش قیمت سبد مصرف کننده در یک ماه نیز کمتر است و این به معنای آن است که مدیریت زنجیره تامین صنعت خودرو که شامل حدود سههزار قطعه می شود در مسیر درستی قرار دارد.
وی، تورم نقطه ای تولید در بخش تولید خودرو در تابستان را ۲۷.۲ درصد ذکر کرد و گفت: این به معنای آن است که افزایش قیمت تولید خودرو در تابستان امسال نسبت به سال گذشته ۲۷.۲ درصد بود که اگر با تورم نقطه ای مصرف کننده در مهر ۱۴۰۱ نسبت به مهر سال قبل (۴۸.۶ درصد) مقایسه شود، کنترل تورم تولید در بخش خودرو ثابت می شود.
مشاور وزیر صمت بیانداشت: همزمان با کنترل تورم تولید در بخش خودرو شاهد رشد تولید در این بخش هستیم، بهطوری که آمار تولید هفت ماهه ایران خودرو و سایپا نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۰ درصد رشد دارد.
سخنگوی وزارت صمت در ادامه گفت: تورم تولید در بخش لوازم خانگی در فصل تابستان نیز ۲.۶ درصد و نقطهای ۲۹.۹ درصد بود که در مقایسه با تورم مصرف کننده بسیار کمتر است.
وی، از صنایع خودروسازی و لوازم خانگی به عنوان ۲ رشته صنعت با زنجیره تامین پیچیده و بزرگ نام برد که مواد اولیه خود را از صنایع بزرگی چون فولادسازی، پتروشیمی ها و الکترونیک تامین میکنند و کنترل تورم در این حوزه ها میتواند با یک وقفه زمانی رشد قیمت در صنایع خودروسازی و لوازم خانگی را برای مصرف کنندگان این محصولات کنترل کند.
گفتنی است براساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم تولید فصلی در صنعت منفی ۲.۳ درصد و تورم نقطه ای ۳۰.۱ درصد گزارش شده است. در بخش معدن نیز تورم تولید نقطه ای ۱۳.۴ درصد و فصلی منفی ۲ درصد اعلام شده است.
وزارت صمت: صنعت خودرو پیشتاز رشد تولید در میان همه صنایع بورسی است
مرکز ارتباطات این وزارتخانه پیرو گزارش روزنامه «تعادل» با عنوان «خودروهایی که یکشبه ۳ تا ۳۵ میلیون تومان گران شدند؟ رکوردزنی قیمتها در سکوت خودروسازانه» و همچنین گزارش خبرگزاری ایسنا با عنوان «افزایش قیمت ۱۰ تا ۶۰ میلیونی خودرو طی یک ماه»، در توضیحاتی اعلامکرد: روزنامه تعادل درحالی از افزایش قیمت خودرو توأم با رکود تورمی عمیق و بلاتکلیفی و سردرگمی بازار (که از سایتهای آگهی خودرو بهعنوان مرجع بررسی روند قیمتها در بازار یاد شده!) خبر داده است، که به اذعان نائب رئیس اتحادیه نمایشگاهداران تهران در همین گزارش آمده است: «در حال حاضر در بازار خودرو متقاضی زیاد است و هر چقدر که قیمتها افزایش پیدا کند، این میزان از تقاضا کاهش نخواهد یافت.» همچنین «مردم در شرایط فعلی بدون توجه به کیفیت و مدل خودرو، آن را صرفاً برای سرمایه گذاری و کسب سود خریداری میکنند، و تا زمانی که خرید و فروش به این دلیل صورت بگیرد، افزایش قیمت نیز ادامه دارد.»
اما تحولات بازارها طی سنوات اخیر نشان میدهد که نوسانات نرخ ارز در کوتاه مدت، موجب برهم خوردن وضعیت تعادلی و بروز بیثباتی در بازار کالاهای سرمایهای و کالاهای مصرفی بادوام، از جمله بازار خودرو میشود. تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد (غیر رسمی) بهعنوان یک عامل موثر در جهت دهی به انتظارات تورمی و موازنه بازارها نقشآفرین است، بر این اساس کنترل این متغیر کلیدی اقتصادی برای حفظ ثبات بازار انواع کالا و خدمات از جمله بازار خودرو حائز اهمیت است.
با وجود این ملاحظه، وزارت صنعت، معدن و تجارت در دولت سیزدهم بهعنوان متولی سیاستگذاری و نظارت بر حُسن اجرای برنامهها در حوزه صنعت خودرو، به دنبال کاهش اثرپذیری بازار خودرو از نوسانات نرخ ارز، بر دو راهبرد کلیدی متمرکز شده است؛ راهبردهایی که تقویت طرف عرضه و ایجاد دسترسی آسان تر مصرف کننده به محصولات خودروسازان را سبب میشود.
راهبرد نخست، برنامهریزی و نظارت بر «افزایش میزان تولید، تجاریسازی و فروش محصولات خودروسازان» که گزارش پژوهشکده پولی و بانکی درباره وضعیت صنایع بورسی در مهر ۱۴۰۱ بهخوبی نشان میدهد که صنعت خودرو و قطعه، با ۲۴ درصد رشد تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته، پیشتاز رشد تولید در میان همه صنایع بورسی است. بر این اساس تلاش خواهد شد مسیر مذکور در حوزه رشد تولید خودروسازان تقویت شود و پایدار بماند.
راهبرد دوم، «خروج محصولات خودروسازان از فرآیند قرعه کشی» است که با جدیت درحال پیگیری است و از مهر سال جاری، بهواسطه افزایش تولید گروه خودروسازی سایپا، همه محصولات خودروساز مذکور از فرآیند قرعهکشی خارج شده است. شاهد مثال اثر این سیاست، تلاطم قیمتی کمتر خودروهای کوییک و شاهین از گروه خودروسازی سایپا نسبت به محصولات ایران خودرو است. بر این اساس وزارت صنعت، معدن و تجارت با پیگیری برنامههای منجر به رشد تولید، درصدد خروج بقیه محصولات خودروسازان از فرآیند قرعهکشی است.
درخصوص بخش دیگری از این گزارش نیز خاطرنشان میشود، از بدو آغاز به کار دولت سیزدهم، وزارت صنعت، معدن و تجارت در همکاری تنگاتنگ با وزارت امور اقتصادی و دارایی نسبت به تمهید مقدمات چگونگی واگذاری دو شرکت بزرگ خودروسازی و بررسی الزامات و پیش نیازهای اجرای آن، از جمله: اصلاح سازوکار قیمتگذاری خودرو، جبران زیان انباشته، اصلاح حاکمیت شرکتی و واگذاری سهام چرخهای خودروسازان اقدام کرده است.
همچنین نسبت دادن همه زیانهای خودروسازان به قیمتگذاری دستوری از اساس نادرست است؛ چه بسا آنکه پدیده قیمتگذاری دستوری خود معلول افزایش بیرویه قیمت محصولات داخلی در سطح بازار و از دست رفتن مزیت رقابتی محصولات صنعت خودروی کشور به سبب عوامل متعددی نظیر مدیریت در داخل بنگاه و زنجیره تأمین، عدم استفاده بهینه از ظرفیت تولید موجود، بالا بودن هزینههای سربار، غفلت از تحقیق و توسعه، عدم پرداختن به حوزه توسعه محصولات جدید و همچنین سایر مواردی که در طرح تحول خودروی وزارت صنعت، معدن و تجارت به آن پرداخته شد، میباشد. لذا تمرکز اصلی کاهش زیان خودروسازان میبایست از طریق تمرکز بر راه حلهایی برای رفع عارضههای برشمرده انجام شود.
بر این اساس حتی با فرض پذیرش قیمتگذاری دستوری، از آنجا که این امر فقط برای گستره محدودی از محصولات موجود خودروسازان صدق میکرد، انتظار میرفت و میرود تا براساس سیاستگذاری انجام شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت بر مبنای مدیریت درست زنجیره تأمین و ایجاد سازندگان رده یکمی، ترکیب مناسب سبد محصولات، افزودن محصولات جدید در کنار کاهش هزینههای سربار، زیانهای عملیاتی متوقف شود.
افزایش قیمت خودرو در بازار بدون خریدار/ بازار خودرو در خواب زمستانی
بررسی بازار خودرو در یک هفته اخیر حاکی از روند افزایشی قیمتها است. امروز هر دستگاه پژو ۲۰۶ تیپ ۲ در فضای مجازی و سایتهای خودرویی ۳۵۰ میلیون تومان قیمت خورده است. همچنین قیمت هر دستگاه دنا پلاس اتوماتیک توربوشاژ که تا ۴۵ روز پیش ۵۱۵ میلیون تومان قیمت داشت، سه روز قبل به ۵۹۵ میلیون تومان و امروز به ۶۱۲ میلیون تومان افزایش یافته است.
واکاوی قیمتها در آبانماه امسال در مقایسه با آبان سال گذشته نیز از رشد ۳۰ تا ۳۵ درصدی نرخها در انواع خودروهای داخلی، مونتاژی و خارجی حکایت دارد.
وضعیت در بازار خودرو بهگونهای است که به اعتقاد کارشناسان «فنر قیمتها در رفته است» و کارشناسان دلیل اصلی آن را عرضه قطرهچکانی از سوی خودروسازان عنوان میکنند.
عرضه خودرو در بورس افزایش یابد
در این زمینه یک فعال بازار خودرو معتقد است: وقتی خودرویی نظیر پژو ۲۰۷ دندهای در بورس کالا حدود ۵۰ میلیون تومان کمتر از قیمت بازار و به صورت سهماهه فروخته میشود، مردم این قیمت را به عنوان قیمت کارخانه تصور میکنند.
وی تصریح کرد: با این حال اگر عرضهها در بورس به صورت روزانه و حتی هفتگی و با تعداد بالا باشد، میتواند با تاثیر مثبت بر کاهش قیمتها همراه باشد.
این کارشناس بازار با اشاره به شرایط انحصاری خودروسازی کشور، معتقد است: انحصارگر به دنبال منافع خودش است بهطوری که میگوید «کم تولید و عرضه کرده و با قیمت بهتر میفروشم، رقیب هم ندارم.»
وی، منکر تاثیر نرخ ارز بر قیمت این روزهای خودرو در بازار شد و گفت: در دو هفته گذشته دلار در کانال ۳۶ هزار تومان باقیمانده و ثبات داشته است؛ بنابراین نمیتواند بر قیمت خودروها تاثیرگذار باشد.
یک فعال دیگر بازار خودرو نیز به ایرنا گفت: این روزها بازار در رکود کامل است و برخی نمایشگاهداران روزانه حتی یک دستگاه خودرو نیز معامله نمیکنند.
امروز در فضای مجازی و سایتهای خودرویی هر دستگاه سمند الایکس ۳۳۸ میلیون تومان، سورن پلاس ۴۱۵ میلیون تومان، پژو پارس سفارشی با موتور تی. یو ۵ حدود ۴۵۷ میلیون تومان، پژو پارس معمولی ۳۶۷ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ دندهای سقف شیشهای ۴۸۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۷ دندهای فرمان برقی ۴۵۵ میلیون تومان، تیبا ۲ حدود ۲۲۹ میلیون تومان، کوئیک معمولی ۲۳۲ میلیون تومان، کوئیک آر ۲۳۸ میلیون تومان، کوئیک دنده اتوماتیک ۳۰۷ میلیون تومان و تارا دندهای ۵۱۵ میلیون تومان قیمتگذاری شد.