«50 روز دیگر مانده است!» این نه تبلیغ سپرده‌گذاری حساب قرض الحسنه یک بانک و نه روزشمار پایان یک پروژه شهری است. 50 روز دیگر به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم باقی مانده است. انتخاباتی که در موقعیتی حساس و با شرایطی ویژه برگزار می‌شود. یکی از این شرایط ویژه تعدد کاندیداهاست که این روزها موافقان و مخالفان بسیاری پیدا کرده است. برخی از لیست‌‌های غیررسمی نشان می‌دهد که حدود 50 نامزد جدی برای این دوره از انتخابات صف کشیده‌اند.

به گزارش گروه آموزش «خبرگزاری دانا»(داناخبر)، این رسانه بنا به کارویژه خود و از نظرگاه خود به ماجرا نگاه می‌کند. از این رو لیستی 52 نفره از همه کاندیداها تهیه شد تا از چند زاویه به آنان نگریسته شود. در این گزارش این پرسش مطرح می‌شود که این کاندیداها چه مدرک تحصیلی دارند و در چه دانشگاهی درس خوانده‌اند. در فرصت پیش رو از زوایای دیگری به این کاندیداها پرداخته خواهد شد. 

ذکر این توضیح ضروری است که در شرایط کنونی و بر طبق قانون انتخابات ریاست جمهوری، هیچ شرط تحصیلی برای کاندیداتوری اعلام نشده، هرچند که برخی، من جمله نمایندگان مجلس، معتقد بودند چنین شرطی باید گذارده شود.

بررسی مدارک کاندیداهای ریاست جمهوری نشان می‌دهد که 8 نفر از آنان تحصیلات حوزوی دارند، 4 نفر پزشک هستند و 40 نفر دیگر این لیست، مدرک دانشگاهی غیرپزشکی گرفته‌اند. در میان حوزویان، 4 نفر علاوه بر تحصیلات حوزوی، در دانشگاه هم تحصیل کرده و دو نفر از آنان دکترا هم اخذ کرده‌اند. در میان پزشکان هم سه نفر فوق تخصص دارند. از میان 40 نامزد دیگر تنها یک نامزد است که مدرک کارشناسی دارد، 17 نفر تا مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کرده‌اند و 23 نفر دکترا دارند.

نمودار کلی تحصیلات کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری

اقتصاد، حقوق، فلسفه؛ نامزدهایی که انسانی خوانده اند

در میان رشته‌های تحصیلی، نخستین رشته، رشته اقتصاد است. 4 نفر از کاندیداها در مقطع کارشناسی خود، 5 نفر در کارشناسی ارشد و 4 نفر در دکترا اقتصاد خوانده‌اند. حسن سبحانی، محسن رضایی و محمد نهاوندیان سه کاندیدایی هستند که در هر سه مقطع تحصیلی خود اقتصاد خوانده‌اند.

پس از اقتصاد، رشته فلسفه در جایگاه دوم است چرا که 3 نفر از کاندیداها در مقطع کارشناسی، 3 نفر در کارشناسی ارشد و 3 نفر در دکترا فلسفه خوانده‌اند. در این میان علی مطهری، در صورت کاندیداتوری تنها فردی است که در هر سه مقطع خود فلسفه خوانده است.

رشته حقوق هم در جایگاه سوم قرار دارد. 2 نفر در کارشناسی، 3 نفر در کارشناسی ارشد و 3 نفر در دکترای خود حقوق خوانده‌اند. غلامحسین الهام و حسن روحانی دو کاندیدای احتمالی هستند که در هر سه مقطع خود حقوق خواندند.

از نظر گاه کلی میزان مطالعه رشته‌های علوم انسانی در میان کاندیداها بیش از هر رشته دیگر است. رشته‌های فنی و مهندسی و رشته‌های پزشکی در جایگاه بعد قرار دارد. نکته قابل توجه در چهار کاندیدا یعنی غلامعلی حداد عادل، علی لاریجانی، عزت الله ضرغامی و اسفندیار رحیم مشایی این است که آنان اگر چه تحصیلات را با رشته‌های غیر علوم انسانی آغاز کردند اما با یک رشته علوم انسانی به پایان رسانده‌اند. حداد عادل در کارشناسی و کارشناسی ارشد خود فیزیک خوانده و لاریجانی کاربرد ریاضی در علوم کامپیوتر اما هر دو با دکترای فلسفه دانشگاه تهران، تحصیلات خود را کامل کردند. عزت الله ضرغامی هم اگرچه مهندسی عمران از امیرکبیر گرفته اما در نهایت کارشناسی ارشد مدیریت گرفته است. اسفندیار رحیم مشایی هم کارشناسی الکترونیک دارد اما در حال حاضر دانشجوی روابط بین‌الملل است.

نمودار کلی رشته‌های تحصیلی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری

دانشگاه تهران؛ این دانشگاه سیاسی

اما در میان دانشگاه‌ها این دانشگاه تهران است که در رتبه نخست قرار گرفته است. 15 نفر، مدرک کارشناسی، 10 نفر کارشناسی ارشد و 5 نفر دکترای خود را از این دانشگاه گرفتند. وفادارترین افراد به این دانشگاه محسن رضایی (اقتصاد)، حداد عادل (فیزیک و فلسفه) و علی مطهری (فلسفه) بوده است. پس از این دانشگاه، دانشگاه تربیت مدرس قرار گرفته است. 2 نفر مدرک کارشناسی ارشد و 3 مدرک دکترای خود را از این دانشگاه گرفته‌اند. دانشگاه آزاد تهران هم در جای سوم قرار گرفته است.

آن ها که در فرنگ درس خوانده اند

از منظر کلی، از حدود 110 مدرک تحصیلی، 21 مدرک یعنی 20 درصد مدارک در خارج از کشور گرفته شده است. 9 مدرک در ایالات متحده اخذ شده و بریتانیا در جایگاه بعدی قرار دارد. از لبنان، هند، بلژیک و هلند هم مدرک تحصیلی اخذ شده است.

تمام مدارک اخذ شده از خارج از کشور در رشته‌های فنی و مهندسی بوده است به غیر از مدرک اقتصاد محمد نهاوندیان از دانشگاه جرج واشنگتن، مدرک دکترای حقوق آیت الله محقق داماد از دانشگاه لوون بلژیک و دکتری حسن روحانی از دانشگاه گلاسگو. تنها کامران دانشجو و علی اکبر صالحی هستند که تمام مدارک خود را از خارج از کشور اخذ کرده‌اند.

نمودار کلی دانشگاه‌های محل تحصیل کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری

و اما مدارک مشکوک...

در مدت جستجو برای یافتن مدارک تحصیلی کاندیداها به موارد جالبی هم برخورد شد. برخی از کاندیداها صرفا در رزومه خود، رشته تحصیلی خود را آورده و نام دانشگاه را اخذ نکرده‌اند. نام این دانشگاه‌ها از منابع دیگر، حداقل در محیط وب به دست نیامد. برخی کاندیداها هم اساسا تحصیلات خود را اعلام نکرده‌اند. در مورد مدرک برخی کاندیداها هم شک و شبهه جدی وجود دارد. مثلا مدرک کارشناسی ارشد محمد سعیدی کیا در صورتی که در هیچ کجا از مدرک کارشناسی او حرفی زده نشده و اساسا در مدت چهارسال تحصیلی که اواز ان سخن گفته امکان اخذ این دو مدرک وجود ندارد. مدارک تحصیلی حسن روحانی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا و نیز کامران دانشجو هم از سوی برخی زیر سوال رفته است. «خبرگزاری دانا» به سهم خود، آماده به روز رسانی این گزارش و ویرایش اطلاعات است.

حضور اعضای هیات علمی در صحنه سیاسی

از منظری دیگر هم می‌توان به مساله مدرک تحصیلی نگریست و اینکه کدام یک از این کاندیداها از مدرک تحصیلی خود بهره جسته و عضو هیات علمی دانشگاه شده‌اند. 18 نفر چنین کاری انجام داده‌اند و از این میان، 8 نفر هم در دانشگاه تهران تدریس می‌کنند.

کارشناسی در حقوق و اقتصاد، کارشناسی در دانشسرای عالی و کارشناسی ارشد آمار؛ تحصیلات حوزوی؛ کارشناسی و کارشناسی ارشد فلسفه و مهندسی راه و ساختمان و ترافیک. این میزان تحصیلات روسای جمهور ایران است. این انتخاب‌های مردم ایران در چند سال اخیر بوده است. چنین انتخاب‌هایی نشان می‌دهد که میزان و رشته تحصیلات اولویت اصلی مردم برای ریاست جمهوری نیست. مگر اینکه، در انتخابات پیش رو و به دلیل شرایط اقتصادی، یکی از لشگر اقتصاددانان، نگاه مردم را جلب کند.

در این فایل می‌توانید مشخصات کامل مدارک تحصیلی و کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری را ملاحظه کنید.