نازنین دادور، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ زندگی کم تحرک یا زندگی در حالت نشسته در انگلیسی Sedentary life پدیده حاصل از زندگی در عصر اینترنت و دنیای مدرن است. در صورتی که در طول روز ساعت های بسیاری را پشت میز کار یا بر روی صندلی خودرو سپری می کنید باید بدانید که تنها نیستید. امروزه به لطف فناوری و سبک زندگی مدرن، مردم جهان بیش از هر زمان دیگر کم تحرک شده اند.

نشستن طولانی مدت بر روی کاناپه یا مبل و ورزش نکردن از عباراتی هستند که درباره سبک زندگی غیر فعال گفته می شوند. به طور کلی به سبک زندگی دارای نشستن و دراز کشیدن های فراوان و همچنین فاقد ورزش، سبک زندگی غیر فعال گفته می شود.

امروزه افراد در سرتاسر دنیا بیشتر و بیشتر به انجام فعالیت های نشسته روی می آورند. افراد در اوقات فراغت اغلب در حالت نشسته بوده و بر روی کامپیوتر یا دیگر دستگاه های خود به تماشای فیلم یا سرگرم شدن با بازی های ویدیویی می پردازند. بسیاری از شغل ها بیش از پیش افراد را کم تحرک کرده و با نشستن های طولانی آن ها بر روی صندلی انجام می شوند. همچنین، پیمودن مسافت ها نیز به صورت نشسته در خودرو ها، اتوبوس ها یا قطار ها انجام می شود.

مهمترین عواقب کم تحرکی چیست؟

یکی از واضح ترین تهدیدهایی که پشت‌ میزنشینی برای شما ایجاد می ‌کند کاهش متابولیسم بدن و بروز اضافه وزن و چاقی است.

همچنین بر اساس بررسی‌ های اخیر محققان، نشستن ‌های طولانی‌مدت تا ۶۴ درصد احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می‌ دهد. تحلیل ستون فقرات، فشارهای بیش از حد بر استخوان ‌های گردن، کمر و لگن و بسیاری دیگر از ناهنجاری‌ های اسکلتی، غضروفی و عضلانی هم از دیگر عوارض پشت ‌میزنشینی‌ های طولانی ‌مدت است:

فتق دیسک: محققان انستیتوی ملی اختلالات عصبی و سکته مغزی در آمریکا به این نتیجه رسیده اند که حرکات منظم بدنی باعث تحریک جریان خون تازه و ارسال مواد مغذی به دیسک های بین مهره ای می شود. اما نشستن های طولانی مدت به برهم خوردن هم ترازی دیسک ها و تشکیل کلاژن های سخت بین تاندون ها و لیگمان ها منجر می شود.

ابتلا به سندرم متابولیک: محققان کلینیک مایو اشاره کرده اند که کاهش جریان خون و کاهش کالری سوزی در حالت نشسته، خطر بروز گرفتگی عروق، فشار و کلسترول خون بالا، مشکلات گوارشی، بیماری قلبی عروقی و کبد چرب را افزایش می دهد.

خطر فلج شدن: اغراق آمیز است ولی طولانی نشستن باعث ابتلا به فلج و یا حتی مرگ زودرس می شود. نتایج پژوهشی که به مدت هشت سال و نیم در دانشگاه نورث ‌وسترن انجام شده است نشان می دهد که وضعیت نشستن نامناسب و طولانی مدت بخصوص در افراد سالمند، خطر بروز فلج را ۵۰ درصد افزایش می دهد. همین محققان مشاهده کردند افرادی که عادت دارند شب ها تلویزیون تماشا کنند و یا بازی های یارانه ای انجام دهند، به میزان ۶۱ درصد بیشتر از افرادی که صرفا یک ساعت در روز تلویزیون می بینند، در معرض خطر مرگ قرار دارند.

ابتلا به سندرم تونل مچ دست: رایج ترین خطر نشستن طولانی مدت پشت میز کار، ابتلا به سندرم تونل مچ دست است که با بی حسی، ضعف، درد در دست، مچ و بازو خود را نشان می دهد؛ بخصوص هنگام کار با کیبورد و ماوس. سندرم تونل کارپال شایعترین نوروپاتی به دام افتادن عصب است که در نتیجه فشردگی عصب میانی در ناحیه تونل کارپال ایجاد می ‌شود.

درد گردن: همین حالا به وضعیت نشستن تان در پشت میز کار دقت کنید. به احتمال زیاد به جای اینکه گردن تان در راستای ستون فقرات باشد، به سمت جلو خم شده اید. بدون شک شانه و کمرتان نیز در وضعیت نامناسبی قرار دارند، یعنی شانه هایتان افتاده و پشتتان به حالت خمیده در آمده است. هم تراز نبودن گردن، شانه ها و ستون فقرات در حین قرار گرفتن پشت رایانه که معمولا ساعت ها نیز طول می کشد، باعث ایجاد آسیب های فشاری مکرر و دائمی به عضلات و ساختار استخوانی گردن می شود که از انتهای جمجمه تا مهره های پشت را درگیر می کند. برای کاهش آسیب های وارده لازم است صاف بنشینید و گردن را جلو نیاورید تا با شانه ها و ستون فقرات در یک راستا باشد.

ابتلا به واریس و لخته های خونی: به عقیده محققان کانادایی، نشستن های طولانی مدت در پشت میز کار یا روی کاناپه امکان بروز ترومبوز وریدی عمقی را به ویژه در بین افراد مبتلا به چاقی مفرط افزایش می دهد. متاسفانه اگر لخته های خونی حرکت کنند و وارد ریه ها شده و آمبولی ریوی ایجاد کنند، مرگبار هستند. ترومبوز وریدی عمقی نیز زمانی بروز می کند که جریان خون متوقف شده و مایعات بدن در ناحیه ای از پا جمع شده و لخته خونی ایجاد کنند. توجه داشته باشید که نشستن های طولانی مدت باعث ایجاد ورم قوزک پا، واریس و پوکی استخوان ناشی از کم تحرکی می شوند.