ماسک زدن و شستن دست‌ها برای بسیاری از افراد تجربۀ جالب توجهی بوده است. بسیاری از افراد بیان می‌کنند که کمتر از سال‌های قبل از شیوع کرونا مریض شده‌اند و از این حیث سالم‌ُتر بوده‌اند. اما در برخی از کشورها که موج  همه‌گیری کنترل شده است و واکسیناسیون انجام شده است تعداد سرماخوردگی‌ها بالاتر رفته است چراکه افراد عادات بهداشتی خوبی که در دوران کرونا آموخته بودند را کنار گذاشتند. این به ما هشدار می‌دهد که شستن دست‌ها را باید جدی بگیریم.

دست‌های ما روزانه با صدها سطح تماس دارند و صدهاهزار میکروارگانیسم را به خود جذب می‌کنند. البته بیشتر این میکروب‌ها مضر نیستند اما با توجه به اینکه در هر ساعت ۱۶ بار به‌طور میانگین صورت خود را لمس می‌کنیم احتمال ورود میکروب‌های عفونی به بدن بالاتر می‌رود.

سال گذشته تأکید اصلی بهداشتی روی شستن دست‌ها به عنوان یکی از راه‌های مؤثر جلوگیری از ابتلا بود. در یک نظرسنجی آنلاین از ۱۰۰۰ بزرگسال آمریکایی در سال ۲۰۱۲، ۷۱ درصد از پاسخ دهندگان گفتند که به طور منظم دست خود را می‌شستند، هر چه این ممکن است معنی یک بار در روز را داشته باشد. ۵۸ درصد از افراد این پژوهش دیده‌اند دیگران بدون شستن دست از دستشویی خارج می‌شوند. بیش از نیمی از آن‌ها گفتند که پس از حمل و نقل عمومی، استفاده از تجهیزات اشتراکی یا جابه‌جایی پول دستانشان را نشسته‌اند و ۳۹ درصد اظهار داشتند که پس از عطسه یا سرفه روی دست دست‌ها را نشسته‌اند. برخی از دیگر از داده‌ها نشان می‌دهند که تا قبل از همه‌گیری، رعایت دستورالعمل‌های بهداشت دست در بین پرستاران در کشورهای مختلف تنها ۴۰ درصد بوده ست.

اهمیت شستن دست در بهداشت فردی بسیار بالا است. برای مثال یک گرم از مدفوع انسان حاوی یک تریلیون میکروب است. لذا بعد از توالت رفتن حتماً باید دست‌ها را شست. تحقیقات نشان می‌دهند که شستن دست‌ها تا ۴۰ درصد احتمال ابتلا به انواع اسهال را کاهش می‌دهد. شستن دست‌ها قبل از غذا خوردن یکی از ضروریات است.

شستن دست‌ها برای جراحان بسیار بسیار ضروری است. در قرن نوزدهم مشخص شد که ضدعفونی کردن دست‌ها قبل از جراحی احتمال ابتلای بیمار به عفونت را بسیار پایین می‌آورد به همین خاطر در ابتدای قرن نوزدهم شستن دست‌ها برای جراحی به یک قاعده تبدیل شد که باید رعایت شود. حتی دستکش‌های استریل هم لزوماً جلوی انتقال میکروب‌ها را نمی‌گیرند چراکه سوراخ‌های ریزی دارند که میکروب از آن‌ها عبور می‌کند. همچنین حین عمل (وقتی عمل طولانی است و بیش از دو ساعت است) بیش از یک سوم دستکش‌های جراحان سوراخ می‌شوند پس دست باید ضد عفونی باشد تا موجب انتقال میکروب‌ها نشود.

به جراحان توصیه شده است به مدت ۵ دقیقه تا آرنج و زیر هر ناخن را دست بکشند تا خطر آلودگی را کاهش دهند. استفاده از آب گرم باعث افزایش اثر صابون می‌شود اما آب خیلی گرم موجب پاک شدن اسیدهای محافظ پوست می‌شود و این یک نکته مهم برای همه ما است.

شستن دست‌ها را نوعی آرامبخش عصبی نیز می‌توان توصیف کرد. شستن دست‌ها به شدت در مغز ما طنین‌انداز می‌شود و پیام‌هایی بهداشتی را به ما می‌فرستد. پس شستن دست‌ها را نباید فقط یک انتخاب بدانیم، بهداشت عمومی ما به شستن دست‌های ما وابسته است. اغراق نکرده‌ایم اگر شستن دست‌ها را بنیاد رعایت بهداشت عمومی بدانیم. هیچ عضوی به اندازۀ دست نمی‌تواند ناقل ویروس‌ها و باکتری‌ها باشد به همین خاطر است که پاکیزه نگه داشتن آن‌ها قدم اول برای حفظ سلامتی در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها است.