نرگس درودیان، خبرگزاری دانا، سرویس سلامت؛ عوارض کوتاه مدت آلودگي هوا به صورت سوزش چشم و گلو، تنگي نفس، بي حالي، بي حوصلگي و سردرد خودش را نشان مي دهد، اما براي عوارض ميان مدت آلودگي هوا در قالب سکته هاي قلبي و مغزي، بروز لخته هاي خوني، تشديد آسم و نارسايي هاي تنفسي، کاهش وزن نوزادان به هنگام تولد و حتي کاهش در کيفيت و تعداد اسپرم ها گزارش شده است. مراجعه به بخش اورژانس به علل متفاوت از جمله آپانديس حاد در محيط هايي که در آنها به لحاظ زيست محيطي آلودگي شديد وجود دارد، بيشتر است. عوارض بلندمدت آلودگي هوا به صورت سرطان هاي متفاوت و تغييرات ژنتيکي در نسل هاي آينده بروز مي يابد. به عبارتي آلاينده هاي زيست محيطي به صورت عامل تخريب کننده ژن ها ظهور مي کند.

شايع ترين سرطان مرتبط با آلودگي هوا، سرطان ريه است. آلودگي هوا علاوه بر آنکه منجر به بروز سرطان مي شود، آرام آرام نيز سبب تغييرات ساختاري و ژنتيکي در بافت هاي بدن و تبديل به عامل سرطانزايي در بافت هاي ديگر نيز مي شود.

دکتر افشین رخشا به موضوع ارتباط آلودگی هوا و ابتلا به سرطان اشاره کرد و گفت: آلودگی هوا سبب تشدید بیماری‌های زمینه‌ای و مشکلات قلبی و عروقی می شود و بر اساس بررسی و تحقیقات به عمل آمده در جهان آلودگی هوا با ابتلا به سرطان ریه و مثانه ارتباط مستقیم دارد.

وی افزود: همچنین بر اساس تحقیقات جدید مشخص شده آلودگی هوا مرگ میر ناشی از انواع سرطان به ویژه سرطان سینه و پانکراس را افزایش می‌دهد.

کدام يك از آلاينده هاي محيطي بيشترين اثر را در ايجاد سرطان ها دارند؟

ذرات ريز معلق در هوا با اندازه هاي 5/2 تا 10 ميکرون و ترکيبات ارگانيک فرار (VOC) که از ترکيب هاي متفاوتي تشکيل شده اند، حلقه بنزن که در سوخت وجود دارد، حلقه هاي خاصي که در سوخت ديزل (گازوييل) ديده مي شود و نيز تشعشعات زيرزميني متسع شده از اورانيوم (رادون) همگي جزو آلاينده هايي هستند که نقش آنان در سرطان زايي به اثبات رسيده است.

نقش آلاينده هاي محيطي در شکل گيري سلول هاي سرطاني در بدن چگونه است؟

در بدن همه ما سلول هاي سرطاني وجود دارد. سيستم دفاعي بدن انسان به طور ساختاري به گونه اي طراحي شده که سلول هاي سرطاني را از غيرسرطاني تشخيص داده و آنها را از بين مي برد. آلاينده هاي محيطي از يک سو سبب تضعيف سلول هاي کشنده سرطاني و از سوي ديگر باعث به تاخير انداختن مرگ منظم سلولي مي شود. به عبارتي آلاينده هاي محيطي پروسه آپوپتوز (مرگ برنامه ريزي شده سلولي) را کند مي کند. به دو عامل فوق تاثير مستقيم ژنتيکي سرطانزايي را اگر اضافه کنيم، مي توانيم ببينيم که آلودگي هوا از طرق متفاوت باعث بروز سرطان مي شود.

چگونه می توان در برابر هوای آلوده و سرطان از خود و خانواده خود محافظت کرد؟

بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به سرطان ناشی از آلودگی هوا این است که سعی کنیم در معرض مواد سرطان زا قرار نگیریم. اگر شما در یک منطقه پرترافیک و یا در مناطق صنعتی زندگی می کنید به فکر نقل مکان به یک منطقه دیگر با هوای پاک تر باشید. اگر این برای شما عملی نیست ، سعی کنید کمتر از خانه بیرون بروید.

یک راه حل دیگر برای جلوگیری از سرطان این است که روی یک دستگاه تصفیه هوای خانگی سرمایه گذاری کنید. همانطور که متوجه شدید ما از کلمه "سرمایه گذاری” به جای کلمه "هزینه کردن” استفاده کردیم. چرا که باید قبول کرد مبلغی که بابت تهیه این دستگاه می پردازید در واقع نوعی سرمایه گذاری است و باعث حفظ بزرگترین سرمایه زندگیتان ، یعنی "سلامتی” می شود.

دستگاه های تصفیه هوای خانگی با دقتی حدود ۹۹٫۹۷% ذرات آلودگی را از هوای اتاق حذف می کنند. این دستگاه ها علاوه بر اینکه آلاینده ها را از هوای اطراف حذف می کنند ، علاوه براین هوای مطبوعی نیز تولید می کنند که تنفس را برای همه و خصوصا برای افراد مبتلا به آلرژی یا آسم آسان تر می نمایند.

خوشبختانه ما تجربه هاي موفق بسياري از کشورها را پيش رو داريم که طي سال هاي اخير موفق شده اند، آلودگي هوا را در کلانشهرها مهار کنند. تجربه شهرهايي مثل لندن، فيلادلفيا، مکزيکوسيتي و... که با درايت مسوولان و عزم ملي قادر به پاکسازي هوا و محيط زيست خود شدند. توجه بيشتر به گسترش وسايل حمل و نقل عمومي و گازسوز و برق سوز کردن اين وسايل، مجهز کردن وسايل نقليه عمومي به امکانات رفاهي بيشتر، کاهش حداکثري تردد وسايل نقليه شخصي با توسعه دولت الکترونيک، تبليغ وسيع با هدف آموزش به سياست گذاران و مردم به منظور استفاده از وسايل نقليه عمومي، کوچک سازي کلانشهرها با ساختن شهرک هاي اقماري به همراه ايجاد فضاي سبز بيشتر، جذاب کردن اين شهرک ها با ايجاد وسايل مدرن تفريحي، آموزشي و درماني، بهبود کيفيت سوخت سيستم هاي حمل و نقل و خودروسازي با هدف پايين آوردن مصرف سوخت در خودروها، استفاده از گاز مايع و برق در صنايع خودروسازي، ساماندهي وضعيت ترافيک و آموزش فرهنگ رانندگي صحيح به شهروندان و بهبود وضعيت خيابان هاي شهري به منظور کاهش قفل هاي ترافيکي از عمده اقدام هاي موثر و مفيدي است که در بسياري از کلانشهرهاي جهان باعث کاهش آلودگي هوا شده است.

کاهش آلودگي هوا و بهبود وضعيت فعلي، تنها راه معقول جلوگيري از فاجعه لجام گسيخته سرطان در آينده است. عادت نکردن به آلودگي هوا گام اول براي شروع حرکت مبارزه با آلودگي هواست. آلودگي هوا را به دليل زيان هاي جبران ناپذير آن نبايد پذيرفت. ما بايد؛ براي مقابله با بحران آلودگي هوا نگرش دايمي داشته باشيم. نگرشي که مقطعي نبوده و تنها مختص به فصل هاي آلوده سال نباشد. همچنين بايد با تيزهوشي، نظم و اراده ملي و به کارگيري تجربيات موفق ديگر کشورها از تبديل شدن ايران به بازار پرسود داروهاي سرطاني براي کشورهاي ديگر جلوگيري کنيم.