از قدیم گفتند «بشین و بفرما و بتَمَرگ» همه یک معنی را می دهند اما یک برداشت یکسان ایجاد نمی کنند. در تربیت فرزند هم هر نوع کلام و صحبت کردن والدین ، تفاسیر مختلفی برای فرزندانشان ایجاد می کند. پس خیلی مهم است که چطور و چگونه صحبت کنید تا اثری که می خواهید را کلامتان داشته باشد.
همه والدین بدون تردید خیر و صلاح فرزندانشان را می خواهند منتها تجارب زندگی خودشان و اشتباهاتی که داشته اند، نحوه رفتارشان با والدین خودشان، نوع تربیت گذشته و بدقلقی بچه ها گاه باعث می شود که آنها صدایشان را بالا ببرند، حرف ها را چند بار تکرار کنند، حرف هایی بزنند که ممکن است در یک تربیت صحیح، نادرست باشد.
در گذشته والدین بیشتر سبک تربیتی تحکم آمیز و دستوری داشتند اما بعدها مخرب بودن این نوع سبک تربیتی مشخص شد. نکته مهم این است که بدانید در نوع صحبت کردن می بایست خلاصه وار، با صراحت، حساب شده، منطقی و همراه با احساسات و همینطور با جملات درست و آراسته به کلمات زیبا بدون ناسزاگویی، مقایسه و داد زدن سر بچه باشید.
در این گزارش چند جایگزین درست برای نوع صحبت کردن صحیح با بچه ها را به والدین آموزش دهیم، جملاتی که می تواند به طور مصداقی معجزه گر باشد.
جایگزین های درست
به جای اینکه به فرزندت بگی: «اگر نیایی بریم من میزارم میرما» بهش بگید: «من تا ده می شمرم و فقط تا اون موقع منتظرت می مونم. ببینم می تونی قبل از شماره ده بهم برسی!» با این حرف به جای تاکید روی ترک کردنش، روی کار خوبش تمرکز می کنید.
به جای اینکه به فرزندت بگی: «اگر تو صندلی ماشینت نشینی نمیبرمت بیرون»، بهش بگید: «خودت میشینی توی صندلیت یا من بذارمت؟» به فرزندتون این انتخاب را ندهید کاری که باید انجام دهد را گوش نکند.
به جای اینکه: اسم فرزندتو هی صدا کنی و داد بزنی و او شما رو نادیده بگیره تا عصبانی بشید، بلند شو جلوش بایست و حرفت را بزن و منتظر شو و بشمر تا انجام بده. اجازه نده فرزندت عادت کنه تو رو عصبانی کنه و نادیده بگیره.
به جای اینکه : داد بزنی و تهدید کنی از جملات درست استفاده کن! نذار حرمتت در نگاه فرزندت شکسته بشه!
نبایدها
به فرزندتون نگید اگر این کارو نکنی منم برات فلان کارو نمی کنم. به زودی این حرف رو بهتون برمی گردونه.
به جای اینکه بگید: «اگر غذاتو نخوری منم برات تلویزیون نمیذارم». بهش بگید هر وقت غذات تموم شد موقع تلویزیون دیدنه.
فرزندتون را شرطی نکنید، فرزندتون را تهدید نکنید. براش قانون بگذارید.
**به اندازه حرف بزنید
با زیاد حرف زدن، زیاد توضیح دادن ، زیاد چانه زدن و تلاش زیاد برای قانع کردن، فرزندتان را نق نقو و بداخلاق تربیت می کنید.
بیش از دو بار برای فرزندتان توضیح ندهید. او همان بار اول حتما فهمیده است. با توضیح زیاد ارزش حرف های شما پیش فرزندتان کم می شود.
اگر جزو کسانی هستید که با رفتار اشتباه فرزندتان نصحیت کردن را شروع می کنید، به زودی فرزندتان صدای شما را نخواهد شنید. کوتاه و شفاف بیان کنید.
نگویید: «ای خدا آخه ببین خانه رو چیکار کردن! بیا ببینم! من چند بار بگم، هان، نگاه کن ببینم؟ مگه نگفتم اگر ریختی باید تمیز کنی؟ پس چرا هنوز وسط اتاقه! از دستت خسته شدم!
بگویید: «اسباب بازیهات باید تو اتاق خودت باشن. اگر می خواهی بازی کنی ببر تو اتاقت. اگر لازم نداری من جمع می کنم میذارم تو انباری. کمک می خوای؟»
شما درست رفتار کنید تا فرزندتان رفتار درست را از شما بیاموزد. شما الگوی فرزندتان هستید. پس نه تنها رفتار درست بلکه رفتار نادرست را هم از شما یاد می گیرد.
اگر زیاد دادن می زنید، بدانید که بعد از مدتی فرزندتان دیگر به حرفتان گوش نمی دهد مگر اینکه سرش داد بزنید! در حقیقت قدرت در نگاه فرزند شما یعنی داد زدن، نه محکم و مهربان بودن! اگر مدام داد بزنید یاد می گیرد که خشونت بهترین راه رسیدن به خواسته هایش است.
ممکن است همان لحظه به حرف شما گوش دهد، اما این گوش دادن موقتی است و هر روز باید بلندتر داد بزنی و سلامتی روانی و جسمی خودتان را به خطر بیاندازید. همچنین فرزندتان به دیدن یا شنیدن خشونت عادت می کند و نمی توانددر اجتماع مراقب خودش باشد و برایش عادی می شود که دیگران با او بدرفتاری کنند.
پس از امروز تمرین کنید قبل از داد زدن مکث کنید ، به فرزندتان یاددهید چقدر قوی هستید که مغلوب عصبانیت نمی شوید. گاهی یک مکث معجزه می کند. محکم اما مهربان رفتار کنید. باور کنید اگر فرزندتان به شما اعتماد کند کمتر در چالش می افتید و بیشتر با شما همکاری می کند. به خودتان مرتب یاداوری کنید که او فقط یک بچه است و نیاز به کمک من دارد. او که رفتار درست را بلد نیست من باید به او یاد دهم.