فلسفه انقلاب اسلامی پیوند پیام قرآن کریم با ملت ایران است
دکتر عاملی تاکید کرد: ظرفیت‌های پراکنده مردمی، نخبگانی، تخصصی و علمی در ایران را باید در محیط یکپارچه فضای مجازی، تبدیل به ظرفیتی با توان ملی و جهانی کنیم.
کد خبر: ۱۲۷۴۴۸۹
تاریخ: ۱۹ بهمن ۱۴۰۰ - ۰۷:۱۷
به گزارش خبرگزاری دانا به نقل از روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ دکتر سعیدرضا عاملی؛ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در شانزدهمین نشست تخصصی حافظان، اساتید و قاریان قرآن کریم با موضوع نشست «تلاوت قرآن، رسانه ملی و فضای مجازی» با تبریک ایام الله دهه فجر گفت: برگزاری «شانزدهمین نشست تخصصی حافظان اساتید و قاریان قرآن کریم» در ایام الله پیروزی انقلاب اسلامی شایسته و سزاوار قدردان نعمت انقلاب باشیم.
انقلاب اسلامی محصول قرآن کریم است و پیام قرآن کریم، نشورِ عظیم را در جامعه ایران به برکت وجود امام خمینی (ره) به وجود آورد و برخلاف همه نظریه‌های چپ و راست، فلسفه انقلاب اسلامی چیزی جز پیوند پیام قرآن کریم با ملت ایران نیست.
رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور با تاکید بر اینکه «جامعه‌شناسان، انقلاب دینی را در مفروضات خود پیش بینی نکرده بودند» اظهار داشت: تصور جامعه‌شناسی این بود که انقلاب یا ریشه در فاصله طبقات اجتماعی دارد و یا ریشه در بازبودگی و دموکراسی‌خواهی در میان مردم دارد، اما واقعیت این است که انقلاب اسلامی ایران محصول قرآن‌خواهی، قرآن‌طلبی و حرکت به سوی قرآن کریم بود که منشاء تحول عظیم در ایران اسلامی شد.
وی به سی سالگی تاسیس شورای عالی قرآن اشاره کرد و گفت: این شورا با حکمت مقام معظم رهبری در ۳۰ مهر ماه ۱۳۷۰ ایجاد شد. با نگاهی واقع بینانه شورای عالی توسعه فرهنگ قرآنی توفیقات بسیاری داشته از جمله برگزاری ۱۶ همایش و تدوین‌های فاخر از تلاوت قرآن کریم بوده است و از این نظر شاکر خدای متعال نسبت به دستاوردهایمان هستیم. بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی مثال شایانی برای توجه به نعمت هاست که رهبر فرزانه انقلاب اسلامی با حکمت به داشته‌ها و دستاورد‌های چهلواره اول انقلاب و ظرفیت سازی برای چهلواره دوم انقلاب را به خوبی طراحی و ترسیم کرده‌اند.
دکتر عاملی، شکر در منطق قرآن را دیدن نعمت‌ها، ارج نهادن به نعمت‌ها و یافتن آن‌ها دانست و افزود: نگاه نقادانه با برون رفت مثبت در جای خود لازم است، اما امروز توجه به داشته‌ها برای ایجاد سرمایه اجتماعی بسیار حائز اهمیت است. درخصوص موضوع «قرآن کریم و فضای مجازی» باید بگویم پیام قرآن یک پیام جهانی است و فضای مجازی ظرفیتی برای ارتباط با جهان است؛ از این منظر محتوا و ظرفیت انطباقی با هم پیدا کرده است.
استاد دانشگاه تهران گفت: اگرچه تمام مردم جهان با فضای مجازی ارتباط ندارند، اما نزدیک به پنج و نیم میلیارد از جمعیت دنیا متصل به فضای مجازی است. اگر خداوند دائما تمام مردم را مورد خطاب قرار می‌دهد و با خطاب «یا ای‌ها الناس» یک نوع استغراق عمومی برای پیام فراهم می‌کند و حتی پیام‌های خطاب به مومنان با «ای‌ها الذین آمنوا» است؛ خطاب‌های خاص هم خطاب‌های جهانی است و تفکیک جنسی، سنی و قومیتی ندارد. امروز پیام جهانی قرآن در یک ظرف جهانی –فضای مجازی- قرار گرفته است که این موضوع به هنر ما بستگی دارد تا چه اندازه از این ظرفیت برای انتقال پیام قرآن به مردم جهان بهره ببریم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: محتوای پیام قرآن آنقدر غنی است که اگر تدبیر حول آن شکل بگیرد، دریافت پیام قرآن به گونه‌ای دیگر است. این امر مستلزم این است که با هنر بازنمایی دقیق پیام قرآن، تدبیر و تدبر را در مردم جهان ایجاد کنیم. باید در نظر بگیریم در فضای مجازی با مخاطب مواجه نیستیم بلکه با کاربر سروکار داریم.
وی افزود:انسان فعالی که به بازنشر و بازنمایی پیام می‌پردازد و با دریافت پیام با نگاهی انتقادی به پیام می‌نگرد و افراد بیمارگونه‌ای‌اند که محمل تخریب پیام هستند که در تمام تاریخ این افراد وجود داشتند. اشخاصی که هنگام تلاوت قرآن گوش خود را می‌گرفتند و چشمشان را به روی حقیقت پیام خدا می‌بستند تا پیام خدای متعال را نشنوند و نبینند! جریان مخالف همیشه وجود دارد، اما انسان‌ها با فطرت الهی در شرایط عمومی و خاص به قرآن کریم رجعت می‌کنند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: قرآن کریم و پیام آن در شرایط خاص تامل برانگیز است. امروز در فضای مجازی با یافتن ظرفیت‌ها با چالش‌های بزرگتری روبرو هستیم. شکل گیری نسلی که با فضا‌های خاص از فرهنگ‌های دیگر تاثیرپذیر است که آن‌ها را تبدیل به نسل بومیان دیجیتال کرده است. نسلی که با فرهنگ فضای مجازی و بعضا با فرهنگ ناشایست فضای مجازی بزرگ می‌شود.
دکتر عاملی یادآور شد: در ابتدا اینترنت یک صفحه غلطانی بود که یک طرفه اطلاعات می‌داد و مثل تلویزیون عمل می‌کرد و شاید عملکرد تلویزیون قوی‌تر از اینترنت نسل اول بود. درحقیقت تلویزیون از طریق بازخورد از مخاطبین، تغییرات در برنامه هایش ایجاد می‌کرد، اما اینترنت در گام اول بازخوردی نبود، اما در سال ۱۹۹۰ اینترنت نسل اول با سرعت بالایی جای خود را به اینترنت قابل تعامل داد بنابراین تعامل اهمیت پیدا کرد.
استاد دانشگاه تهران، تعامل را ارتباطات معنا کرد و گفت: ارتباطات ارسال پیام و دریافت پیام است. اگر در یک کانال ارتباطی نباشیم، ارتباط، به معنای تبادل پیام و دریافت معنا در پیام صورت نمی‌گیرد. در دنیایی قرار گرفته‌ایم که در کانال ارتباطی نسل جدید قرار نگرفته‌ایم؛ پیام را ارسال می‌کنیم، اما آن‌ها پیام دیگری را دریافت می‌کنند لذا باید این فضای ارتباطی را نزدیک‌تر کنیم و درک عمیق‌تری از فضای مجازی پیدا کنیم البته اینترنت «وب دو» هم خیلی زود جای خود را به وب‌های بعدی داد و امروز از «وب ۵» سخن می‌گویند که تلاش دارد فضای دوم را با فضای اول یکپارچه کند.
وی ادامه داد: امروز در فضای دوم با خرید فضاها، آن‌ها را در انحصار می‌گیرند که نگرانی بسیار جدی با توجه به سرمایه گذاری شرکت‌های بزرگ در این عرصه به وجود آورده است. حال باید در این فضا چه کار کنیم؟ بر روی موضوع فضای مجازی ۲۰ سال تاکید کرده‌ام. فضای مجازی محل قدرت‌های بزرگ و توانایی‌های گسترده است. فضای مجازی محلی است که تمام ظرفیت‌های موجود را با هم گره بزند و در یک فضا قرار دهد.
استاد دانشگاه تهران افزود: اگر امروز از قرآن کریم سخن می‌گوییم و هزاران قاری قرآن کریم، هزاران موسسه قرآنی داریم و ظرفیت‌های آموزشی و پژوهشی گسترده در قرآن کریم و نغمه‌های متنوع قرآنی در فضای ایران وجود دارد، زمانی بروز و ظهور در فضای مجازی می‌یابد تا تبدیل به یک هم افزایی شود.
دکتر عاملی با اشاره به خصوصیات فضای مجازی گفت: یکی از خصوصیات فضای مجازی «غیرمرکزی بودن این محیط» است که منجر به همه مرکز شدن در ظرفیت واحد می‌شود؛ بنابراین ظرفیت‌های پراکنده مردمی، نخبگانی، تخصصی و علمی در ایران را باید در محیط یکپارچه فضای مجازی، تبدیل به ظرفیتی با توان ملی و جهانی کنیم.
وی افزود: از نظر معماری، محیط فضای مجازی یکی از خصیصه‌هایش «لایه‌ای بودن محیط» است. به طوری که در این محیط با ایجاد لایه‌های مختلف دانشی و تخصصی، نغمه‌های مختلف قرآنی را در لایه‌های مختلف قرار می‌دهیم.
استاد دانشگاه تهران محیط فضای مجازی را خوشه‌ای تعریف کرد و گفت: به لحاظ خوشه‌ای بودن محیط فضای مجازی امکان ارتباط یک نفر با نفر دیگر و یک نفر با یک جمع را فراهم می‌شود و نیز از نظر معماری محیط فضای مجازی یکپارچه است به همین دلیل این فضا ظرفیت پویایی بالایی دارد. این فضا شاید مادی باشد، اما ظرفیت‌های معنوی به لحاظ ماهیتی در محیط مادی مجازی تعبیه شده است؛ به صورتیکه این محیط می‌تواند با معنویت انطباق یابد و منشاء تغییرات بزرگتری شود.
رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی کشور افزود: افراد بسیاری در جهان تحت تاثیر نغمه‌های تحول برانگیز قرآن تغییر کرده‌اند. نغمه‌های حزن انگیز و ژانر‌های مختلف در تلاوت قرآن می‌تواند ما را به محیط مجازی گره بزند.
وی افزود: محیط فضای مجازی به سمت شخصی شدن حرکت می‌کند یعنی افراد متناسب با روحیات، خواسته‌ها، داده‌هایی در معرض پیدا می‌کنند. زمانی که شخصی در فضای مجازی بر روی نغمه حزن انگیز کلیک می‌کند، به صورت هوشمند نغمه‌های بعدی مورد دعوت، متناسب با خواسته او است که از ظرفیت شخصی شده باید بهره گرفت.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: هوشمند‌ترین جامعه ایران، جامعه قرآنی است که قدرت و توانایی حفظ قرآن کریم را دارند. قاریانی که با نغمه‌های زیبای قرآنی در فطرت انسان‌ها نشسته اند، انسان‌هایی با روحیه، توانایی و ظرفیت هوش جامعه قرآنی، قطعا منشاء تغییرات بزرگتری هستند. دبیرخانه شورای عالی انقلاب اسلامی در شورای توسعه فرهنگ قرآنی تابع نظرات قاریان و حافظان قرآن است بنابراین نظرات خود را برای دبیرخانه شورا ارسال کنید و با همکاری، همدلی، هم افزایی و امید این مسیر را ادامه دهیم.
دکتر عاملی افزود: انقلاب اسلامی بزرگترین سرمایه‌ای را که ایجاد کرد، امید به آینده بود. در چهل و سومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی دوباره امید آفرینی را باید ایجاد کنیم و مصداق «تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ» باشیم و همدیگر را توصیه به بردباری و حقیقت الهی بکنیم.