نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ برای شناخت علائم سرطان خون اجازه بدهید ابتدا این نوع سرطان را بهتر بشناسیم؛ سرطان خون یا لوسمی، سرطان بافت های خون ساز بدن از جمله مغز استخوان و سیستم لنفاوی است. انواع بسیاری از سرطان خون وجود دارد. همچنین، سرطان خون در کودکان نیز شایع می باشد.

سرطان خون معمولاً گلبول های سفید خون را درگیر می کند. گلبول های سفید خون شما مبارزان قدرتمند عفونت هستند که به طور طبیعی در بدن رشد می کنند و تقسیم می شوند، زیرا بدن شما به آنها احتیاج دارد. اما در افراد مبتلا به سرطان خون، مغز استخوان، گلبول های سفید خون غیرطبیعی تولید می کند که عملکرد صحیحی ندارند.

علائم و نشانه های سرطان خون با توجه به مرحله بندی لوسمی متفاوت می باشد. بسیاری از افراد غالباً در مراحل اولیه ابتلا به انواع خاصی از سرطان خون علائمی را تجربه نمی کنند یا علائم به آرامی بروز می کنند. لوسمی میلوئید حاد (AML) و لوسمی لنفوسیتی حاد (ALL) از انواع سرطان خون می باشند که خیلی سریع تر پیشرفت می کنند و علائم ممکن است سریع تر از لوسمی مزمن تشدید شوند. 

«علائم بسته به نوع سرطان خون از لوسمی گرفته تا لنفوم، میلوم، MDS، MPN یا سایر انواع سرطان‌ها و اختلالات خونی متفاوت هستند. علائم رایج سرطان خون با استناد به یافته‌های منتشرشده توسط بنیاد سرطان خون استرالیا توضیح داده شده‌اند. البته باید توجه داشته باشیم که یک‌سری از نشانه‌ها ممکن است در رنگ‌های مختلف پوست متفاوت به نظر برسند.

کاهش وزن غیر قابل توضیح

علت: تجمع سلول‌های سرطانی و واکنش بدن به آنها می‌تواند متابولیسم بدن را تغییر و حجم ماهیچه‌ها و چربی‌ها را کاهش دهد.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: کاهش وزنی که بر اساس رژیم غذایی و ورزش فعلی ما غیر عادی به نظر می‌رسد.

کبودی یا خونریزی بدون دلیل

علت: سطح پایین پلاکت‌ها که به لخته‌شدن خون کمک می‌کنند.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: در چنین حالتی ممکن است خونریزی از بینی یا لثه، خونریزی طولانی‌مدت ناشی از بریدگی، پریودهای سنگین و خون در ادرار یا مدفوع وجود داشته باشد.

در موارد بسیار نادر، بیمار با احتمال خونریزی در مغز روبه‌رو است که می‌تواند باعث علائم عصبی شود.

احتمال دیگر پتشی (نوعی هماتوم) لکه‌های خونی قرمز کوچک و برجسته زیر پوست که اغلب از پاها شروع می‌شوند، به شمار می‌رود.

در پوست‌هایی که رنگ تیره‌تری دارند، این لکه‌ها پررنگ‌تر از پوست اطراف ظاهر می‌شوند.

توده یا تورم

علت: تجمع غیر طبیعی گلبول‌های سفید در غدد لنفاوی

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: به احتمال زیاد بیمار این موارد را در گردن، زیر بغل یا ناحیه کشاله ران خود مشاهده خواهد کرد. توده‌ها معمولا بدون درد هستند؛ هر چند برخی از افراد احساس درد می‌کنند.

اگر توده‌ها یا نقاط متورم‌ داخل بدن وجود داشته باشند و به اندام‌هایی مانند ریه‌ها فشار وارد کنند، ممکن است باعث درد، ناراحتی یا تنگی نفس شوند.

تنگی نفس

علت: آنمی (سطح پایین گلبول های قرمز خون)

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: تنگی نفس حتی زمانی که در فرد حال استراحت است، احساس ضعف یا سبکی سر و ضربان قلب سریع یا نامنظم

تعریق شبانه خیس‌کننده

علت: نامعلوم

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: برخی از افراد مبتلا به لنفوم یا لوسمی دچار تعریق شبانه می‌شوند اما همچنان علت علمی دقیق این موضوع مشخص نیست.

عفونت‌های مکرر یا شدید

علت: سطح پایین گلبول‌های سفید خون که با عفونت مبارزه می‌کنند.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: عفونت‌های مداوم، مکرر یا شدید که با نشانه‌های مشابه سرماخوردگی مانند لرز، سرفه و گلودرد همراه هستند. همچنین می‌توان به زخم‌های دهانی اشاره کرد که به‌راحتی از بین نمی‌روند.

تب‌های منظم و مکرر

علت: سطح پایین گلبول‌های سفید خون که با عفونت مبارزه می‌کنند.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: تب ۳۸ درجه سانتی‌گراد یا بالاتر حتی اگر هیچ نشانه آشکار دیگری از عفونت فعال وجود نداشته باشد.

بثورات غیر قابل توضیح یا خارش پوست

علت: بثورات پوستی می‌توانند به دلیل سطح پایین پلاکت‌ها ایجاد شوند. برخی از افراد مبتلا به سرطان خون خارش شدیدی را تجربه می‌کنند اما دانشمندان همچنان به طور کامل نمی‌دانند چه چیزی باعث این مشکل می‌شود.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: ممکن است بیمار متوجه لکه‌های قرمز کوچک روی پوست (پتشی) یا بثورات بنفش (پورپورا) شود.

پتشی و پورپورا ضایعاتی هستند که با فشردن محو نمی‌شوند. خارش ناشی از لنفوم می‌تواند شدید باشد و همچنین ممکن است باعث احساس سوزش شود.

درد در استخوان، مفاصل یا شکم

علت: آسیب به استخوان‌ها (استخوان‌ و مفاصل) و تجمع غیر طبیعی سلول‌های خونی در طحال (درد شکمی)

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: میلوم می‌تواند باعث درد در هر یک از استخوان‌های اصلی مانند پشت، دنده یا باسن شود. همچنین ممکن است بیمار تنها بعد از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری و درد و ناراحتی زیر دنده‌های خود در سمت چپ کند. به این علائم می‌توان نفخ و دل درد را نیز اضافه کرد.

خستگی

علت: آنمی (سطح پایین گلبول های قرمز خون)

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: خستگی که با استراحت یا خواب از بین نمی رود و همچنین احساس ضعف و سردرد

رنگ‌پریدگی غیر معمول

علت: آنمی (سطح پایین گلبول های قرمز خون)

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: رنگ‌پریدگی غیر معمول به همراه احساس ضعف و سردرد

افرادی که پوست تیره‌تری دارند ممکن است خاکستری رنگ به نظر آمده و کف دست‌هایشان نیز کم‌رنگ‌تر از سایر نواحی باشد.

سرطان حاد خون با علائم متعدد

علت: سطح بسیار بالای گلبول‌های سفید خون. برخی از انواع سرطان خون مانند لوسمی حاد میلوئیدی (AML) خیلی سریع پیشرفت کرده و ممکن است وضعیت بیمار را به طور ناگهانی بسیار وخیم کند.

- آنچه باید انتظار داشته باشیم: مشکلات تنفسی و علائم عصبی مانند تغییرات بینایی، احساس گیجی، استفراغ، ازدست‌دادن کنترل عضلانی یا تشنج.

هر فردی که این علائم را داشته باشد باید فورا به پزشک مراجعه کند. لازم به ذکر است که همه بیماران نشانه‌های مشابهی را تجربه نمی‌کنند. علائم معمولا به صورت خوشه‌ای ظاهر می‌شوند و از این رو بهتر است بیمار همیشه با پزشک خود در تماس باشد.

زمانی که به پزشک مراجعه می کنید

چند نکته مفید وجود دارد که ممکن است هنگام ملاقات با پزشک برای بیمار راهگشا باشد:

- با نوشتن سوالات و نگرانی‌ها از قبل برای قرار ملاقات خود آماده شوید.

- از پرسیدن سوالات خود نترسید.

- اگر مایل هستید یکی از اعضای خانواده یا دوستان‌تان را همراه خود ببرید.

- از بحث‌ها، اقدامات و تصمیمات یادداشت‌برداری کنید.

- هر دارویی را که مصرف می‌کنید همراه خود داشته باشید.

سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید

- من نگران احتمال سرطان خون هستم. آیا شما آن را رد می‌کنید؟

- آیا نیاز به آزمایش خون دارم؟

- آیا نیاز به نمونه‌برداری غدد لنفاوی دارم؟

- آیا به اسکن نیاز دارم؟

- آیا نیاز به نمونه‌گیری از ادرار وجود دارد؟»