نگار خلیلی، پایگاه خبری دانا، سرویس سلامت و سبک زندگی؛ 

به طور متوسط هر فرد بالغ ايراني 160 عدد تخم مرغ در سال مصرف مي کند که تقريبا اين مقدار نصف ميزان مصرف تخم مرغ در کشورهاي توسعه يافته مي باشد. در بين کشورها چين مکزيک و ژاپن با مصرف 300 سرانه تخم مرغ در جايگاه نخست به سر مي برند. متاسفانه با وجودي که ايران دهمين کشور توليد کننده تخم مرغ مي باشد بعلت باورهاي غلط در مورد کسترول تخم مرغ سرانه مصرف از متوسط جهاني هم پايين تر است.خوردن تخم مرغ حتي بيش از يک عدد در روز باعث افزايش کلسترول نشده و براي بدن مضر نمي باشد.
چون تنها يک سوم اسيدهاي چرب تخم مرغ از نوع اشباع مي باشد لذا کلسترول ايجاد شده در اثر خوردن تخم مرغ از نوع HDLمي باشد که کلسترول خوب ناميده مي شود. بنابراين مصرف يک تخم مرغ براي هر انسان سالم مضر نمي باشد.تخم مرغ از 8 ماهگي در غذاي کودک وارد ميشود و تا يکسالگي توصيه متخصصين تغذيه بر مصرف يک زرده کامل يک روز در ميان و از دو سالگي يک تخم مرغ در روز مي باشد.مصرف تخم مرغ حتي در بيماران ديابتيک فشار خون بالا و قلبي عروقي تا 3 عدد در هفته پيشنهاد مي شود . البته با رعايت شرايط پخت صحيح و بدون روغن.يک تخم مرغ 60 گرمي آب پز حدودا 72کالري دارد. معمولا در رژيم هاي لاغري در وعده صبحانه تخم مرغ گذاشته مي شود زيرا نقش مهمي در ايجاد سيري در بدن دارد و کالري پايينتري نسبت به ساير هم گروهايي خود در گروه گوشت و پروتيين دارد.بعلت بودن ويتامين ب12 در تخم مرغ خوردن آن براي افراد کم خون توصيه مي گردد.

ارزش پروتيين تخم مرغ بعنوان بهترين پروتتين قابل مصرف 7/93 درصد مي باشد که در مورد ساير مواد غذايي در جايگاه اول قرار دارد. اين ارزش براي شير 84درصد براي ماهي 76 و براي گوشت گاو 74 درصد مي باشد.متاسفانه بعلت ديد نامناسب عموم در خصوص کلسترول مصرف تخم مرغ در جايگاه سبد خانوار را تحت شعاع خود قرار داده است. تخممرغ حاوي هترين و با ارزشترين نوع پروتئين (يعني حاوي تمام اسيدهاي آمينه ضروري مورد نياز براي ساخته شدن پروتئينهاي بدن است) در بين تمام غذاهاست. آلبومين يا همان پروتئين تخممرغ، عمدتا در سفيده آن قرار دارد و به همين علت است که مصرف سفيده تخممرغ مورد توجه بدنسازان قرار دارد. مقدار پروتئين موجود در يک تخممرغ ميتواند 1?درصد نياز يک زن بالغ و حدود 12درصد نياز يک مرد بالغ را تأمين کند. علاوه بر پروتئين، تخممرغ حاوي مقداري چربي است که در تأمين انرژي نقش دارد،چربي اشباع به ميزان 1/3 درصد و غير اشباع 9/5 و کلسترول 385ميلي گرم در100گرم تخم مرغ وجود دارد.

تخم مرغ منبع خوب ويتامينA ،D ، Eو برخي ويتامينهاي گروه 2B، ?B، 12Bو اسيدفوليک است. جالب است بدانيد تنها ويتاميني که در تخممرغ وجود ندارد،ويتامين Cاست. .يد، فسفر، روي، کلسيم، پتاسيم، سلنيوم و آهن از عناصر مهم موجود در زرده تخممرغ هستند. در حقيقت، وجود اين عناصر به ترتيب براي ساخت هورمون تيروئيد، سلامتي استخوانها، عملکرد مناسب سيستم ايمني، بهبود زخم، بلوغ و رشد بهينه، عملکرد بهتر سيستم عصبي و حذف راديکالهاي آزاد ضروري است.ممکن است وقتي تخممرغي را در ظرفي ميشکنيد، با ديدن زردي بيشاز اندازه زرده تخممرغ، سئوال بالا به ذهنتان خطور کرده باشد و براي پاسخ به اين سئوال، متخصصان تغذيه در تحقيقات خود به نتايج مهمي دست يافتهاند از جمله اينکه: رنگ زرده به ميزان کمي تحت تأثير ژنتيک پرندگان است، ولي بيشتر تابع غذاي مصرفي مرغ است. به عنوان مثال، افزودن بتاکاروتن (رنگ طبيعي زرد- نارنجي موجود در سبزيجات زردرنگ) به غذاي مرغ، موجب زردتر شدن رنگ زرده تخممرغ او خواهد شد. پررنگ بودن زرده نشانگر مغذيتر بودن آن نخواهد بود و حتي بر مزه آن نيز تأثير چنداني نخواهد داشت.

کارشناسان پایگاه آلمانی «Focus.de» در گزارشی به ویژگی‌های مثبت و منفی تخم مرغ و نیز پیامدهای مصرف روزانه آن از نگاه دانشمندان پرداخت.

این پایگاه آلمانی در گزارش خود که با عنوان «حقیقت در خصوص تخم مرغ: چه تعداد (تخم مرغ) سالم است و چه زمانی آن‌ها به بدن آسیب می‌رسانند» منتشر کرد، نوشت: مدت‌ها تصور بر آن بود افرادی که تخم مرغ‌های زیادی می‌خورند، در معرض خطر حملات قلبی و کلسترول قرار دارند؛ اما پژوهش‌های کنونی نشان می‌دهد تخم مرغ به عکس می‌تواند مانع چنین مشکلاتی شود.

در ادامه گزارش این پایگاه آلمانی آمده است: تخم مرغ هنوز تصویر نسبتا بدی را با خود به همراه دارد. علت این امر هم آن است که شماری از پژوهش‌ها، تخم مرغ را به دلیل دارا بودن کلسترول زیاد، در رده غذاهای عامل نگرانی دسته بندی کرده اند. می‌دانیم که کلسترول به مانند چربی خون، منجر به رسوب در رگ‌های خونی شده و می‌تواند سبب حمله قلبی و سکته مغزی شود.

پژوهش‌های متناقض

اما با این حال پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که تخم مرغ می‌تواند به واقع خطر سکته مغزی و حمله قلبی را کاهش دهد. بر اساس این تحقیقات، پژوهشگران دریافتند افرادی که در هفته تا ۵ عدد تخم مرغ مصرف کردند، حدود ۱۰ درصد خطر پایین تری در زمینه ابتلا به این بیماری‌ها به نسبت افرادی داشتند که تنها در موارد استثنایی، تخم مرغ در منوی غذایی آن‌ها قرار گرفته بود.

اما در کنار این تحقیق، پژوهش دیگری وجود دارد که به عکس، مهر تأییدی بر شهرت بد تخم مرغ است. به نوشته این پایگاه آلمانی، یکی از دلایل پژوهش‌های متناقض این است که بیشتر آنها، پرسشی در خصوص رژیم کامل غذایی افراد مورد بررسی و نیز ورزش آن‌ها نداشتند. همانطوری که می‌دانیم، سطح کلسترول را با میوه و سبزیجات و مصرف فیبر فراوان و نیز فعالیت‌های ورزشی می‌توان کاهش داد.

کلسترول خون

علاوه براین، این مسأله نیز مطرح است که آیا بدن فرد به سرعت چربی خون را تجزیه می‌کند یا به عکس، آماده رسوبات خطرناک است؟ برخی افراد سه عدد تخم مرغ سرخ کرده روزانه می‌خورند و سطح کلسترول شان نیز در حد نرمال باقی می‌ماند. حتی در این زمینه یک مثال عجیب‌تر نیز وجود دارد: یک مرد ۸۸ ساله حتی روزانه به شکل منظم ۲۵ عدد تخم مرغ می‌خورد، احساس سلامتی می‌کرد و چربی خونش زیاد نبود حتی اثری از تصلب شرایین نداشت. این شاید به آن دلیل بود که به برخی دلایل، جذب کلسترول در روده وی به میزان قابل توجهی کاهش یافته بود.

البته باید دانست که قطعا این فرد یک استثنا بوده و این طور نیست که دیگران هم از او در این کار تقلید کنند؛ چرا که افراد دیگری هستند که تنها روزانه یک عدد تخم مرغ صبحانه می‌خورند؛ اما با چربی خون دست و پنجه نرم می‌کنند.

اما در نهایت باید دانست که غذاهایی مانند تخم مرغ، تنها ۲۵ درصد مسئول چربی خون هستند و بیشتر کلسترول توسط خود کبد تولید می‌شود؛ بنابراین این چربی‌های خون در بدن تولید شده‌اند و نه از خارج بدن.

چه میزان تخم مرغ مصرف کنیم؟

این پایگاه آلمانی در ادامه نوشت مصرف سه تا ۴ تخم مرغ در هفته برای افراد سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. به نوشته این پایگاه، متخصصان تغذیه موافقت کرده‌اند که نه تنها نباید بر بدی تخم مرغ اصرار کرد؛ بلکه باید آن را به عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم توصیه کرد؛ تا جایی که انجمن تغذیه آلمان نیز قوانین خود در زمینه مصرف تخم مرغ را تسهیل کرده است؛ بنابراین برای افرادی که بیماری‌های قلبی ندارند و یا از چربی خون و یا دیابت رنج نمی‌برند، مصرف ۳ تا ۴ تخم مرغ در هفته توصیه می‌شود.

حتی یک پژوهش که از سوی محققان سوئدی انجام شده، نشان می‌دهد مصرف تا ۶ تخم مرغ در هفته خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش نخواهد داد؛ اما باید دانست افرادی که بیش از این مقدار در هفته تخم مرغ مصرف می‌کنند؛ ممکن است با پیامدهای منفی آن روبرو شوند.