تقی حسن زاده، پایگاه خبری دانا، سرویس راهبرد و انرژی؛ میدان گازی پارس جنوبی بزرگترین منبع گازی جهان است که روی خط مرزی مشترک ایران و قطر در خلیج فارس قرار دارد و اصلی‌ترین منبع انرژی ایران و قطر محسوب می‌شود.

این میدان دارای حدود 1800 تریلیون فوت‌مکعب (51 تریلیون متر‌مکعب) گاز طبیعی درجا و 50 میلیارد بشکه (7.9 میلیارد متر‌مکعب) میعانات گازی است. این میدان گازی، مساحتی حدود 9700 کیلومترمربع (3700 مایل‌مربع) را پوشش می‌دهد که از این مساحت، 3700 کیلومتر‌مربع (1400 مایل‌مربع) آن واقع در آب‌های ایران است و 6000 کیلومتر‌مربع (2300 مایل‌مربع) واقع در آب‌های قطر است.

برآوردهای وزارت نفت ایران حاکی از این است که ذخیره گاز در بخش ایرانی این میدان مشترک 14 تریلیون مترمکعب به‌همراه 18 میلیارد بشکه میعانات گازی است که حدود 7.5 درصد از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخایر گاز کشور را شامل می‌شود، اما برآوردهای آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) نشان می‌دهد که از 14 تریلیون مترمکعب گاز درجا در بخش ایرانی این میدان، فقط حدود 10 تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت است که این میزان معادل 36 درصد از کل ذخایر گازی موجود در ایران و معادل 5.6 درصد از کل ذخایر گازی جهان را در بر می‌گیرد.

بخش قطری میدان مشترک پارس جنوبی با نام "گنبد شمالی" شناخته می‌شود. قطر تمامی نیاز داخلی و صادراتی گاز خود را از "گنبد شمالی" تأمین می‌کند. طبق برآوردهای صورت‌گرفته میزان ذخایر گازی بخش قطری این میدان مشترک، 36 تریلیون مترمکعب است که IEA میزان قابل استحصال گاز در بخش قطری را حدود 26 تریلیون مترمکعب تخمین زده است.

ایران در حال حاضر حدود 700 میلیون مترمکعب به‌صورت روزانه از میدان گازی پارس جنوبی تولید گاز ترش دارد و طبق آمار وزارت نفت ایران، پارس جنوبی 8 درصد از ذخایر گاز جهان و 50 درصد از ذخایر گاز ایران را در اختیار دارد و در حال حاضر 70 درصد گاز مصرفی کشور از این بخش تولید می‌شود.

برآوردهای صورت گرفته نشان می‌دهد که در دو یا سه سال آینده، افت فشار در پارس جنوبی منجر خواهد شد سالانه به اندازه یک فاز پارس جنوبی با افت تولید گاز در این میدان مواجه شویم.

این برآورد در سمت قطر نیز صورت گرفته و دو طرف در حال مطالعات برای اجرای پروژه‌های فشار افزایی هستند.

در قراردادی که تیرماه 96 برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی به ارزش 4 میلیارد و 800 میلیون دلار با شرکت توتال فرانسه، CNPCI چین و پتروپارس ایران امضا شد، قرار بود توتال، ساخت سکوها و کمپرسورهای فشارافزایی را برای فاز 11 پارس جنوبی اجرا کند، اما این شرکت بدعهد فرانسوی همچون دیگر شرکت بدعهد چینی، فاز 11 را معطل بدقولی‌ها و بدعهدی‌های دوباره خود گذاشتند.

کاری که قرار بود توتال‌ انجام دهد، اکنون توسط متخصصان داخلی درحال پیگیری است تا از افت تولید پارس جنوبی در سال‌‌های آینده پیشگیری شود.

محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در این خصوص گفت: "در حالی که شرکت‌های خارجی از جمله توتال کار فشارافزایی را رها کردند و قطر نیز در حال مطالعه طرح برای خود است، ما مطالعات را تکمیل کردیم و ساخت کمپرسور بخش خشکی 84 درصد و کمپرسور بخش دریایی 30 درصد پیشرفت داشته است و در حال انتخاب پیمانکار ئی‌پی‌سی (EPC) اجرای طرح هستیم و با اجرای آن تداوم تولید پایدار از پارس‌جنوبی در سال‌های آینده محقق می‌شود."

تولید گاز از فاز ۱۱ پارس جنوبی به‌زودی آغاز می‌شود

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به شتاب بخشی به روند تکمیل طرح‌های مهم و راهبردی به ویژه توسعه میادین مشترک، گفت: این روزها و در آستانه ورود به زمستان، حداکثر حجم عملیات در میدان مشترک پارس جنوبی برای تولید گاز در حال اجرا است.

محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اظهار داشت: در آستانه ورود به زمستان با تلاش و همت همکاران و خدمتگزاران در شرکت ملی نفت ایران بیش از یک میلیارد مترمکعب گاز تولید می‌شود و آمادگی حداکثری وجود دارد تا مردم عزیز در سرتاسر ایران از یک آرامش نسبی در زمستان امسال برخوردار باشند.