علت درد لگن چیست؟
درد در لگن می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکل در مجاری ادراری، اندام های تولید مثل، دستگاه گوارش، اعصاب یا بافت لگن باشد. برخی از علت‌های درد لگن، مانند دردهای قاعدگی، طبیعی هستند و لازم نیست که نگرانشان باشید. گاهی علل دیگر درد لگن جدی‌تر هستند و نیاز به پیگیری دارند.
اگر بخواهیم از دلایل احتمالی و علت درد لگن بگوییم، باید به موارد زیر اشاره داشته باشیم:
- عفونت دستگاه ادراری (UTI)
- عفونت های مقاربتی (STI)
- فتق
- آپاندیسیت
- سنگ کلیه یا عفونت
- سیستیت
- سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- گیر افتادن عصب پودندال
- چسبندگی‌ها
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت دستگاه ادراری عفونتی باکتریایی در دستگاه ادراری است. دستگاه ادراری شامل مجرای ادرار، مثانه، میزنای و کلیه‌ها می‌شود. بروز عفونت ادراری در زنان بسیار شایع است. حدود ۵۰ تا ۶۰درصد از زنان در طول زندگی خود عفونت ادراری را تجربه می‌کنند. محل وقوع آن هم بیشتر در مثانه است.
پس گاهی درد لگن نشانه چیست؟ وجود عفونت در دستگاه ادراری. این درد معمولاً در میان لگن و ناحیه اطراف استخوان شرمگاهی حس می‌شود.
علائم دیگر عفونت دستگاه ادراری شامل موارد زیر می‌شود:
- نیاز فوری به ادرار کردن
- سوزش یا درد در زمان ادرارکردن
- بوی متفاوت ادرار
- درد جانبی و کمری (اگر عفونت در کلیه‌ها باشد)
- تب
- کدرشدن ادرار و وجود خون در آن
عفونت های مقاربتی (STI)
سوزاک و کلامیدیا عفونت‌های باکتریایی هستند که از راه فعالیت جنسی منتقل می‌شوند. در بسیاری از موارد، این ۲ عفونت علائمی به همراه ندارند. ممکن است، زنان در هنگام ادرار کردن یا اجابت مزاج درد لگن را احساس کنند. درد لگن مردان هم می‌تواند در بیضه‌ها رخ بدهد.
علائم دیگر سوزاک شامل موارد زیر است:
- ترشحات غیرمعمول واژن
- خونریزی بین دوره‌های عادت ماهیانه
- ترشحات، درد یا خونریزی از رحم
علائم دیگر کلامیدیا ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- وجود ترشحات واژنی
- وجود ترشحات از آلت جنسی مردانه
- چرک در ادرار
- ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- درد یا سوزش در هنگام ادرار
- درد در طول رابطه جنسی
- تورم و حساس‌شدن بیضه‌ها
- ترشحات، درد یا خونریزی از مقعد
فتق
فتق زمانی اتفاق می‌افتد که عضو یا بافتی در نقطه‌ای ضعیف از عضلات شکم، سینه یا ران بیرون می‌زند. این موضوع باعث ایجاد برآمدگی دردناکی در آن ناحیه می‌شود. باید برآمدگی را سرجایش برگردانید البته اگر دراز بکشید هم خودش ناپدید می‌شود. درد فتق با خم‌شدن، سرفه‌کردن و خندیدن بدتر می‌شود. زمانی که چیزی را بلند می‌کنید هم این درد افزایش پیدا می‌کند.
از دیگر علائم آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس ناخوشایند در منطقه برآمدگی
- ضعف یا فشار در منطقه فتق
- درد و تورم در اطراف بیضه‌ها
آپاندیسیت
آپاندیس لوله‌ای نازک است که به روده بزرگ وصل می‌شود. در بیماری آپاندیسیت، آپاندیس ملتهب می‌شود. این وضعیت ۵ تا ۹درصد افراد را در مقطعی از زندگی خود تحت تأثیر قرار می‌دهد. آپاندیسیت در نوجوانان و افراد در اوایل ۲۰سالگی شایع‌تر است اما ممکن است در هر سنی از جمله در افراد مسن اتفاق بیافتد.
درد آپاندیسیت به طور ناگهانی شروع می‌شود و ممکن است که شدید هم باشد. معمولاً در قسمت پایین سمت راست شکم چنین دردی حس می‌شود. درد لگن سمت راست می تواند از اطراف ناف هم شروع شود و به سمت راست پایین شکم برود. در این موقعیت، اغلب وضعیت با نفس عمیق، سرفه یا عطسه بدتر می‌شود.
از دیگر علائم آپاندیسیت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- تهوع
- استفراغ
- بی‌اشتهایی
- تب اندک
- یبوست یا اسهال
- تورم شکم
سنگ کلیه یا عفونت
تشکیل سنگ کلیه به خاطر تجمع مواد معدنی مانند کلسیم یا اسید اوریک در ادرار است. سنگ این ناحیه از بدن معمولاً در مردان شایع‌تر است. بیشتر سنگ‌های کلیه تا زمانی که شروع به حرکت در میزنای نکنند، دردی هم به وجود نمی‌آورند. منظور از میزنای هم لوله‌های کوچکی است که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه می‌برند.
از آنجایی که لوله‌ها کوچک و انعطاف‌ناپذیر هستند، نمی‌توانند برای حرکت سنگ کشیده شوند و درد لگن ایجاد می‌شود. اگر سنگ جریان ادرار را مسدود کند، ممکن است که به کلیه بازگردد و باعث فشار و درد شدید شود.
درد کلیه معمولاً از پهلو و پشت شروع می‌شود اما می تواند به پایین شکم و کشاله ران هم سرایت کند. بروز درد در هنگام ادرارکردن هم بعید نیست. درد سنگ کلیه به صورت امواجی است که ابتدا شدید هستند و سپس محو می‌شوند.
اگر باکتری وارد کلیه‌ها شود، احتمال بروز عفونت کلیه وجود خواهد داشت. چنین چیزی می‌تواند باعث درد در پشت، پهلو، پایین شکم و کشاله ران هم شود. گاهی اوقات، عفونت کلیه هم در افراد مبتلا به سنگ کلیه رخ می‌دهد.
از علائم دیگر سنگ کلیه یا عفونت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- خون در ادرار (ممکن است صورتی، قرمز یا قهوه‌ای باشد)
- نیاز به ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- نیاز فوری به ادرار کردن
- سوزش یا درد در هنگام ادرار
- ادرار بدبو
- تهوع
- استفراغ
- تب
- لرز
سیستیت
سیستیت (Cystitis) التهاب مثانه است که معمولاً در اثر عفونت دستگاه ادراری ایجاد می‌شود. این التهاب در لگن و پایین شکم درد یا فشار ایجاد می‌کند.
از علائم دیگر آن می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- نیاز فوری به ادرارکردن
- سوزش یا درد در هنگام ادرار
- خروج حجم اندک ادرار در هر بار دفع
- خون در ادرار
- ادرار بدبو
- تب درجه پایین
سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
IBS هم سندرومی است که باعث علائمی مانند گرفتگی عضلات می‌شود. توجه داشته باشید که این مورد با بیماری التهابی روده (IBD) تفاوت دارد. بیماری التهاب روده باعث التهاب طولانی دستگاه گوارش می شود. درد شکم و گرفتگی IBS معمولاً با اجابت مزاج بهتر می‌شود.
علائم دیگر سندروم روده تحریک‌پذیر می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- نفخ
- گاز
- اسهال
- یبوست
- مخاط در مدفوع
گیرافتادن عصب پودندال
عصب پودندال پیام‌های حسی را به اندام تناسلی، مقعد و مجرای ادرار می‌رساند. جراحت یا جراحی می‌تواند باعث ایجاد فشار به این عصب در ناحیه‌ای شود که وارد لگن شده یا از آن خارج می‌شود.
گیر افتادن عصب پودندال باعث درد عصبی می شود. این احساس مانند شوکی الکتریکی یا درد شدیدی در اندام تناسلی، ناحیه بین اندام تناسلی و مقعد و اطراف مقعد است. درد با نشستن شدیدتر و با ایستادن یا درازکشیدن بهتر می‌شود.
نشانه‌های دیگر درد لگن به‌واسطه این وضعیت هم شامل موارد زیر می‌شود:
- مشکل در شروع ادرار
- نیاز مکرر یا فوری به ادرارکردن
- مشکل در نعوظ
- یبوست
- حرکات دردناک روده
- بی حسی در آلت تناسلی مردانه، پوست بیضه یا قسمت بیرونی واژن
چسبندگی‌ها
چسبندگی‌ها (Adhesions) نوارهایی از بافتی شبیه به زخم هستند که باعث به هم چسبیدن اندام‌ها و بافت‌های شکم می‌شوند. چسبندگی معمولاً بعد از جراحی شکم در ۹۰درصد افراد به وجود می‌آید. این مشکل همیشه با نشانه‌ها و علائمی همراه نیست.
شکم‌درد از رایج‌ترین نشانه‌های چسبندگی است. گاهی هم در بعضی از افراد، احساس کشیدگی و درد به وجود می‌آید. چسبندگی‌ها معمولاً مشکلی ایجاد نمی‌کنند اما اگر روده‌ها به هم بچسبند و مسدود شوند، نشانه‌های زیر به وجود می‌آیند:
- استفراغ
- تهوع
- تورم شکم
- یبوست
- بروز سروصدای بلند در روده
اگر این علائم را داشتید، سریع به پزشک مراجعه کنید.
درد لگن زنان نشانه چیست؟
بروز شرایطی خاص در دستگاه تناسلی زنانه می‌تواند باعث بروز درد لگن شود. این شرایط عبارتند از:
- درد تخمدان
- سندروم پیش از قاعدگی
- حاملگی خارج از رحم
- سقط جنین
- بیماری التهابی لگن
- پارگی یا پیچیدگی کیست تخمدان
- فیبروم رحم
- آندومتریوز
- سندروم احتقان لگن
- افتادگی لگن
درد لگن مردان نشانه چیست؟
بعضی از انواع درد لگن هم به واسطه بروز شرایطی مخصوص به دستگاه تناسلی مردانه به وجود می‌آیند. برای مثال:
- پروستاتیت باکتریایی
- سندروم درد مزمن لگن
- تنگی مجرای ادرار
- هیپرپلازی خوش خیم پروستات
- سندروم درد پیش از وازکتومی
چه موقع برای درمان درد لگن باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر درد لگن موقت و خفیف باشد، احتمالاً جای نگرانی نیست. چنانچه درد شدید باشد یا بیشتر از چند روز ادامه پیدا کند، نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد. در صورت بروز مشکلات زیر هم باید به پزشک مراجعه کنید:
- وجود خون در ادرار
- تهوع یا استفراغ
- مشکل در ادرارکردن
- خونریزی بین دوره‌ها
- ادرار بدبو
- تب
- لرز
تشخیص درد لگن
برای تشخیص درد لگن، پزشک در ابتدا از بیمار درباره علائم و نشانه‌های درد پرس‌وجو می‌کند. بررسی سوابق پزشکی بیمار هم بخشی از روند تشخیص است. بعد از معاینه جسمی، آزمایش‌هایی به شرح زیر هم انجام می‌شوند:
- آزمایش خون و ادرار
- آزمایش مدفوع
- آزمایش بارداری برای زنان در سن تولید مثل
- بررسی ابتلا به بیماری‌های مقاربتی
- عکس‌برداری از شکم و لگن
- ام‌آر‌آی (MRI)
- سنجش تراکم استخوان (ارزیابی قدرت استخوان‌ها)
- لاپاروسکوپی (معاینه درونی ساختار لگن و شکم)
- هیستروسکوپی (معاینه مجاری ادرار)
- آندوسکوپی (معاینه درونی روده و مقعد)
- سونوگرافی