به مناسبت این روز کارگاه آموزشی در سالن شهدای محیط زیست اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان برگزار شد که در آن سخنرانان به وضعیت حیات وحش دنیا، ایران و کردستان، گردشگری حیات وحش و قملروزدایی از حیات وحش پرداختند.

در این کارگاه آموزشی هم به بحث روز محیط زیست ایران یعنی تلف شدن پیروز توله یوزپلنگی که در هفته جاری تلف شد، اشاره‌ای شد.

هزینه کرد بودجه برای برآورد جمعیت یوز ایرانی

یکی از اساتید دانشگاه کردستان در این کارگاه آموزشی اظهار کرد: با تلف شدن توله‌های یوزپردیسان مشخص شد تکثیر در اسارت با این امکانات و وضعیتی که در آنجا بوده نتیجه مطلوبی در برنخواهد داشت.

نوید زمانی با اشاره به اینکه بارها از طریق ارسال پیام هایی به مسئولان مربوطه اعلام کردیم این نحوه تکثیر و نگهداری اشتباه است، افزود: یوزپلنگ گونه ای است که در اسارت سخت زاد و ولد می کند و در صورت اجرایی کردن آن هم دیگر نمی توان توله ها را رها کرد.

این استاد دانشگاه کردستان ادامه داد: طرح تکثیر یوزپردیسان مشاور ژنتیکی نداشت و این از ضعف های آن بود افزون بر این افرادی که تخصص و تجربه فعالیت در زمینه حیات وحش را داشته باشند هم در این گروه حضور نداشتند.

زمانی یادآور شد: یوزپلنگ ایرانی در معرض انقراض قرار دارد وگرنه جمعیت گونه های دیگر آن در دنیا به ویژه افریقا زیاد است.

وی اضافه کرد: برآوردی از جمعیت یوزایرانی نشده است و می طلبد بودجه هایی را صرف این کار و همچنین ایجاد زیرگذرهایی کرد تا حیات وحش کمتر بر اثر تصادف با خودروها تلف شود.

اکوتوریسم حافظ محیط زیست است

این استاد دانشگاه در بخش دیگری از سخنانش به بحث گردشگری محیط زیست اشاره کرد و گفت: محیط زیست از طریق گردشگری می تواند بدون اینکه برداشتی از آن صورت گیرد درآمد داشته باشد.

زمانی با اشاره به اینکه در کشورهای در حال توسعه چون ایران یکی از راه های درآمدزایی توسعه اکوتوریسم بدون آسیب به محیط زیست است، افزود: توریسم و گردشگری دومین صنعت پردرآمد در دنیا به شمار می رود.

وی با بیان اینکه توریستی درآمد زا محسوب می شود که از خارج کشور وارد شود، اضافه کرد: براساس آمار موجود از بین ۲۰ تا ۴۰ درصد انواع توریست دنیا سه تا ۶ میلیون نفر آن سالانه در توریست حیات وحش مشارکت می کنند.

این استاد دانشگاه یادآور شد: یکی از دانشمندان بیولوژیست با توجه به نظرات یک هزار نفر ۲۴ نوع جاذبه توریسم حیات وحش را بررسی کرده است و این مطالعه نشان داده هر سال ۲ تا چهار میلیون توریست از جاذبه های توریسم حیات وحش، حمایت مالی می کنند.

زمانی ادامه داد: براساس این مطالعه ۸۰ درصد افرادی که مورد بررسی قرار گرفتند اطلاعی از نامناسب بودن برخی از آسیب های جاذبه های حیات وحش نداشتند که نمونه آن فیل سواری در برخی از کشورها است که بعد از مدتی این فیل ها دچار افسردگی و سپس تلف می شوند.

وی به سافاری که در ایران نام «وحش گشت» را برآن نهادند، اشاره کرد و یادآور شد: این سفر به منظور مشاهده، تهیه فیلم و گرفتن عکس در حیات وحش انجام می شود و باید با همراهی افراد متخصص صورت گیرد که آسیبی به محیط زیست وارد نشود.

این استاد دانشگاه کردستان از دیگر اهداف سافاری را حفاظت و بهبود شرایط محیط زیست حیات وحش و ترغیب جامعه محلی به فعالیت در این زمینه خواند و اظهار کرد: ایران و به تبع کردستان هم ظرفیت برگزاری چنین سفر و تورهایی را دارد.

زمانی یادآور شد: اگرچه در گذشته سافاری به شکار حیوانات اختصاص داشت ولی امروزه این فعالیت مخالف شکار حیات وحش است.

وی گفت: تفکر اشتباهی وجود دارد که نباید اجازه داد اقشار مختلف مردم از مناطق حفاظت شده دیدن کنند چراکه مسیر را فرا می گیرند و ممکن است اقدام به شکار کنند در حالیکه اینگونه نیست و حضور در این مناطق می تواند خود منجر به حفاظت بیشتر از سوی مردم شود.

این استاد دانشگاه افزود: تفاهم نامه ای با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کردستان منعقد شود تا گردشگری حیات وحش در استان شکل گیرد و بی شک افزون بردرآمدزایی آن بحث حفاظت از محیط زیست هم بیشتر ترویج خواهد شد.

شناسایی ۳۰۹ گونه پرنده در کردستان

معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان در این کارگاه آموزشی اظهار کرد: در جهان حدود ۶ هزار و ۴۹۵ گونه پستاندار، افزون بر ۱۰ هزار گونه پرنده، ۱۱ هزار و ۳۴۱ گونه خزنده، ۳۴ هزار و ۵۰۰ گونه ماهی و هشت هزار و ۲۸۵ گونه دوزیست شناسایی شده است.

حیدر ویسی تعداد گونه پستاندار شناسایی شده در ایران را ۲۰۰ گونه خواند و افزود: تعداد گونه پرندگان شناسایی شده در کشور هم ۵۳۵ گونه، دوزیستان ۲۷ گونه و خزندگان هم ۲۲۵ گونه است.

وی ادامه داد: در کردستان هم تاکنون ۴۸ گونه پستاندار، ۳۰۹ گونه پرنده، هفت گونه دوزیست، ۲۴ گونه خزنده و ۵۴ گونه ماهی شناسایی شده است.

معاون محیط زیست طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان با بیان اینکه افزایش جمعیت یکی از عوامل اصلی تغییرات گسترده محیط زیستی است، گفت: براساس برآوردهای انجام شده از میان گونه هایی که تاکنون ارزیابی و شناسایی شدند در ایران ۱۲۵ گونه در فهرست قرمز گونه های در تهدید قرار دارد.

محمد حقمرادی دکتری جامعه شناسی هم در این کارگاه آموزشی به بیان مطالبی در خصوص قلمروزدایی محیط زیست پرداخت و اظهار کرد: وقتی قلمروزدایی انجام شود سازمان محیط زیست به یک سازمان مردم نهاد تبدیل می شود که کار آن تنها توصیه کردن و تولید شعار خواهد بود.

وی ادامه داد: مشکلی با گردشگری حیات وحش ندارم، ولی این کار نشان می دهد محیط زیست دارد به کالا تبدیل می شود.

حقمرادی یادآور شد: در جوامعی که امنیت وجودی برقرار است شهروندان آنها به مباحث غیرمادی هم چون محیط زیست بیشتر می پردازند و این مسائل جزو دغدغه های آنها است.

کردستان دارای پنج منطقه حفاظت شده شامل منطقه چلچمه و سارال با ۹۷ هزار هکتار، منطقه حفاظت شده بیجار با وسعت ۳۲ هزار هکتار، منطقه بدر و پریشان قروه با وسعت ۴۳ هزار هکتار، منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان با وسعت ۵۷ هزار هکتار و منطقه عبدالرزاق سقز با وسعت ۳۹ هزار هکتار و پناهگاه حیات وحش زریوار با وسعت سه هزار هکتار و ۲ اثر طبیعی ملی و چندین منطقه شکار ممنوع است که این استان را در زمره منحصربفرد ترین نقاط کشور به لحاظ تنوع گونه‌های جانوری و گیاهی قرار داده است.