تقی حسن زاده، پایگاه خبری دانا، سرویس استانها، دیرگاهیست ارومیه در میزان داشتن خودرو و ترافیک‌های سنگین و کلافه کننده جا پای پایتخت گذاشته و شتابان دنبالش حرکت می‌کند و برای رسیدن به این کلانشهر چنان شتاب گرفته که اندکی نگذشته گوی سبقت را از تهران خواهد گرفت و در جایگاهی فراتر از او می‌ایستد.
براساس آمارها، سرانه خودرو در این شهر حدود ۹۰۰ هزار نفری بعد از تهران رتبه دوم را دارد ولی با شتاب زیاد بر آن است که جایگاه اول را تصاحب کند.
امروز دیگر سبک و سیاق حاکم بر شهر مثل گذشته نه چندان دور نیست و به عبارتی ارومیه دیگر ارومیه سابق نیست به نظر می‌رسد هوس گرفتن گوی سبقت از تهران و اول شدن بد جوری در دلش افتاده تا ردای پایتختی ایران به لحاظ نسبت خودرو به جمعیت را بدست آورد.
این روزها هر آنچه تهران از تعداد خودرو و ترافیک شهری دارد ارومیه نیز بخش بزرگی از آن را به خود اختصاص داده و با حرص و ولع خاص آن را نگه داشته و خیال کنار گذاشتن آنها را ندارد.
خیابان‌های شلوغ، ترافیک سنگین و به هم ریختگی روح و روان شهرودان از فرط معطلی در ترافیک معابر در این شهر آزار دهنده است چنانکه هرگاه از برخی رفتارهای مردم گله مند شویم آنها ترافیک و پایین آمدن آستانه تحمل و اضافه شدن مشکلی دیگر بر مشکلات‌شان را دلیل آن می‌دانند.
فرقی نمی‌کند ساعت چند باشد، صبح، ظهر، عصر و شب کافیست در خیابان پنجراه ارومیه منتظر تاکسی و سواری باشی تا به مصدت برسی، اولا دقایق زیادی طول خواهد کشید تا موفق به یافتن تاکسی شوی بعد که سوار شدی نباید انتظار داشته باشی به موقع به مقصد برسی چون مسیر ۱۰ دقیقه‌ای حداقل ۴۰ دقیقه یا بیشتر طول خواهد کشید.
اگر هنگام سوار شدن به ماشین هوا روشن باشد یقین بدانید زمان رسیدن به چهارراه مدنی هوا تاریک شده و ماشین‌ها از بس در ترافیک مانده‌اند بی هیچ ملاحظه‌ایی مقررات رانندگی را زیر پا گذاشته و با سرعتی غیرمجاز از کنارت می‌گذرند این صحنه هر روز در پنجراه، میدان امام حسین(ع)، مدنی یک، دو و سایر معابر هسته مرکزی این شهر بارها تکرار می‌شود.
خودروهای شخصی صحنه گردان اصلی معضل ترافیک
۸۰ درصد خودروهایی که این صحنه‌های ناخوشایند را ایجاد کرده و در مسیرهای شهری گره‌های متعدد می‌زنند، شخصی هستند که می‌توان گفت این خودروها صحنه گردانان اصلی ایجاد معضل ترافیک شهرند شاید باور نکنید در بین سیل عظیم خودروها وسایط نقلیه عمومی بسیار کم دیده می‌شوند.
رانندگان تاکسی رغبتی به سوار کردن مسافر ندارند و با بی تفاوتی از کنار آنها می‌گذرند بسیاری از آنها با توجه به ترافیک خیابان‌ها دنبال مسافر دربستی هستند.
یکی از رانندگان تاکسی در مقابل اعتراض مسافران به بی تفاوتی و سوار نکردن آنها می‌گوید: دقایق طولانی باید در ترافیک سنگین بمانم و با هزار مصیبت خودم را به محل مورد نظر برسانم سپس همین مسیر را طی کرده و با همان سختی برگرددم که ترجیح می‌دهم برای خلاصی از ترافیک، مسافر سوار نکنم.
وی ادامه می‌دهد: نگاه کنید اکثر خودروها شخصی هستند وقتی این تعداد کم شود بدون تردید وسایط نقلیه عمومی به راحتی کار کرده و دیگر مسیرها و خیابان‌ها توسط خودروهای شخصی تسخیر نمی‌شود و مردم و رانندگان وسایل نقلیه عمومی را کلافه نمی‌کند.
این راننده تاکسی گفت: هر خانواده بطور میانگین ۳ خودرو دارد و موقع بیرون آمدن هر کسی با ماشین خود به خیابان می‌آید در حالیکه و خیابان‌های شهر ظرفیت و کشش این حجم از خودرو را ندارد.
اگر سری به خیابان‌های دیگر شهر هم بزنیم باز همان ترافیک سنگین و رانندگان عصبانی و مسافران سرگردان به وضوح نمایان است مسافران به صف ایستاده و منتظر تاکسی یا خطی هستند میان صحبت‌ها به هم تاکید می‌کنند صف را رعایت کرده و توجه داشته باشند کدام یک جلوتر آمده و هنگام سوار شدن اگر یکی رعایت حق دیگری را نکند، داد و بیداد دیگران بدرقه راهش می‌شود.
خانم و آقایی که در صف ایستاده و خود را هانیه و عرشیا معرفی می‌کنند، می‌گویند ایستادن‌های طولانی و معطل ماندن در ترافیک کار هر روزمان است و دردمان را دو برابر می‌کند البته مسوولان امر هم نظارتی ندارند و اهمیتی اتلاف وقت مردم نمی‌دهند.
آقایی که با کیسه دارو صف مسافران را به هم زده و سعی می‌کند هر طور شده خودرویی پیدا کرده و سوار شود با اعتراض دیگران به عقب بر می‌گردد تا نظم صف به هم نخورد، می‌گوید: تازه از دکتر آمدم حال خوشی ندارم به سختی سرپا ایستاده‌ام با این وصف حالش اجازه می‌خواهد زودتر سوار شود و برود.
مسیرم را تغییر داده و به سمت کاشانی و چهارراه دانشکده می‌روم در سرمای اواخر بهمن جلوه دیگری از ترافیک اینجا دیده می‌شود.
گواه روشن آنکه پیر و جوان و نوجوان باز اینجا هم منتظر سواری و تاکسی هستند اما اینجا خبری از صف‌های منظم نیست بلکه هرکی به هر طریقی می‌خواهد زودتر سوار تاکسی شده و به مقصد برسد.
خانمی با دستان کرخت شده از سرما می‌گوید: هنوز نه تاکسی آمده و نه سواری به هر تاکسی مسیرم را می‌گویم سربالا جواب منفی می‌دهد.
این بانوی شهروند ارومیه ادامه داد: تاکسی‌ها دربست هم نمی‌روند، می‌گویند در این ترافیک مسیر مورد نظر با ۱۰ هزار تومان صرف نمی‌کند و اگر بروند ۳۰ هزار تومان طلب می‌کنند که توان پرداخت ندارم.
راست می‌گفت چند مسیر را از سر کنجکاوی سوال کردم بعضی از رانندگان تاکسی و حتی سواری گفتند در این ترافیک سنگین ترجیح می‌دهند گوشه ای متوقف در انتظار مسافر با کرایه بالا بمانند.
ارومیه پس از تهران بیشترین خودرو را دارد
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی آذربایجان غربی با بیان اینکه ارومیه از نظر تعداد خودرو دومین شهر پس از تهران است، می‌گوید: با توجه به تعداد بالای خودرو اما معابر این شهر گسترش نیافته و زیرساخت‌های لازم نظیر پارکینگ برای وسایل نقلیه در آن ایجاد نشده است.
سرهنگ حجت مشتاق با بیان اینکه معابر شهر ظرفیت این تعداد خودرو را ندارد و از این لحاظ اشباع شده است، ادامه داد: گنجایش معابر شهری پایین است به همین خاطر تمام حاشیه خیابان به پارکینگ خودرو تبدیل شده و عرض معابر برای تردد کم شده است.
نبود پارک سوار برای اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها
وی ادامه داد: مسیر ویژه‌ایی برای اتوبوس‌ها طراحی نشده همچنین پارک سواری برای آنها نیست و تنها محل برای پیاده و سوار کردن مسافر خیابان عطایی است در حالیکه پارک سوارها باید در اطراف هسته مرکزی باشند که در این خصوص قدم‌های مثبتی در این شهر برداشته نشده است.
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی آذربایجان غربی ادامه داد: همچنین پارک سواری برای تاکسی‌ها نیز تعبیه نشده علاوه بر این ساماندهی لازم نیز صورت نگرفته تا تاکسی‌ها در نقاطی از شهر در قالب خطی و مسیری تردد کرده و مسافران را جابجا کنند.
سرهنگ مشتاق با بیان اینکه وسایل نقلیه عمومی به حد نیاز در دسترس نیست، اظهار کرد: سفر با تعداد معدودی تاکسی و اتوبوس و در دسترس نبودن وسیله نقلیه عمومی به حد کافی باعث می‌شود فرد انتخاب خود را تغییر داده و از خودروی شخصی استفاده کند و این امر هم موجب افزایش تردد خودروها در معابر شهر شده و کندی تردد در معابر را موجب می‌شود البته باید قبول کنیم معابر ما پر حجم و دارای ترافیک سنگین است.
وی افزود: سفرهای غیر ضروری با خودروهای شخصی تک سرنشین از دیگر عواملی است که باعث افزایش ترافیک در معابر هعسته مرکزی شهر ارومیه شده است.
تجمع مراکز تجاری درمانی در هسته مرکزی شهر
وی یادآور شد: بی توجهی به آینده باعث شده اکثر مراکز تجاری، درمانی در هسته مرکزی ایجاد شود و همین امر باعث ترافیک بیشتر شده و به مرور زمان آن را سنگین تر کند.
فشار ترافیک برگردن راهور استان
سرهنگ مشتاق ادامه داد: تمام کاستی‌ها و فشار کاری را پلیس راهور برای ایجاد تسهیل در تردد خودروها تحمل می‌کند در این شرایطط گناه پلیس چیست که به تنهایی باید در معابر برای روانسازی ترافیک تلاش کند؟
وی می‌گوید: وقتی خیابانی کاملا اشباع شده از خودرو، کندی تردد بر معابر حاکم می‌شود.
سرهنگ مشتاق ادامه داد: ارگان‌ها و سازمان‌های دخیل در امر ترافیک باید به چالش کشیده شوند زیرا هر کدام وظایفی در قبال ترافیک و محیط زیست دارند و باید به این مهم توجه داشته باشند تا شهر به سمت بحران حرکت نکند.
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی آذربایجان غربی گفت: در تلویزیون‌های شهری و بیلبوردها نحوه استفاده از وسایل نقلیه باید برای مردم نمایش داده و هشدار دهند ترافیک و آلودگی ناشی از آن سلامت شما را تهدید می‌کند.
آذربایجان غربی بی نصیب از سیستم‌های هوشمند برای کنترل ترافیک
سرهنگ مشتاق ادامه داد: با پیشرفت‌هایی که در جوامع صورت گرفته کنترل ترافیک و تخلفات به صورت هوشمند انجام می‌گیرد و دوربین‌های هوشمند جهت کنترل ترافیک و تخلفات مورد استفاده هستند به عنوان مثال وقتی محدوده زوج و فرد در ارومیه مطرح شود در تمام معابری که مشخص شده اعم از فرعی، اصلی و کوچه‌ها این دوربین‌ها نصب شده و به صورت آنلاین تخلفات را ثبت می‌کنند.
وی افزود: الان ماموری که در محل ترافیک ایستاده ۱۰ خودرو را کنترل می‌کند ولی تعداد زیاد دیگری وارد محدوده می‌شوند در حالیکه وقتی دوربین باشد مردم به راحتی مجاب به رعایت مقررات خواهند شد و این عمل بسیار بازدارنده است.
سرهنگ مشتاق با بیان اینکه در کنترل ترافیک و تخلفات باید از سیستم‌های هوشمند استفاده کنیم، تاکید کرد: دوربین‌های ثبت تخلفات در سطح شهر برای کنترل تخلف بخصوص سرعت غیرمجاز بسیار کاربردی است.
رییس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی آذربایجان غربی ادامه داد: امروز ما از این سیستم‌ها محروم هستیم و آخرین استان در کشور به لحاظ بهره مندی از سیستم‌های هوشمندی جهت کنترل ترافیک و تخلفات شهری هستیم.
افزایش بی رویه خودروهای شخصی در ارومیه و استان به تبع خود پیامدهای ناخوشایندی را رقم زده و به عبارتی فرم شهر را برهم زده و مهمتر از همه بخش بزرگی از وقت مردم را معضلی به نام ترافیک گرفته علاوه برآن تاثیرات نامطلوبی نیز بر روح و روان شهروندان می‌گذارد چه بسا مشکلات آنها را مضاعف می‌کند.
به جرات می‌توان گفت ارومیه امروز به سمت دیگری می‌رود و شاید به وضعیتی فراتر از وضع موجود تهران در آینده نه چندان دور مبتلا شود و این شرایط بدون شک نتایج ناخوشایندی بدنبال خواهد داشت چه بسا آنگونه که دیده می‌شود راننده خودرویی به دلیل معطلی زیاد در ترافیک معاب شهر، پس از سبز شدن چراغ قرمز، با سرعت خیابان را طی کند و این احتمال افزایش تصادف را بیشتر خواهد کرد.
باید گفت ارومیه دیگر رنگ عوض کرده و به سمت پایتخت شدن می‌راند اما این کار معضلاتی برای این شهر بدنبال دارد که درگیر نشدن با آنها، نگاه جدی دست اندرکاران و متولیان امر را می‌طلبد.