محمد شیرزاده، پایگاه خبری دانا، سرویس سبک زندگی؛ تربیت کودک، فرایندی طولانی و به هم پیوسته دارد. امر تربیت و آغاز وظیفه مادری و پدری، پیش از نزدیکی و انعقاد نطفه شروع می‌شود، زیرا نوع غذاهایی که والدین می‌خورند، هم در نطفه ( منی و اسپر ماتوزئید مرد و اوول زن) تأثیردارد و هم در روح و روان آنان. در نتیجه روحیات والدین و ویژگی‌های نطفه‌شان از طریق ژن، به فرزند منتقل می‌شود. چنان که حالات زن و شوهر هنگام نزدیکی از جهت اخلاقی ، روحی و روانی ، شادی و غم، سلامت و بیماری، اضطراب و آرامش روحی و مانند آن، در سرنوشت فرزند آینده‌اش تأثیر دارد.
حتی رعایت یا عدم رعایت آداب نزدیکی کردن، زمان، مکان و کیفیت انجام عمل نیز در سلامت جسم و روان فرزند مؤثر است. تربیت کودک پس از تولد شروع نمی‌شود، بلکه خیلی پیش‌تر از نزدیکی و بسته شدن نطفه آغاز می‌گردد.از این رو در روایات اسلامی آمده است هنگامی که قصد ازدواج دارید، ببینید با چه کسی و چه خانواده‌ای وصلت می‌کنید.
تربیت کودک در کلام امام علی علیه‌السلام
امیر المؤمنین علیه‌السلام به همین نکته تربیتی اشاره دارد که به امام حسن علیه‌السلام می‌فرماید: "دل کودک چون زمینی خالی است که هر بذری در آن پاشیده شود، می‌پذیرد، پس من پیش از آن که قلبت سخت و فکرت به امور دیگر مشغول شود، به ادب و تربیت تو مبادرت ورزیدم".
از حکیمی پرسیدند: از چه زمانی تربیت را باید آغاز کرد؟ حکیم گفت: از بیست سال قبل از تولد.
پس به نظر دقیق، تربیت کودک حتی سال ها قبل از تولد طفل آغاز می‌شود، یعنی والدین قبل از فرزند دار شدن، زمینه رشد و هدایت را در خود ایجاد کنند و برای پدر و مادر شدن خود را آماده نمایند.
کودک از رفتار و کردار پدر و مادر و بزرگ ترها الگو برمی‌دارد. افرادی که درون منزل به امور تعبدی و دینی پای بندند، معمولاً دارای فرزندانی چنین خواهند شد. تربیت فرزند، به تکرار نصایح و سماجت در موعظه نیست. هیچ چیز به اندازه عمل، کارساز نیست. فرزند وقتی ببیند پدر یا مادرش در منزل بد زبانی می‌کند، دارای زبانی تند خواهد شد، پس باید علت بسیاری از ناهنجاری‌هایی را که در وجود فرزندانمان است، از رفتار و اعمال خود بدانیم. اگر پدر می‌خواهد فرزندش نماز اوّل وقت را غنیمت بشمرد، نیازی ندارد به این که او را با زور و تهدید وادار به این کار کند. اصلا در این مورد، به حرف و موعظه نیازی نیست. بدون آن که چیزی بگوید، خود باید برخیزد.با اعتقاد بر این کار عبادت کند تا ثمره‌اش را در وجود فرزند ببیند.
خانواده چه نقشی در تربیت کودک موفق دارد؟
برخی از والدین برای آنکه بتوانند بهتر به انجام وظایف خود بپردازند عمدتا از راهکارهای والدین بسیار موفق در تربیت فرزندان خود استفاده می کنند.
همواره سئوالاتی نیز در ذهن آنها به وجود می آید که به عنوان مثال آیا باید زمان خوابیدن کودکان شان را به ساعات اولیه تری از شب تغییر دهند؟ آیا باید برای یادگیری دروس پیانوی کودک شان، پافشاری بیشتری کنند؟ و هزاران سئوال دیگر که گاهی والدین از پاسخ دادن به آنها عاجز هستند.
در ادامه این نوشته شما را با برخی از عادات والدینی که فرزندان موفقی دارند آشنا می کنیم. اگرچه شاید تفاوت های شخصیتی، توانمندی های جسمی کودکان، استعدادها و علایق شان متفاوت باشد اما شاید به کارگیری برخی از این راهکارها برای فرزند شما نیز مفید باشد. این موارد را با هم مرور می کنیم
وظایفی را در منزل به فرزندان تان واگذار کنید
زمانی که کودک شما به انجام کارهای خانه می پردازد شما از همان دوران کودکی او را با کار کردن آشنا خواهید کرد. نه تنها شما به او شانس مشارکت در زندگی خانوادگی را داده اید بلکه او برعهده گرفتن مسئولیت روزانه در زندگی را نیز تجربه می کند. همچنین انجام برخی از کارهای منزل می تواند آنها را برای ورود به دانشگاه و یا زندگی ای با مسئولیت بیشتر در دوران بزرگسالی آماده سازد.
انتظارات بالایی داشته باشید
والدین موفق عمدتا برای خود و فرزندان شان، انتظارات بالایی را مشخص می کنند. همچنین داشتن انتظارات بالا سبب می شود که آنها سختکوشی برای رسیدن به اهداف شان را بیاموزند. البته همواره باید این نکته را در نظر داشته باشید که انتظارات شما از فرزندتان واقع گرایانه باشد.
علاوه بر این لازم است بدانید که قرار دادن فشار بیش از اندازه بر کودکان می تواند سبب ایجاد اضطراب و عقب نشینی آنها شود.
خودتان هم بیاموزید
عمدتا والدینی که خود تحصیلکرده هستند فرزندان شان نیز در این مسیر قرار می گیرند. شاید بهتر باشد والدینی که خودشان تحصیلات دانشگاهی را کسب نکرده اند برای ترغیب بیشتر فرزندان شان به سمت اهداف تحصیلی، خود نیز آموزش هایی ببینند.
زندگی خوب را به فرزندان تان نشان دهید
برای اینکه الگوی مناسبی برای فرزندان تان باشید لازم است که بنیان خانوادگی، شغلی و مکانی مستحکمی داشته باشید. داشتن یک شغل ثابت و خوب، روابط خوب با اعضای خانواده و خانه ای که محل آرامش شما باشد می تواند حس خوبی به فرزندتان بدهد.
لازم نیست که حقایق زندگی خود را از فرزندان تان پنهان کنید بلکه می توانید به آنها برای دستیابی به موفقیت انگیزه بدهید. اگر آنها ببینند که زحمت کشیدن و سختکوشی همراه با نتیجه است آنگاه آنها نیز برای ساختن آینده شان سرمایه گذاری هایی را خواهند کرد.
والدین موفق برای تربیت فرزندان موفق چه می کنند؟
تربیت فرزندان موفق همانند سرمایه گذاری برای آینده می باشد، ممکن است والدین در این خصوص سوالات و ابهامات زیادی داشته باشند به عنوان مثال از چه سنی می توان تربیت کودکان را آغاز کرد؟
تربیت فرزندان موفق باعث می شوند تا والدین در آینده ارتباط صحیح و خوبی با فرزندشان داشته باشند و فرزندانی متعهد و سالم به جامعه تحویل دهند در این صورت والدین ارتباط قوی و عمیقی با فرزندشان خواهند داشت و تلاش می کنند تا نیازهای آن ها را به خوبی بشناسند، والدین از نیاز های فرزندشان به خوبی حمایت می کنند و سعی می کنند در رسیدن به اهدافشان به آن ها کمک کنند هم چنین والدین در صورتی که نیاز باشد از تنبیه کردن کودکان کوتاهی نمی کنند، انجام برخی از کارها در موفق بودن فرزندان تاثیر بسیاری دارد.
والدین موفق می توانند فرزندانی موفق داشته باشند و به درستی آن ها را تربیت نمایند در زیر مواردی از ویژگی های والدین موفق ذکر شده است که عبارت اند از:
به مهرورزی به فرزندان و ارتباط حسی و فیزیکی بسیار اهمیت می دهند.
در قوانین و مقررات تربیتی خانواده ثبات دارند.
خودشان رفتار درستی دارند و تنها حرف نمی زنند.
موفق بودن را تمرین می کنند و به فرزندان نشان می دهند.
سلامتی و نشاط فرزندان برای آن ها مهم می باشد.
کلام آخر
موفقیت تصادفی نیست و عوامل بسیاری در آن دخیل هستند. والدین این فرصت را دارند که توانایی فرزند خود را برای موفقیت در بزرگسالی تحت تاثیر قرار دهند.
موفقیت مستلزم کار سخت، استقامت، اعتماد، احترام، استقلال، هم‌کاری و مهربانی است و این ها همه و همه خصوصیاتی است که باید به کودک آموزش داده شود.