حمیدرضا آیت اللهی نوشت: تربیت دینی ما توسط مربیانی انجام می شود که برخی مفاهیم و باورهای بنیادین دینی برای آنها هنوز واضح و روشن نشده است به همین جهت سلسله گفتارهایی بر اساس تجربیات علمی و فلسفی چند دهساله تنظیم شده است تا قدم قدم این مفاهیم و باورها روان و بدور از اصطلاحات فنی بگونه ای بازگو شود که بتواند راهنمایی برای مربیان برای نحوه انتقال آن ها به متربیان بگردد.

در گفتار قبل، به تبیین و تشریح اصول سه گانه دین (توحید، نبوت، معاد) پرداختیم که مورد توافق مسلمانان است. هر مسلمانی باید این سه اصل را قبول داشته باشد. در کتاب قرآن هم به این سه اصل اشاره شده است.

شیعه اصول مکمل دیگری را به عنوان بنیادهای اعتقادی خود به اسم عدل و امامت دارد که در این گفتار به آن می پردازیم.

شیعه باید به عدالت خداوند و امامت بعد از پیامبر اعتقاد داشته باشد. حال جای سؤال است که چرا شیعه باید از میان بسیاری از صفات خداوند باور به عدل را ملاک خود قرار دهد؟

عدل یعنی می دانیم برخی کارها خوب است و چون خوب است خداوند نیز همانگونه رفتار می کند. عدل یعنی عقل ما درباره صفات خداوند به این نتیجه می رسد که او بر عدالت رفتار می کند. عدل در شیعه مساوی با عقل است.

شیعه اعتقاد دارد یک سری اصول عقلانی وجود دارد که دین باید با آنها سازگار باشد، من جمله رفتار خداوند. اگر بگوییم خداوند نباید کار بد انجام دهد معنایش محدود کردن قدرت خداوند نیست.

امامت یعنی خداوند بعد از پیامبر انسانها را رها نکرده است. خداوند دستور العملهایی توسط پیامبر داده است و با امامت می گوید این ها قابل اجراست و امامانی را منصوب کرده است که مسیر اجرائی آن را مشخص سازند.

امام یعنی کسی که دستور العمل های الهی را عملا به بهترین وجهی محقق کرده باشد و بهترین الگو برای پیاده سازی دستورات الهی باشد. بلا تشبیه پیامبری مثل قوه مقننه است و امامت مثل قوه اجرائیه.

امام کسی است که عامل اجرای دستور های الهی است که توسط پیامبر رسیده است. ولایت امامان به این معناست که ضرورت دارد از مسئول اجرای فرمانهای الهی تبعیت شود.

وجود امامان یکی پس از دیگری یعنی جامعه اسلامی نمی تواند راهنمایی های الهی را بدون عامل اجرائی محقق سازد. امام باید معصوم باشد تا تبعیت از او خدشه دار نشود.