به گزارش پایگاه خبری دانا امروز ۲۸ فروردین برابر با ۱۶ آوریل تقویم میلادی است. روزی که در تاریخ آبستن وقایع و اتفاقات زیادی در ایران و جهان بوده است. به مرور برخی از این وقایع می‌پردازیم.

رویداد ها:

۶۹۳ - روزی که آشوریان شهر شوش را ویران کردند

اپریل سال ۶۹۳ پیش از میلاد (در بیشتر کتابهای تاریخ عهد باستان؛ ۱۷ اپریل)، و پیش از تاسیس یک دولت واحد در ایران، ارتش آشور بانیپال (حکمران مناطقی در شرق مدیترانه به پایتختی نینوا ـ موصل ـ در شمال عراق امروز) شهر شوش را متصرف شد و ویران ساخت. دولت همدان [دولت طایفه ایرانی ماد ساکن مناطقی از محور ری در جهت غرب ایرانزمین] چند دهه بعد با کمک دولت بابل (به مرکزیت جنوب عراق امروز)، دولت ستمگر آشور را که به صورت یک امپراتوری درآمده بود برانداختند و از صفحه روزگار پاک کردند.

دولت همدان سپس چند گروه ایرانی [از طایفه ماد]را به سرزمین آشور منتقل کرد و در آنجا سکنی داد تا مانع احیاء آن دولت ستمگر شوند و کردهای عراق، ترکیه و سوریه فرزندان همان مادها هستند که فرهنگ ایرانی خودرا همچنان حفظ کرده اند.

شوش در دوران هخامنشیان بازسازی و پایتخت اداری و زمستانی ایران شد و کاخ آپادانا در آن بنا گردید. داریوش بزرگ پس از ساختن آپادانا در شوش، بر یک لوح سنگی این جمله را نوشت که به یادگار مانده است: «به نام اهورامزدا، من این کاخ را در شوش ساختم». کار ساختن کاخ در سال ۵۲۱ پیش از میلاد پایان یافت. شهر شوش در ۱۱۰ کیلومتری شمال اهواز و ۲۸۰ کیلومتری جنوب خرم آباد قراردارد.

در زیر نیز تصویر سنگنبشته حاوی دعای جاودانی داریوش برای میهن آمده است که در تخت جمشید بر جای مانده است:

۱۸۶۵ - نخستین بانویی که در آمریکا اعدام شد

در پی قتل آبراهام لینکن (لینکلن) رئیس جمهور وقت آمریکا در یک تماشاخانه در شهر واشنگتن، هفدهم اپریل ۱۸۶۵ یک زن ۴۲ ساله به اتهام مشارکت در طرح نقشه قتل او و تشویق یک بازیگر تئاتر به این عمل، در خانه اش در شهر واترلو واقع در جنوب ایالت مریلند دستگیر شد. لینکن را هواداران کنفدراسیون آمریکا که در جنگ داخلی شکست خورده بودند ترور کرده بودند. کنفدراسیونی ها خواهان کاهش نفوذ و اختیارات دولت مرکزی در ایالتها بودند و در واقع، مایل بودند که ایالات متحده شکل یک جامعه مشترک المنافع را داشته باشد. بانوی دستگیر شده «مری الیزابت سورات» نام داشت و پس از محاکمه، هفتم ژوئیه ۱۸۶۵ (۱۶ تیر) به دارآویخته شد. وی نخستین زن در تاریخ ایالات متحده است که به حکم دادگاه اعدام شده است.

۱۸۷۸ - اجتماع قدرت های اروپایی در برلین بر ضد عثمانی

۱۷ اپریل ۱۸۷۸ از سران دولتهای توانمند اروپا دعوت شد که برای کوتاه کردن دست دولت عثمانی از متصرفاتش در اروپا که قدمت آن به قرن پانزدهم می رسید در برلین اجتماع کنند. انگیزه این کار این بود که نباید اجازه داده شود که دولتی از مشرق زمین بر قسمتی از اروپا استیلا داشته باشد. اجتماع برلین کار براندازی عثمانی را که از قبل به صورت پراکنده آغازشده بود تشدید کرد که ظرف ۴۰ سال به اضمحلال این امپراتوری انجامید. مسائل امروز جهان عرب زاییده فروپاشی همین امپراتوری است که در این قسمت انگلستان و فرانسه برجایش نشستند.

۱۹۲۲ - اعتصاب پلیس تهران! در سال ۱۳۰۱

اعتصاب افراد پلیس تهران (اداره نظمیه) به سبب عقب افتادن مواجب ماهانه، از ۲۸ فروردین ۱۳۰۱ (۱۷ اپریل ۱۹۲۲) آغاز شد و تا دریافت قسمتی از آن ادامه یافت. در طول اعتصاب، سربازان مستقر در باغ شاه (امروز: پادگان حرّ) مامور حفظ نظم شهر شده بودند ولی حق رسیدگی به شکایات عادی و روزمره را نداشتند، یعنی وظیفه ضابط قوه قضایی بودن پلیس به آنان واگذار نشده بود. در آن زمان دریافتی ایران از شرکت نفت انگلستان ناچیز بود، دریافت مالیات از اربابان املاک که در عین حال از مقامات و رجال کشور بودند امکان پذیر نبود و دولت از بازاریان ترس داشت که مالیات بگیرد و گمرکات کشور یا در رهن خارجی بود و یا آلوده به فساد اداری و در نتیجه، خزانه کشور خالی از پول.

۱۹۲۳ - نخستین فیلم ناطق جهان به نمایش در آمد . این فیلم نگهبان گیج نام داشت که در شهر نیویورک ایالات متحده آمریکا به نمایش عمومی گذاشته شد.

۱۹۲۶ - اختراع تلویزیون توسط جان بیرد مخترع اسکاتلندی

تلویزیون عبارت است از دستگاهی که صحنه‏های ثابت یا متحرک را به وسیله برق انتقال می‏دهد. از نخستین پیش‏گامان موفق در ساخت این دستگاه، "جیووانی کازلی" دانشمند ایتالیایی است که در سال ۱۸۶۲م موفق به ساخت دستگاهی شد که با استفاده از سیستم دستگاه تلگراف قادر به مخابره نقوش و تصاویر ساده بود. سال‏ها طول کشید تا این دستگاه برای انتقال عکس آماده شود. اما اولین کسی که عملاً یک تلویزیون ابتدایی ساخت "جان بیرْدْ" پژوهشگر اسکاتلندی بود. وی با کمک ابزار و آلات اولیه در سال ۱۹۲۲م دستگاهی ساخت که برای اولین بار انتقال تصویر را امکان‏ پذیر نمود، گرچه در مراحل اولیه فقط قادر به انتقال یک تصویر از یک اتاق به اتاق دیگر در همان خانه بود. تلاش‏های جان بیرد ادامه یافت و سرانجام در ۱۷ آوریل ۱۹۲۶م اولین تصویر تلویزیونی برای انجمن سلطنتی انگلستان به نمایش گذاشته شد. تکنیک اصلی تلویزیون عبارت است از تصویربرداری از صحنه‏ های مورد نظر و تجزیه این تصاویر به صورت نقاط و خطوط و سپس پخش آن از فرستنده پس از تبدیل به امواج الکترومغناطیسی.

پس از تکمیل این دستگاه، سرانجام اولین برنامه‏های تلویزیونی در سال ۱۹۳۶م در ایستگاه‏های فرستنده تلویزیونی تهیه و ارسال گردید. در طی سال‏های بعد تحولاتی در تلویزیون پیدا شد که دستیابی به تکنیک تلویزیون رنگی، استفاده از ماهواره برای پخش جهانی و کاربردهای علمی و آموزشی از آن جمله است. تلویزیون در مسیر خود همچنان راه پیشرفت را طی می‏نماید و در هر مدت پدیده‏ای جدید در این عرصه ارائه می‏گردد.

۱۹۵۲ - مشاجره دکتر مصدق و انگلستان بر سر بحرین

دولت دکتر مصدق ۲۸ فروردین سال ۱۳۳۱ (۱۷ اپریل ۱۹۵۲) نسبت به دیدار مشاور امورخارجی دولت انگلستان از بحرین شدیدا اعتراض کرد و این عمل را مداخله در امور ایران اعلام داشت. دولت انگلستان در پاسخ اعتراض دکتر مصدق گفت که بحرین یک منطقه تحت الحمایه آن دولت است، و از آن پس اختلاف دو دولت در این زمینه هم گسترش یافت.

مطبوعات ناسیونالیستهای ایرانی (غیر چپ و غیر متمایل به غرب) در مقاله هایی نوشته بودند که ادامه تحریک انگلستان از این دست، سبب خواهد شد که اگر روزگاری هم بخواهد از خلیج فارس خارج شود به شیوخ منطقه تعهد دفاع نظامی خواهد سپرد و ترتیباتی خواهد داد که قدرت های دیگر جای فیزیکی انگلستان را در خلیج فارس بگیرند و بازهم ایرانیان نتوانند به حق تاریخی خود برسند.

مرور زمان درستی این پیش بینی ناسیونالیستهای ایرانی را ثابت کرد. به این ترتیب که نه تنها تعهدات دفاعی انگلستان و در نتیجه نفوذ این دولت در منطقه خلیج فارس به جای خود باقی مانده که یک نمونه اش در اوایل دهه ۱۹۶۰ و در دفاع از کویت در برابر تهدید عراق (ژنرال قاسم) مشاهده شد بلکه خلیج فارس (به مرکزیت بحرین) پایگاه ناوگان پنجم آمریکا شده و فرانسه هم اواخر دهه یکم قرن ۲۱ ابراز تمایل کرد که می خواهد در ابوظبی (امارات) پایگاه نظامی دایر کند. تصمیم فرانسه به استقرار نظامی در خلیج فارس که از طریق بررسی های کمپانی نفتی خود ـ توتال نقشه های ذخایر نفت و گاز آف شور ایران را به دست آورده تامل برانگیز تلقی شده بود. تعجب در این است که این دولت پنج قرن پس از ورود اروپاییان به آبهای مشرق زمین قصد استقرار در خلیج فارس و به فاصله کوتاهی از آبهای ساحلی ایران را کرده بود.

۱۹۶۴ - شورش مسلحانه ایل قشقایی در فارس

۲۸ فروردین ۱۳۴۳ (۱۷ آوریل ۱۹۶۴) در تهران اعلام شد که ایل قشقایی بر دامنه مخالفت خود با اصلاحات ارضی افزوده و افراد مسلح این ایل همزمان به چند پاسگاه انتظامی در فیروزآباد فارس حمله برده و در جریان این تعرض، تلفاتی وارد آمده است. اعلامیه دولت وقت (دولت حسنعلی منصور) حکایت داشت که برای تنبیه این افراد، از تهران نیروی کمکی و ازجمله هنگ چهارم ژاندارم (مستقر در پادگان ژاندارمری واقع در خیابان مولوی تهران ـ اینک در اختیار نیروی انتظامی) با ۱۲ زره پوش به محل اعزام شده است. قبلا و در زمان نخست وزیری علم، چند واحد ژاندارم و سرباز به فیروزآباد فرستاده شده بودند.

مخالفت ایل قشقایی از زمان نخست وزیری امیراسدالله علم آغاز شده بود که ۱۷ اسفندماه ۱۳۴۲ پس از ۱۹ ماه و ۱۹ روز نخست وزیری کناره گیری کرده و حسنعلی منصور بر جایش نشسته بود. علم اصلاحات ششگانه ازجمله اصلاحات ارضی و ملی شدن جنگلهارا پس از تصویب این اصول در رفراندم ششم بهمن ۱۳۴۱ اجرایی کرده بود و مخالفان اصلاحات ارضی را هواداران فئودالیسم و ضد انقلاب (انقلاب سفید) و ضد اصلاحات می خواند.

اجرای برنامه اصلاحات ارضی در فیروزآباد فارس (منطقه ایل قشقایی) با مخالفت رو به رو شده بود و این مخالفت به تدریج و با قتل ملک عابدی رئیس سازمان اصلاحات ارضی محل، رنگ مسلحانه به خود گرفته بود .... علم که در بلوچستان نفوذ داشت تصمیم به استخدام چریک بلوچ برای سرکوب قشقایی ها گرفته بود و حتی چند نفر را برای انجام این برنامه به بلوچستان فرستاده بود که ژاندارمری مخالفت کرد و لذا، چند دسته ژاندارم از تهران و یکانهایی از لشکرهای فارس، خوزستان و اصفهان به فیروزآباد اعزام شدند. (اعزام هنگ ۴ ژاندارم در زمان نخست وزیری منصور صورت گرفت.).

طولی نکشید که شورش قشقایی ها سرکوب شد و مسببان این یاغیگری دستگیر و به دادگاه نظامی تحویل و محاکمه آنان از تیرماه همان سال (سآل ۱۳۴۳) آغاز شد.

۱۳۵۷ - روزی که دولت ایران دست به مبارزه همه جانبه با دودکردن سیگار زد

۲۸ فروردین ۱۳۵۷ هجری شمسی دولت وقت تصمیم به مبارزه با دود کردن سیگار در اماکن عمومی و نیز کاهش مصرف دخانیات و بیزارساختن جوانان از اعتیاد به این ماده زیان آور برای بهداشت و سلامتی گرفت و این تصمیم و برنامه های اجرای آن در روزنامه های آن روز درج و خبر اول رادیو ـ تلویزیون قرارگرفت. سردبیر وقت روزنامه اطلاعات این تصمیم را تیتر نخست صفحه اول این روزنامه کرد.

در اجرای این تصمیم قرار شده بود که دود کردن سیگار در ادارات و اماکن عمومی دیگر ازجمله سینماها و رستوران ها ممنوع شود، رادیو ـ تلویزیون برنامه هایی تنظیم و پخش کند که ایرانیان به زیان های ناشی از دودکردن سیگار پی ببرند و از آن بیزار شوند، در گوشه و کنار کشور بیلبورد ضد سیگار نصب و بر بدنه اتوبوس های شهری شعار ضد دود نوشته شود، در مدارس در ذم سیگار جلسات سخنرانی برای دانش آموزان برگزار شود و دبیران دبیرستانها مضار دود را سوژه انشاء دانش آموزان کنند.

در همین روز دولت آمار مصرف سیگار کشور را برپایه میزان واردات آن و نیز ساخت داخله منتشر ساخت و ورود سیگار خارجی ممنوع شد. طبق اعلامیه دولت، ایرانیان در سال ۱۳۵۶ (سال ۲۵۳۶ آن زمان) ۱۲ میلیاردنخ ـ سیگار دود کرده بودند.

این برنامه که اجرای آن آغاز خوبی داشت چند ماه بعد در میان موج اعتصابات و انقلاب ناپدید شد.

روزنامه اطلاعات به این صورت خبر مبارزه با دود کردن سیگار را در شماره ۱۵۵۸۶ مورخ ۲۸ فروردین ۱۳۵۷ (در آن زمان ۲۸ فروردین ۲۵۳۷) خود تیتر نخست صفحه اول کرده بود.

۱۹۳۰ - «آبخاز = آبخازیا = آبخیزستان» در چارچوب جمهوری سوسیالیستی گرجستان، یک منطقه خود مختار اعلام شد. این منطقه، قرنها و تا اوایل قرن نوزدهم گوشه ای از امپراتوری ایران بود.

۱۹۶۱ - شکست حمله به کوبا موسوم به نبرد خلیج خوک ها

جان اف کندی رئیس جمهوری وقت آمریکا ۱۷ اپریل سال ۱۹۶۱، کمتر از سه ماه از آغاز زمامداری اش با شکست یک تعرض نظامی به کوبا رو به رو شد. نقشه این تعرض در دوران حکومت آیزنهاور که ۲۰ ژانویه آن سال پایان یافته بود طرح شده و در نیمه اپریل با حمایت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) به اجرا در آمده بود.

طبق این طرح، صدها تن از فراریان کوبایی که توسط آمریکا مسلح شده بودند و شماری دیگر، در منطقه خلیج خوک ها به خاک کوبا حمله بُردند که این تعرض شکست خورد و ۷۴۳ تن از حمله کنندگان اسیر شدند که بعدا فیدل کاسترو هرکدام از آنان را با یک تراکتور معاوضه و آزاد کرد.

دشمنی دولت آیزنهاور با دولت کاسترو در کوبا از زمانی آغاز شد که کاسترو اعلام کرد یک سوسیالیست است و نظام کوبا سوسیالیستی خواهد بود و سپس دست به ملّی کردن شرکتها و کسب و کار آمریکائیان در کوبا زد. قدمت فعالیت بازرگانی بعضی از موسسات آمریکائی در کوبا به اوایل قرن ۲۰ و اندکی پس از پیروزی آمریکا در جنگ با اسپانیا در سال ۱۸۹۸ می رسید.

حزب سوسیالیست کوبا (پیرو مارکسیسم ــ لنینیسم) در سال ۱۹۲۵ تاسیس شده بود. این حزب پس از پیروزی انقلاب کاسترو در ۱۹۵۹ به تدریج زمام امور این کشور را به دست گرفته بود. فیدل کاسترو که مبارزه اساسی خود را از ۱۹۵۳ آغاز کرده بود پس از یک شکست، در سال ۱۹۵۹ از تبعید به کوبا بازگشت و با ۹ هزار انقلابی مسلح به دیکتاتوری باتیستا پایان داد. دولت واشنگتن در آغاز کار گمان نمی کرد که کاسترو کمونیست باشد، و چپگرایی را خصلت هر انقلابی می دانست.

۲۴ اپریل ۱۹۶۱ کندی مسئولیت شکست حمله به خلیج خوکها را که طرح آن در زمان او به اجرا در آمده بود پذیرفت و از آن زمان بود که روابط آمریکا با کوبا تیره تر و دولت کوبا هم به کشورهای سوسیالیستی نزدیکتر شد.

کریستف کلمب در نخستین سفر دریایی خود به سوی غرب، در ۱۴۹۲ به کوبا رسید و این جزیره را از مستملکات اسپانیا اعلام داشت که این سلطه تا پایان قرن ۱۹ ادامه داشت و پدر کاسترو از مهاجران اسپانیایی بود.

۱۹۸۶- شرکت رایانه‌ای آی بی ام نخستین چیپ با ظرفیت مگابایت را به جهان رایانه عرضه کرد.