می‌توان با اطمینان ادعا کرد که بخشی اساسی از سلامت روانی و موفقیت یک فرد و حتی یک جامعه به نحوه صحیح برقراری ارتباط با فرزندان مرتبط است. این مسئله به قدری اهمیت دارد که می‌توان ساعت‌ها در مورد آن صحبت کرد.
ارتباط با فرزندان
برای ایجاد ارتباط قوی بین والدین و کودکان، داشتن یک ارتباط خوب بسیار حیاتی است. چنین ارتباطی، کار شما را در صحبت کردن درباره مسائل پیچیده با فرزندتان، به هر سنی که باشد، آسان‌تر می‌کند. یکی از موارد دشوار، یادگیری این است که چگونه به رفتار کودکان پاسخ داده شود. برای بهبود ارتباط با فرزندمان، باید تمرین کنیم تا تعریف و تمجید، بازی کردن و گوش دادن درست را به خود آموزش دهیم.
اهمیت ارتباط مثبت با فرزندان
رابطه کودکان با دیگران، نگرش آن‌ها به دنیا را شکل می‌دهد و بر رشدشان در تمامی زمینه‌ها تأثیر می‌گذارد. از طریق ارتباط با پدر و مادر، سایر اعضای خانواده، مربیان و مراقبین، کودکان راه و روش‌های زندگی را یاد می‌گیرند. در واقع، با ایجاد ارتباط، کودکان راهی برای بیان خودشان پیدا می‌کنند؛ از طریق گریه، خنده، پرسش و دریافت نوازش، لبخند و پاسخ. واکنش‌هایی که کودک مشاهده و شنیداری می‌کند، اطلاعات مهمی درباره جهان و رفتار صحیح به او می‌دهد؛ اینکه چگونه فکر کند، یاد بگیرد، ارتباط برقرار کند، احساسات خود را نشان دهد و در جامعه حضور یابد.
زمانی که کودک سرخورده می‌شود و شما با مهربانی به او پاسخ می‌دهید، در واقع به او کمک می‌کنید تا بهترین شکل ممکن با ارتباط، رفتار و احساسات آشنا شود. پاسخ مثبت شما باعث ایجاد حس امنیت در وی می‌شود و رابطه‌ای سالم و محکم بین شما برقرار می‌شود. این حس امنیت و احساس تعلق به خود، به کودک اعتماد بیشتری به نفس برای کاوش دنیا می‌بخشد. هر چه کودک بیشتر به دنبال کشف و آشنایی با دنیا باشد، تجربه‌های بیشتری بدست خواهد آورد؛ تجربه‌هایی که در مسیر رشد و یادگیری مهارت‌های زندگی برایش اهمیت دارند.
اثرات ارتباط با فرزندان
می‌توان گفت که تربیت و پرورش فرزند در واقع به برقراری ارتباط با او ختم می‌شود. ارتباط مثبت و دوسویه برای تقویت اعتماد به نفس در کودکان بسیار حائز اهمیت است. تشویق و تمجید از کودک، عزت نفس او را تقویت می‌کند و به وی احساس ارزشمند بودن و دوست‌داشتنی بودن می‌دهد.
توانایی کودک در مدیریت استرس، اعتماد به نفس و انگیزه داشتن، بسیار به تجربیات او در سال‌های اولیه زندگی ارتباط دارد. مسئله دیگری که به آن "خودتصویری" می‌گوییم، نشان دهنده تصویر ذهنی کودک از خودش و جایگاهش در خانواده و جامعه است. این ویژگی در کودکان از دو تا شش سالگی شکل می‌گیرد. روابط مثبت بین والدین و فرزندان بخش مهمی از ایجاد خودتصویر سالم در کودکان است. کودکی که مدام سرزنش می‌شود یا مورد انتقاد و انتقاد قرار می‌گیرد، ممکن است در بزرگسالی تصویر مثبتی از خودش نداشته باشد.
اصول و روش‌های برقراری ارتباط مثبت با فرزندان
برای برقراری ارتباط موثر با فرزندانتان، یکی از اصول اساسی این است که یک شنوایی خوب باشید. این کار به او یاد می‌دهد که به صحبت‌های شما توجه کند. زمانی را برای گوش دادن به حرف‌کودکان برخی مواقع ممکن است سرخورده شوند و این امر طبیعی است. به عنوان والدین، شما می‌توانید به کودک خود کمک کنید تا احساساتش را درک کند و به او نشان دهید که متوجه اوست و از او مراقبت می‌کنید. در زیر چند راهنمایی برای برقراری ارتباط مثبت با کودکان سرخورده آورده شده است:
1. توجه به احساسات کودک: با توجه به سن کودک، برای ابراز احساساتشان کلمات را با او به اشتراک بگذارید و برای کمک به او در مدیریت احساساتشان، راه‌های متنوعی را ارائه دهید. به او نشان دهید که احساساتش مورد توجه شماست و شما درک می‌کنید.
2. تسلی دادن: برای کودک خود احساس تسلی و امنیت را فراهم کنید. به او نشان دهید که شما در کنار او هستید و از او حمایت می‌کنید. به او بگویید که همه ما احساسات منفی داشته و این کاملاً عادی است.
3. گفتگوی باز: با کودک خود در یک گفتگو باز قرار بگیرید تا او بتواند احساسات خود را به طور کامل بیان کند. به او فرصت دهید تا داستان خود را بگوید و به صورت فعال به او گوش دهید. سعی کنید از اصطلاحات مناسب برای سن او استفاده کنید تا بهتر بتواند مطالب را درک کند.
4. تشویق به حل مسئله: به کودک خود کمک کنید تا به صورت مستقل مسائل را حل کند. از او بپرسید که چگونه بهترین راه حل را می‌بیند و او را تشویق به استفاده از استراتژی‌های خلاقانه و متنوع کنید.
5. نمایشگاه احساسات: یک نمایشگاه احساسات برگزار کنید که در آن هر کودک می‌تواند احساسات خود را با استفاده از نقاشی، نوشتن یا بازی بیان کند. این فعالیت به کودک کمک می‌کند تا با احساسات خود آشنا شود و به او اجازه می‌دهد این احساسات را به صورت خلاقانه بیان کند.
با این روش‌ها و با ارائه حمایت و مهربانی به کودک خود، می‌توانید ارتباط مثبتی را با او برقرار کنید و به او کمک کنید تا احساسات خود را به درستی مدیریت کند.