به گزارش پایگاه خبری دانا حضرت سیدالسادات الاعاظم سید امیر احمد ملقب به شاهچراغ (ع) فرزند اول حضرت امام موسی کاظم (ع) است.
پسران حضرت موسی بن جعفر (ع) بنا به مشهور ۱۹ نفر هستند. حضرت احمد بن موسی (ع) و محمد بن موسی (ع) از یک مادر که «ام احمد» خوانده می‌شد، متولد شدند.
علامه مجلسی در کتاب «مراة العقول» در شرح حدیث پانزدهم ذکر کرده است: ام احمد مادر بعضی اولاد آن حضرت می‌بود و او داناترین، پرهیزکارترین و گرامی‌ترین زن در نزد آن حضرت بود که اسرار خود را به وی می‌سپرد و اماناتش را نزد او ودیعه می‌نهاد.
در کتاب اصول کافی در باب «امام در چه زمانی می‌داند امام است» آمده است که حضرت امام موسی کاظم (ع) امانت سر به مهری به «ام احمد» سپردند و فرمودند: بعد از شهادت من هر کس از اولاد من در طلب این امانت آمد خلیفه و جانشین من است. با او بیعت نمائید که جز خدا کسی خبر از این امانت ندارد.
بعد از شهادت امام موسی (ع) حضرت امام رضا (ع) به نزد ام احمد آمدند و امانت پدر را طلبیدند. ام احمد به گریه افتاد و دانست که امام (ع) شهید شده‌اند. پس آن بانوی محترمه امانت را بر حسب وصیت آن حضرت به امام رضا (ع) تقدیم کرد و با ایشان به عنوان امام هشتم شیعیان بیعت کرد.
حضرت شاهچراغ (ع) امین ولایت
هنگامی که خبر شهادت حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) در مدینه منتشر شد، مردم بر در خانه‌ام احمد جمع شدند. آن گاه همراه با حضرت احمد بن موسی (ع) به مسجد آمدند و به سبب شخصیت والای احمد بن موسی (ع) گمان کردند که پس از شهادت امام موسی کاظم (ع) وی جانشین و امام است. به همین سبب، با وی بیعت کردند و او نیز از آنها بیعت گرفت، پس بر بالای منبر رفت و خطبه‌ای در کمال فصاحت و بلاغت بیان کرد و فرمود: «ای مردم، هم چنان که اکنون تمامی شما با من بیعت کرده‌اید، بدانید که من خود، در بیعت برادرم علی بن موسی (ع) هستم. او پس از پدرم، امام و خلیفه بحق و ولی خداست. از طرف خدا و رسولش بر من و شما واجب است که از او اطاعت کنیم».
پس از آن، حضرت احمد بن موسی (ع) در فضائل برادرش علی بن موسی الرضا (ع) سخن گفت و تمامی حاضران تسلیم گفته او شدند و از مسجد بیرون آمدند، در حالی که پیشاپیش آنها احمد بن موسی (ع) بود. آن گاه خدمت امام رضا (ع) رسیدند و به امامت آن بزرگوار اعتراف کردند.
سپس همگی با حضرت امام رضا (ع) بیعت کردند و حضرت علی بن موسی (ع) درباره برادرش (احمد) دعا فرمود: «هم چنان که حق را پنهان و ضایع نگذاشتی، خداوند در دنیا و آخرت تو را ضایع نگذارد».
حضور حضرت شاهچراغ (ع) در ایران به قصد دیدن امام رضا (ع)
حضور با برکت امام هشتم (ع) در خراسان باعث می‌شود که شیعیان و محبان اهل بیت رسالت به شوف زیارت چهره تابناک امامت و ولایت از نقاط مختلف به سوی ایران حرکت کنند.
حضرت احمد بن موسی (ع) نیز در سنوات (۱۹۸ تا ۲۰۳ ه. ق) به همراه دو تن از برادرانش به نام‌های محمد و حسین و گروه زیادی از برادرزادگان، خویشان و شیعیان، بالغ بر دو یا سه هزار نفر از طریق بصره عازم عازم خراسان شدند و از هر شهر و دیاری که می‌گذشتند، بر تعداد همراهانشان افزوده می‌شد،
برخی از مورخان تعداد یاران احمد بن موسی (ع) را نزدیک به ۱۵ هزار نفر ذکر کرده‌اند.
در همین احوال، علیرغم نیرنگ‌های مامون عباسی برای مخدوش ساختن مقام ولایت و چهره علمی حضرت رضا (ع)، برتری حجت خدا و پیروزی‌های حضرتش کینه مامون عباسی را بیشتر و سرانجام در سال ۲۰۲ (ه. ق) امام معصوم را مسموم و به شهادت می‌رساند. سپس در سوگ ایشان، با ریا کاری به عزاداری می‌پردازد و پیکر مطهر حضرت رضا (ع) را دفن می‌کند.
خبر حرکت احمد بن موسی (ع) توسط کارگزاران حکومتی به مامون رسید. مامون که ورود برادران امام را به مرکز حکومت، تهدیدی جدی برای موقعیت حساس خود می‌دید و از هم داستان شدن برادران و شیعیان امام با وی هراسناک بود، به همه حکمرانان خود، دستور داد که در هر کجا قافله بنی هاشم را یافتند، مانع از حرکت آنها شوند و آنها را به مدینه بازگردانند یا مقتول کنند.
حضرت احمد بن موسی (ع) در دو فرسنگی شیراز با قتلغ خان روبرو شد. در آنجا خبر شهادت برادرش علی بن موسی الرضا (ع) انتشار یافت، و به احمد بن موسی (ع) خبر دادند که اگر قصد دیدن برادر خود علی بن موسی الرضا (ع) را دارید، بدانید که وی به شهادت رسیده است.
حضرت شاهچراغ (ع) با انبوهی از سپاه دشمن جنگید
حضرت احمد بن موسی (ع) که وضع را چنین دید، دانست که نخست، برادرش در طوس شهید شده است. دوم، برگشتن به مدینه و یا غیر آن ممکن نیست؛ سوم، این جماعت به قصد مقاتله و جدال در اینجا گرد آمده‌اند. بنابراین، اصحاب و یاران خود را خواست و جریان را به آگاهی همه رساند و افزود: قصد اینها ریختن خون فرزندان علی بن ابیطالب (ع) است، هر کس از شما مایل به بازگشت باشد یا راه فراری بداند، می‌تواند جان از مهلکه به سلامت برد که من چاره‌ای جز جهاد با این اشرار ندارم. تمامی برادران و یاران احمد بن موسی (ع) عرض کردند که مایل اند در رکاب وی جهاد کنند. آن بزرگوار در حق آنها دعای خیر کرد و فرمود: پس برای مبارزه، خود را آماده سازید.
در نتیجه توطئه دشمن بسیاری از یاران احمد بن موسی (ع) به شهادت رسیدند و عده‌ای نیز که از نیرنگ دشمن به سلامت گریخته بودند، در اطراف پراکنده شدند.
احمدبن موسی شجاعانه در مقابل دشمن پایداری کرد و به دفاع از خود پرداخت. برخی از منابع می‌نویسند: احمد بن موسی (ع) به تنهایی با لشکر انبوهی به نبرد پرداخت. دشمن چون دید از عهده او برنمی آید، شکافی در جایگاه استراحت وی ایجاد کرد و از پشت بر سرش شمشیر زد؛ سپس خانه را خراب کرد، و بدن او در زیر توده‌های خاک، در محلی که هم اکنون مرقد و بارگاه اوست، پنهان شد.
شجاعت و پرهیزکاری ارزنده ترین صفات اخلاقی حضرت شاهچراغ (ع)
در فضیلت احمد بن موسی (ع) سخن بسیار است. به طور کلی از آنچه نسب شناسان، علمای رجال، محدثان، محققان، مورخان، مؤلفان و نویسندگان در خصوص احمد بن موسی (ع) و فضائل وی نوشته‌اند، بر می‌آید که او کریم، شجاع، فاضل، صالح، پرهیزکار، صاحب ثروت و منزلت، بزرگوار و با عزت بوده و نزد پدرش منزلتی خاص داشته است. شب‌ها تا صبح به عبادت مشغول بود، با قلم خود، قرآن بسیار نوشت و شخصی موثق و راوی احادیث زیادی از اجداد خود بود.
شیخ مفید در کتاب خود بنام «ارشاد» در شرح حال حضرتش می‌فرماید: «حضرت احمد بن موسی (ع) جلیل‌القدر، کریم و پرهیزکار بود و حضرت موسی بن جعفر (ع) او را دوست و مقدم می‌داشت و مزرعه خود که معروف بود به «بسیره»، به او بخشید و گویند حضرت احمد بن موسی (ع) هزار بنده خرید و در راه خدا آزاد نمود».
حرم حضرت شاهچراغ (ع) یکی از مشهورترین جاذبه‌های گردشگری شیراز و ایران است که سالانه میلیون‌ها زائر برای زیارت این حرم روانه شهر شیراز می‌شوند.
این حرم مطهر در طول تاریخ بارها و بارها دچار تغییر و توسعه شده و برخی از صاحب‌نظران معتقدند این حرم از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است که آن را از سایر بقاع متبرکه متمایز می‌کند.
حرم شاهچراغ (ع) پناه مردم ایران است
حجت الاسلام و المسلمین ابراهیم کلانتری تولیت حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه این حرم مطهر پناه مردم شیراز و ایران اسلامی است، گفت: حضرت احمد بن موسی (ع) به عنوان یکی از فرزندان بلافصل حضرت امام موسی بن جعفر (ع) جایگاه بسیار برجسته ای نزد آن حضرت داشته‌اند به طوری که نه تنها در زمان حیات بلکه در زمان شهادت امام کاظم (ع) مردم با آن حضرت به عنوان جانشین امام هفتم بیعت کردند.
وی ادامه داد: آن حضرت هم با اعلام بیعت خود با امام رضا (ع) در مسجد از پذیرش مقام امام خودداری کردند و ولایتمداری خود را اثبات نمودند.
شیراز بعد از مشهد و قم مهمترین مرکز معنویت ایران اسلامی است
تولیت حرم شاهچراغ (ع) افزود: همین جایگاه اخلاقی و اعتقادی حضرت سبب شد که حرم مطهر ایشان در شیراز نقطه فرهنگی و معنوی ایران اسلامی باشد.
حجت الاسلام کلانتری تصریح کرد: در این حرم مطهر به وضوح سلسله امامت مشخص است و همگان در ادوار تاریخ به جایگاه رفیع این امامزاده جلیل‌القدر و واجب التعظیم اعتراف کرده‌اند و این خود گواه بر عظمت این فرزند بزرگوار حضرت موسی بن جعفر است.