به گزارش پایگاه خبری دانا امیرحسین سلطانی فلاح در گفت‌وگو با پانا درباره آزمون نهایی گفت: «برگزاری آزمون نهایی پایه نهم در سال‌های اخیر، به فرصتی برای تمرین استانداردسازی و آشنایی تدریجی دانش‌آموزان با الگوی سنجش علمی تبدیل شده است. این آزمون که در پایه نهم برگزار می‌شود، برخلاف امتحانات نهایی پایه دوازدهم، تاثیر قطعی در سابقه تحصیلی ندارد و ماهیتی آموزشی و آمادگی‌بخش دارد.»
وی ادامه داد: «هدف اصلی این آزمون، ایجاد بستری برای شناخت بهتر ظرفیت‌ها و مهارت‌های تحلیلی دانش‌آموزان است. سوالات طراحی‌شده در این امتحانات، تنها بر حفظ مطالب درسی متکی نیستند؛ بلکه بر سطوح مختلف یادگیری مانند درک مفاهیم، تحلیل اطلاعات و به‌کارگیری آموخته‌ها نیز تمرکز دارند. این رویکرد، نه تنها موجب کاهش اضطراب نابلکه به دانش‌آموزان فرصت می‌دهد به تدریج با فضای واقعی ارزیابی‌های ملی آشنا شوند.»
معاون مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش افزود: «دو سال است که این موضوع در دوره متوسطه اول پیگیری می‌شود و هدف آن این است که سوالات پایه نهم، برخلاف پایه دوازدهم، تاثیر قطعی در سابقه تحصیلی نداشته باشند تا دانش‌آموزان با سوالات استاندارد آشنا شوند. این روند کمک می‌کند دانش‌آموزان به تدریج با انواع سوالات و استانداردهای آزمون آشنا شوند و نگرانی درباره سختی یا آسانی سوالات کاهش یابد.
سلطانی فلاح درباره طراحی سوالات و سطوح یادگیری توضیح داد و افزود: «یکی از سطوح، سطح دانشی است که سوالات عینا مطابق با محتوای کتاب طراحی می‌شود. اما در کنار آن، سوالاتی برای سنجش درک و تحلیل دانش‌آموز نیز طراحی می‌شود که از سطح ساده تا دشوار متغیر هستند. این تنوع در طراحی سوالات، اصولی است که به کمک طبقه‌بندی علوم رعایت می‌شود.»
وی گفت: «معلمان نظرات متفاوتی دارند؛ برخی سوالات را سخت می‌دانند و برخی تایید می‌کنند. مرجع رسمی بررسی این موضوع، دبیرخانه تخصصی و دبیرخانه ملی راهبری سنجش کشور است که صحت سوالات را از نظر کمی و کیفی تایید می‌کنند. این دبیرخانه‌ها شامل نمایندگانی از استان‌ها و معلمان هستند و معلمان می‌توانند گزارش‌های خود را به آن‌ها ارائه دهند.»
معاون مرکز ارزشیابی با اشاره به انتشار بیانیه رسمی دبیرخانه سنجش کشور افزود: «بیانیه رسمی دبیرخانه سنجش نشان می‌دهد سوالات پایه نهم که مورد انتقاد قرار گرفت، دارای استانداردهای محتوایی و کیفیتی بوده‌اند. در صورت وجود اشکالات در سوالات، نمرات دانش‌آموزان اصلاح می‌شود و این موضوع در سال‌های گذشته نیز اتفاق افتاده است.»
وی درباره تخلفات احتمالی در آزمون گفت: «دانش‌آموزان باید بدانند که تخلف در آزمون می‌تواند منجر به محرومیت تا ده سال از آزمون‌ها شود. تاکنون گزارشی از تخلف جدی که نیاز به محرومیت داشته باشد، نداشته‌ایم و با نظارت دقیق‌تر این روند ادامه دارد.»
معاون مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش در پاسخ به پرسشی درباره گزارش‌های مربوط به تخلفات افزود: «تاکنون گزارشی از تخلفات گسترده یا آسیب به مدارس نداشته‌ایم و در صورت بروز هرگونه مشکل، پلیس فتا آمادگی ورود سریع به مسئله را دارد.»