مصاحبه اختصاصی خبرگزاری دانا باعضو بنياد ملي نخبگان؛
دكتر علی اسفندیاری عضو بنياد ملي نخبگان درگفت و گو با خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا(داناخبر)،در خصوص وضعيت موجود نخبگان، حمايتهايي كه در قالب تسهيلات به آنها داده ميشود گفت:چند سالی است که ازنزديك با نخبگان در ارتباط هستم و نيازها و مشكلات آنها را احساس می کنم.نباید ما نخبگان را با استعدادهای برترومخترعان یکی بدانیم بلکه نخبه كسي است كه پتانسيلهاي علمياش از بالقوه به بالفعل رسيده و درمملكت تاثيرگذار است.
نخبه کیست؟
عضو بنیاد ملی نخبگان افزود: متاسفانه در حال حاضر واژه نخبه مصطلح شده و به عنوان مثال، دانشجويي كه برتر است نخبه شناخته ميشود كه البته اين موضوع اثرات مخربي دارد، چون جوان در اين شرايط توقعاتش بالا می رود وباعث می شود فرد دچارغرورکاذب شده و ازپیشرفت های بعدیش جلوگیری می شود.
اسفندیاری خاطرنشان کرد: وقتی همه استعدادهای درخشان را نخبه می دانند وخود آنان نیز همین فکررا برای خود می پرورانند،وقتی بنیاد ملی نخبگان آن توجهی که به نخبه اصلی می کند وبه آنان نمی شود وبه وعده هایی که داده شده عمل نمی شود به ماندن رضایت نمی دهند واز کشورخارج می شوند.
راهکارهای ماندگاری فرهیختگان درکشور
عضوبنیاد ملی نخبگان یادآورشد: قبول داریم که برخی ازافراد فرهیخته به خاطرکمبود امکانات ازکشورخارج شده وما بايد جاذبههايي ايجاد كنيم درغير اين صورت باعث ميشود افراد، كشور را ترك كنند. البته نباید توقع داشته باشیم که هیچ نخبه ای از کشورخارج نشودومنطقي هم نيست. بالاخره يك عده دوست دارند از كشور بروند يا بعد از اتمام تحصيلات هم دوست دارند آنجا بمانند.
اسفندیاری خاطرنشان کرد:ما نباید هرمهاجرتی را فرارمغزها قلمداد کنیم زیرامهاجرت عوامل زيادي دارد،می تواند ادامه تحصیل باشد، مهاجرت کاری باشد ویا چیزهای دیگر اما درهر صورت این موضوع بيشتر به تربيت افراد از كودكي و از آن مهمتر به آموزش و پرورش باز می گردد،لذا آموزش و پرورش 12 سال با بچهها كار ميكند تا آنان را به دانشگاه تحويل دهد.
فرار مغزها یا مهاجرت ؟
عضوبنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه به هر حال همه ابتدا براي ادامه تحصيل دردانشگاههاي معتبر دنيا می روند،افزود:مسلم است که دردانشگاه های دنیا امكانات بسيار بيشتر است.لذا کسانی که به کشورباز می گردند، انگيزههاي شخصي و خانوادگي است نه بحث امکانات زیرا اگربحث امکانات باشداین افراد ماندگار می شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا امکانات موجود ی مثل بردن نخبگان به حج ویا دادن وام مختصری به آنان می تواند ماندگاری این افراد را تثبیت کند؟گفت: ما تلاشمان این است که این افراد را تشویق به ماندن بکنیم اما اثرات كارهايمان را در آمارها ديدهايم كه خروج كمتر شده است وهمچنین تلاش می کنیم متخصصانی که در خارج از مرزها تحصیل کرده اند را جذب کنیم.همچنین چند سالي است كه به دانشگاههاي برتر بودجه تجهيزاتي و آزمايشگاهي ميدهند که این عامل ميتواند از خروج نخبگان جلوگیری کند.
اسفندایاری درخصوص این سوال که آيا مراكز رشد و پاركهاي علم و فناوري در حال حاضرامكانات موجود را دارند؟افزود:ما اساتيد را تشويق ميكنيم با كمك فارغالتحصيلاني كه صاحب ايده هستند در مراكز رشد، تشكيل شركت بدهند اما براي اين مراكز کمبود فضا داريم.
بهبود وضعیت نخبگان وتحول دراین قشراز جامعه
اسفندیاری درخصوص این سوال مبنی براینکه چرابا وجود آنچه به عنوان حمايت از نخبگان نشان داده ميشود آمار خروج نخبگان كه به فرار مغزها مصطلح شده نشان ميدهد بيشتر نخبگان كه امكان رفتن به دانشگاههاي برتر جهان را دارند از كشور خارج شده وماندگار ميشوند؟گفت:طبق آمارها نسبت به سال های پیش این اتفاق کمترشده است اما در هرحال ميل براي رسيدن به بهترينها باعث ميشود بسياري تحقق آمال و آرزوهايشان را در آن طرف مرزها جستجو كنند. آنها كه نخبه هستند، با توجه به تسهيلاتي كه برايشان قايل ميشوند ترجيح ميدهند به جاي ادامه تحصيل در ايران شانس خود را در جاي ديگر امتحان كنند./پایان پیام
نخبه کیست؟
عضو بنیاد ملی نخبگان افزود: متاسفانه در حال حاضر واژه نخبه مصطلح شده و به عنوان مثال، دانشجويي كه برتر است نخبه شناخته ميشود كه البته اين موضوع اثرات مخربي دارد، چون جوان در اين شرايط توقعاتش بالا می رود وباعث می شود فرد دچارغرورکاذب شده و ازپیشرفت های بعدیش جلوگیری می شود.
اسفندیاری خاطرنشان کرد: وقتی همه استعدادهای درخشان را نخبه می دانند وخود آنان نیز همین فکررا برای خود می پرورانند،وقتی بنیاد ملی نخبگان آن توجهی که به نخبه اصلی می کند وبه آنان نمی شود وبه وعده هایی که داده شده عمل نمی شود به ماندن رضایت نمی دهند واز کشورخارج می شوند.
راهکارهای ماندگاری فرهیختگان درکشور
عضوبنیاد ملی نخبگان یادآورشد: قبول داریم که برخی ازافراد فرهیخته به خاطرکمبود امکانات ازکشورخارج شده وما بايد جاذبههايي ايجاد كنيم درغير اين صورت باعث ميشود افراد، كشور را ترك كنند. البته نباید توقع داشته باشیم که هیچ نخبه ای از کشورخارج نشودومنطقي هم نيست. بالاخره يك عده دوست دارند از كشور بروند يا بعد از اتمام تحصيلات هم دوست دارند آنجا بمانند.
اسفندیاری خاطرنشان کرد:ما نباید هرمهاجرتی را فرارمغزها قلمداد کنیم زیرامهاجرت عوامل زيادي دارد،می تواند ادامه تحصیل باشد، مهاجرت کاری باشد ویا چیزهای دیگر اما درهر صورت این موضوع بيشتر به تربيت افراد از كودكي و از آن مهمتر به آموزش و پرورش باز می گردد،لذا آموزش و پرورش 12 سال با بچهها كار ميكند تا آنان را به دانشگاه تحويل دهد.
فرار مغزها یا مهاجرت ؟
عضوبنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه به هر حال همه ابتدا براي ادامه تحصيل دردانشگاههاي معتبر دنيا می روند،افزود:مسلم است که دردانشگاه های دنیا امكانات بسيار بيشتر است.لذا کسانی که به کشورباز می گردند، انگيزههاي شخصي و خانوادگي است نه بحث امکانات زیرا اگربحث امکانات باشداین افراد ماندگار می شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا امکانات موجود ی مثل بردن نخبگان به حج ویا دادن وام مختصری به آنان می تواند ماندگاری این افراد را تثبیت کند؟گفت: ما تلاشمان این است که این افراد را تشویق به ماندن بکنیم اما اثرات كارهايمان را در آمارها ديدهايم كه خروج كمتر شده است وهمچنین تلاش می کنیم متخصصانی که در خارج از مرزها تحصیل کرده اند را جذب کنیم.همچنین چند سالي است كه به دانشگاههاي برتر بودجه تجهيزاتي و آزمايشگاهي ميدهند که این عامل ميتواند از خروج نخبگان جلوگیری کند.
اسفندایاری درخصوص این سوال که آيا مراكز رشد و پاركهاي علم و فناوري در حال حاضرامكانات موجود را دارند؟افزود:ما اساتيد را تشويق ميكنيم با كمك فارغالتحصيلاني كه صاحب ايده هستند در مراكز رشد، تشكيل شركت بدهند اما براي اين مراكز کمبود فضا داريم.
بهبود وضعیت نخبگان وتحول دراین قشراز جامعه
اسفندیاری درخصوص این سوال مبنی براینکه چرابا وجود آنچه به عنوان حمايت از نخبگان نشان داده ميشود آمار خروج نخبگان كه به فرار مغزها مصطلح شده نشان ميدهد بيشتر نخبگان كه امكان رفتن به دانشگاههاي برتر جهان را دارند از كشور خارج شده وماندگار ميشوند؟گفت:طبق آمارها نسبت به سال های پیش این اتفاق کمترشده است اما در هرحال ميل براي رسيدن به بهترينها باعث ميشود بسياري تحقق آمال و آرزوهايشان را در آن طرف مرزها جستجو كنند. آنها كه نخبه هستند، با توجه به تسهيلاتي كه برايشان قايل ميشوند ترجيح ميدهند به جاي ادامه تحصيل در ايران شانس خود را در جاي ديگر امتحان كنند./پایان پیام