به گزارش خبرنگار گروه آموزش خبرگزاری دانا، ابتلا
به شپش يكي از بيماري‌هاي شايع در همه سنين به ويژه سنين مدرسه محسوب مي‌شود. در بررسي
هاي انجام شده، ميزان آلودگي به شپش سر در مدارس به خصوص مدارس ابتدايي دخترانه بسیار
زیاد است. زمستان امسال این آلودگی در مدارس استان‌های زیادی اوج می‌گیرد؛ از تهران
گرفته تا خوزستان و لرستان و آذربایجان.
موجودی با نام شپش یا پدیکلوژ
شپش از جمله حشراتی است که تغذیه‌اش را از خون انسان گرفته و با این کار مانع لخته شدن خون می‌شود. نتیجة آن هم ایجاد خارش و سوزش سر فرد آلوده است.
انگل شپش از انسان آلوده به انسان سالم منتقل می‌شود، بعد از آن، انگل بالغ یکی دو ماه زندگی می کند و انگل ماده در هر روز ۴ تا ۶ تخم می گذارد. این تخم‌ها به ساقة موها می‌چسبند و شبیه به ذرات سفید مثل شوره سر دیده می شوند. به این شوره‌ها «رشک» هم گفته می‌شود.
وجود شپش سر در مدارس راهنمایی دخترانه
مربی بهداشت در یکی از مدارس استان لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار دانا گفت: آلودگی به حشراتی چون شپش در مدارس راهنمایی، خصوصا مدارس دخترانه زیاد دیده می‌شود. با دیدن حشرات در موهای دانش‌آموزان و ارایه گزارش به مرکز بهداشت و درمان منطقه، شامپوی پرمترین (Permethrin) برای رفع آلودگی موهای دانش‌آموزان دریافت کردیم.
به گزارش دانا به نقل از خبرآنلاین، مربی بهداشت یک مدرسه پسرانه غیرانتفاعی در تبریز که خبر می رسد در آن مواردی از شپش در سر مشاهده شده، می گوید: خیر ما موردی نداریم. فقط از اداره به ما گفته اند چنین چیزی هست و به معلمان هم آموزش دهید. به دلیل همین کنترل ها، بچه ها هم حساس شده اند.
وی با بیان اینکه این اولین بار است که چنین بخشنامه ای در این مورد به مدارس می رسد، اضافه می کند: برای ما در مدرسه ابتدایی بخشنامه آمده که خب حتما موردی در جایی دیده شده که این بخشنامه ها صادر شده است! هنوز علتی برای شیوع شپش مشخص نشده و ما فقط حرفی که اداره می گوید را انجام می دهیم.
مسوولانی که از ماجرا خبر ندارند
بی‌اطلاعی برخی مسوولان از داستان شپش سر در مدارس تهران و شهرستان‌ها از موضوعات داغ خبری این روزهاست. گرچه مدارس امسال زمستان خوبی را پشت سر نگذاشته‌اند؛ اما همچنان داستان‌های زیادی برای ادامه این روزهای ناخوشایند وجود دارد.
عبدالرحیم فیاضی، عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با اظهار بی‌اطلاعی از این موضوع، به خبرنگار دانا می‌گوید: تا حالا به ما گزارشی از سوی مدارس داده نشده است؛ در صورتی که این موضوع وجود داشته باشد، اتفاق ناخوشایندی است.
معلمان بهداشت بازنشسته شده اند
عبدالرحیم فیاضی درباره علت این مشکل می‌گوید: در بسیاری از مناطق با کمبود نیروی متخصص مراقب بهداشت در مدارس مواجه هستیم و این یکی از عمده مشکلات برای مسایل بهداشتی مدارس است.
وی با اشاره به اینکه فضای زندگی هر فرد باید در بستر بهداشت باشد، ادامه می‌دهد: مدرسه به کمک نیروهایش، باید به خانواده‌ها هشدارهای جدی را در خصوص عواقب عدم رعایت بهداشت بدهند. این امر نیازمند آموزش‌ها و پیگیریهای جدی است.
به گفته فیاضی، سال‌هاست که وزارت آموزش و پرورش نیروی متخصص و آموزش دیده برای بهداشت مدارس، جذب نکرده است و مربیان قدیمی نیز بازنشسته شده‌اند.
حذف شپش با شامپو
مساله دیگر از بین بردن و مقابله با حشراتی چون شپش است. سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا صرفا با چندبار استفاده از شامپو هنگام استحمام، موضوع فیصله می‌یابد؟
مربی بهداشت در مدرسه‌ای پسرانه در استان لرستان می‌گوید: هر ساله به دانش‌آموزان از این شامپوها داده می‌شود اما بعد از استفاده و اتمام شامپو دوباره روز از نو است و روزی از نو. باز هم شاهد این حشرات در موهای دانش‌آموزان هستیم.
مقابله با شپش؛ مساله‌ای فرهنگی یا اجتماعی؟/ دانش آموزانی که دو هفته یک بار حمام می کنند!
مدیر مدرسه‌ای در استان خوزستان به خبرنگار دانا می‌گوید: این بحث تا حدی به فرهنگ مربوط می‌شود. دانش‌آموزانی که به شپش آلوده هستند، دوهفته یکبار به حمام می‌روند دلیلش هم این است که در خانه‌هایشان حمام ندارند.
وی با اشاره به اینکه باید در این زمینه آموزش‌های لازم در مدارس به دانش‌آموزان داده شود، افزود: نه تنها دانش‌آموزان بلکه خانواده‌هایشان هم باید آموزش ببینند که برای اجرای این کار نیازمند همکاری وزارت بهداشت با وزارت آموزش و پرورش هستیم.
گفته‌های این مدیر مدرسه در حالی است که عبدالرحیم فیاضی، عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی به خبرنگار دانا و در خصوص فرهنگی بودن این مساله می‌گوید: اینکه آلودگی موهای دانش‌آموزان به شپش، تقصیر و کوتاهی از خانواده‌هاست، صحت ندارد؛ بلکه آموزش‌های مدرسه باید جدی باشد و به خانواده‌ها هشدار دهد.
فیاضی با اشاره به اینکه آموزش، از جمله مولفه‌های اساسی برون رفت مشکلات است، افزود: در بسیاری از مدارس کشور، آموزش مسایل بهداشتی توسط انجمن اولیا و مربیان برگزار می‌شود اما موضوع شپش سر در موهای دانش‌آموزان از جمله موضوعاتی است که باید حساسیت وزارت بهداشت و درمان را برانگیزد.
این در حالی است که محمد چینیان در گفت‌وگو با ایسنا، درباره آلودگی به شپش سر در مدارس، این پدیده را یک مساله اجتماعی و گریبانگیر بسیاری از جوامع می‌داند و می‌گوید: تمامی طبقات اجتماعی اقتصادی جامعه ممکن است دچار این آلودگی شوند.
وی ادامه می‌دهد: براساس دستورالعمل پیشگیری از پدیکلوز (شپش سر) در مدارس دارای مراقب سلامت، مراقبان سلامت در ابتدای سال تحصیلی موی سر تمامی دانش آموزان را مورد معاینه و غربالگری قرار داده و موارد مشکوک را به مراکز بهداشتی درمانی ارجاع می‌دهند و در صورت بیماری، مورد را تا درمان کامل پیگیری می‌کنند.
کمبود مربی بهداشت در مدارس شهرستان‌ها
یک مربی بهداشت در مدرسه‌ای پسرانه در استان لرستان با گلایه از اینکه تعداد مربیان بهداشت در مدارس کم است، افزود: رسیدگی به این وضعیت نیازمند نیروهای بیشتری است. به عنوان مثال من مربی چند مدرسه در شهر هستم و به تنهایی توانایی و وقت لازم برای رسیدگی به بهداشت دانش‌آموزان را ندارم.
وی افزود: ممکن است دانش‌آموزی با استفاده از شامپو، مشکلش حل بشود اما باید این موضوع را پیگیری کرد که یک ماه بعد دوباره این فرد آلوده به شپش نشود. متاسفانه تعداد کمی مربی بهداشت در مدارس وجود دارد.
این مربی بهداشت ادامه داد: دانش‌آموزان باید هر هفته توسط مربی بهداشت معاینه شوند و در کنار آن، آموزش‌های لازم و عواقب رعایت نکردن بهداشت را بیاموزند.
به گزارش دانا، رعایت نکردن مسایل بهداشتی از سوی فرد تنها یکی از عوامل شیوع آلودگی به شپش در مدارس است، چه بسا در این امر ناگوار عوامل دیگری هم حضور داشته باشند. اما نکته اساسی در آموزش‌های مدرسه به عنوان خانه دوم دانش‌آموزان است. باید این نکته را نیز در نظر داشت که آموزش در مدرسه صرف دانش‌آموز نمی‌شود؛ بلکه خانواده را نیز در برمی‌گیرد و به عنوان بستر رشد فرد، به آن اطلاعات و آمادگی‌هایی می‌دهد.
فیاضی، عضو کمیسیون آموزش مجلس به خبرنگار دانا می‌گوید در کمیسیون‌هایی که در مجلس و در راستای امر آموزش و پرورش برگزار می‌شود، موضوع بهداشت مدارس را مطرح خواهد کرد. مطرح کردن موضوعی که سال‌هاست دست به گریبان مدارس و دانش‌آموزان در نقاط مختلف کشور بوده و تاکنون راه چاره‌ای برای آن اندیشیده نشده است. پس از این اما باید منتظر اقداماتی از سوی رووسای مربوطه بود؛ چراکه رعایت نکردن مسایل بهداشتی اگر تاکنون مختص شهرستان‌های کشور بوده، امروز به آن‌ها اکتفا نکرده و به پایتخت نیز راه یافته و مستلزم پیگیریهای جدی است./ پایان پیام
