در حوزه فناوری نگاه امنیتی باید جای خود را به نگاه مشارکتی بدهد/ چرخ را مجددا اختراع نکنیم، محتوا تولید کنیم

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانا(داناخبر)، برخی از کارشناسان حوزه ICT کشور معتقدند که طی 8 سال گذشته حوزه ارتباطات و مخصوصا فناوری اطلاعات به دلیل سیاست‌گذاری‌های اشتباه و عدم توجه به بخش خصوصی با بیشترین رکود همراه بوده است.
حالا این فعالان با برگزاری جلسات و رایزنی‌های مختلف با نمایندگان رییس‌جمهوری آینده، در تلاشند کاری کنند که عقب‌ماندگی‌های سال‌های اخیر را جبران کنند.

خصوصا اینکه مقوله علم و فناوری به خصوص در سال‌های اخیر و پس از شدت تحریم‌ها اهمیت ویژه ای در کشور پیدا کرده است. این اهمیت به جایی رسیده است که مقام معظم رهبری نیز در بسیاری از سخنرانی‌های خود به این موضوع پرداخته و روی آن تاکید کرده اند.
با توجه به اهمیت موضوع و شکاف هایی که در این حوزه وجود دارد، در این گزارش سعی کردیم برخی از کمبودها و معضلات حوزه ICT کشور را بررسی کنیم.

در آستانه تغییر دولت که اتفاقا شعار تغییر رویکردها و رویه‌های اجرایی را نیز مطرح کرده است، قاعدتا انتظار تغییراتی در جهت بهبود وضعیت فناوری کشور نیز می‌رود؛ البته در اینجا به هیچ وجه قصد نداریم دستاوردهای گذشته را در این حوزه زیر سوال ببریم اما اشاره به برخی از مشکلات حوزه خالی از لطف نیست.

می توانیم با تولید محتوای غنی در حوزه فناوری لزوم وجود نگاه‌ها و فشارهای امنیتی را کم کنیم
لزوم تغییر نگاه‌ها در حوزه ICT کشور از مهمترین مسایلی است که باید به آن پرداخته شود چراکه وجود نگاه‌های بیش از حد امنیتی خصوصا در فضای وب و اینترنت و نگاه‌های امنیتی در جاهایی که اصلا نیاز نیست معضلاتی را برای این حوزه ایجاد می‌کند.

یک کارشناسان ICT در این باره گفت: البته این گفته به معنای مطلوب بودن عدم نظارت بر فضای مجازی نیست بلکه آنچه مطلوب است این است که در این حوزه نگاه امنیتی باید جای خود را به نگاه مشارکتی بدهد و نمود این اتفاق باید ابتدا در تصمیمات مرکز ملی فضای مجازی مشاهده شود.

سعید سلیمانی ادامه داد: به عنوان مثال اگر بتوانیم مشارکت و همیاری تولیدکنندگان نرم افزار و محتوا را در این حوزه در پی داشته باشیم تا بتوانیم با تولید محتوای غنی در این حوزه لزوم وجود نگاه‌ها و فشارهای امنیتی را کم کنیم.
چنانچه به گفته دکتر علی اکبر جلالی، محتواهایی که در فضای مجازی تولید می‌شود می‌تواند به عنوان سفیر مجازی در حوزه فرهنگ در جهان مطرح شود و چنین چیزی میسر نیست مگر با بسترسازی در زمینه مشارکت تمامی فعالان حوزه؛ که اگر نگاه مشارکتی در بخش ICT کشور حاکم شود، می‌توانیم با کمک گرفتن از بخش خصوصی به نتایج مطلوبی برسیم.

توسعه و بسترسازی برای فعالان حوزه ICT، در بیرون از مرزهای کشور باید از اولویت‌های دولت و مسوولان باشد
مساله دیگری که به روند توسعه فناوری در کشور ضربه‌های زیادی را وارد کرده است وجود نگاه‌های سیاسی در تصمیم گیری های دولت است.

سعید سلیمانی در این باره معتقد است: با تعامل بهتر بین بازوی اجرایی(دولت) و نهاد نظارتی(مجلس) می‌توانیم از صرف هزینه‌های بی جا جلوگیری کرده  و هم چنین مشکلاتی از قبیل عدم ثبات در تصمیم گیری‌ها که انگیزه سرمایه گذاران داخلی و خارجی را از بین می‌برد را بسیار کاهش می‌دهد.

به اعتقاد وی لازمه دخالت دادن نگاه‌های سیاسی در حوزه فناوری، تعامل مناسب دستگاه‌ها با یکدیگر است که مطمئنا منجر به ثبات قوانین وضع شده خواهد شد. خصوصا در حوزه ICT، که در عصر حاضر با سرعت تحولات در حوزه مواجه هستیم و روز به روز سرویس‌های نوینی وارد حوزه می‌شوند که ما از قبل قوانینی را برای آنها تعریف نکرده ایم.
سلیمانی ادامه داد: چنانکه در زمینه ورود اپراتور سوم به کشورمان با چنین مشکلاتی روبه‌رو شدیم. البته این مشکلات به دلیل سرعت تحولات گاهی اجتناب ناپذیر است، اما به هرحال تعامل بین دستگاه‌ها می‌تواند این تجربه‌ها را بهتر هدایت کند.

رییس کمیته مخابرات مجلس شورای اسلامی، نیز درباره وجود نگاه‌های سیاسی در حوزه فناوری گفت: وقتی می‌گوییم نباید نگاه‌های سیاسی را وارد این حوزه کنیم به این معناست که باید بتوانیم از دیپلماسی و سیاست در جهت پیشبرد منافع حوزه استفاده کنیم.
رمضانعلی سبحانی فر ادامه داد: به عبارت دیگر بازاریابی و گسترش تعاملات بین المللی و همچنین توسعه و بسترسازی برای فعالان حوزه ICT، در بیرون از مرزهای کشور باید از اولویت‌های دولت و مسوولان باشد.

به نظر می‌رسد یکی دیگر از مسایلی که در این هشت سال حوزه فناوری کشور آن را تجربه کرد، بلندپروازی هایی بود که در عملکرد مسوولان حوزه فناوری اطلاعات شاهد آن بودیم. مصداق این بلندپروازی‌ها ایجاد سرویس‌هایی بود که مسوولان گمان می‌کردند با اضافه کردن پسوند ایرانی به آن می‌توانند به تاثیرگذاری در عرصه جهانی بپردازند، مانند ایجاد سرویس گوگل ارث ایرانی.
این مقولات شاید در حرف قشنگ باشد، اما در مجموع با توجه به اینکه سرعت تحولات حوزه زیاد است و امکاناتی که غول‌های جهانی این حوزه در اختیار دارند، ما در اختیار نداریم، بنابراین بهتر است به جای پرداختن به چنین مباحثی، به این فکر کنیم که از بسترهای فناوری موجود برای اشاعه فرهنگ خودمان کمک بگیریم و به جای اینکه بخواهیم دوباره چرخ را اختراع کنیم به دنبال تولید محتوا در حوزه باشیم.

وظیفه دولت ایجاد هماهنگی و تعامل بین تمام دستگاه‌های دولتی و خصوصی است
علاوه بر این نباید از نقشی که وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به صورت مستقیم و غیرمستقیم در تصویب و تدوین قوانین دارد غافل ماند و همچنین تمام شرکت‌های خصوصی و دولتی حوزه که در تولید محتوا و سیاست گذاری ها دخیل هستند و بر فضای مجازی تاثیر می گذارند، باید در تعاملاتشان باهم همگرایی داشته تا بتوانند خدمات مناسبی را به مردم ارایه دهند.
به گفته سبحانی فر در اینجا وظیفه دولت ایجاد هماهنگی و تعامل بین تمام دستگاه‌های دولتی و خصوصی است که در اینجا به اهمیت نقش وزارت ارتباطات پی می‌بریم.

سعید سلیمانی، کارشناس مخابرات یکی دیگر از مسایلی را که باید به آن توجه شود را تصویب قوانین مجاب کننده در حوزه رقابتی اپراتورهای کشور دانست و گفت: شاید اینگونه به نظر برسد که وجود اپراتورهای متعدد تلفن همراه، فضای رقابتی را در عرصه ارتباطات سیار دامن زده است، اما همچنان به نظر می‌رسد جای قوانینی که بتواند این رقابت را تسهیل کند خالی است.
وی افزود: وضع قوانینی که قابلیت اجرایی شدن داشته باشند و بتوانند میان اپراتورها رقابت ایجاد کنند هم برای اپراتورها و هم برای کاربران سودمند خواهد بود.