پژوهشگر و کارشناس محیط زیست هشدار داد؛
به گزارش گروه دانش خبرگزاری دانا(داناخبر)،مهندس محمد درویش پژوهشگر محیط زیست در بررسی ریزگرد ها گفت: وقتی خدمات اکوسیستمی (منظور از اکوسیستم مجموعه جانداران یک محیط به همراه کلیه عوامل و تشکیل دهندههای آن محیط است) یا بومسازگانی(نظام زیستی) درکشور یا در هر سرزمینی مختل می شود ممکن است به صورت جامع خودش را نشان بدهد، یکی از این مخاطرات بحث ریزگردها است. کشور ما با چالشی به نام تپه های ماسه ای روبه رو است. این تپه ماسه ای یکی از بزرگترین ناهمواری های ماسه ای جهان با ارتفاع بیش از 350متراست که با توجه به وجود كویر و تپه های شنی و ماسه ای، پیدایش و گسترش گرد و غبار و افزایش ذرات معلق در هوا را به دنبال دارد لذا مراقبت و اندازه گیری آلودگی هوا در بسیاری از استان های ما ضرورت دارد.
محیط زیست کشور در خطر نابودی
مهندس درویش افزود: یکی از مکان هایی که در خطر فرسوده شدن و از بین رفتن است باغ گیاه شناسی ملی در غرب تهران بوده که با وسعت 350هکتار بزرگترین باغ اکولوژی جهان بوده که یکی از مکان های است که کیفیت زندگی را در تهران افزایش می دهد. در برخی از نقاط این باغ گیاه شناسی بلوط رویش دارد و در برخی از مناطق نیز خالی از بلوط است،پس از مدتی متوجه شدیم که در جاهایی که بلوط کاشته نشده خود به خود روییش پیدا کرده بعد از بررسی بیشتر متوجه شدیم که سنجاب ها مقدار مورد نیاز خود را ازبلوط ها می خورند و بقیه آن را برای روزهای دیگردر زیر خاک دفن می کنند اما خوشبختانه سنجاب ها در بیشتر موارد مکان جاسازی بلوط را فراموش می کنند و این باعث می شود که دانه های بلوط رویش پیدا کند.
4درصد آب شیرین از زاگرس تامین می شود
این پژوهشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: این موضوع باعث رویش جنگل های زاگرس شده اگر این ویژگی در جنگل های زاگرس نبود تا کنون زاگرسی که سرچشمه بسیاری از رودخانه های ما مانند کارون ،زاینده رود،کرخه، جراحی، مارون، سفید رود، زرینه رود و سیمینه رود آن را از دست داده بودیم. لازم به ذکر است که 4درصد آب شیرین استراتژیک کشور ما از زاگرس تامین می شود یعنی باید گفت بودن زاگرس مدیون سنجاب است و وقتی ما غذای این حیوان را حذف کنیم این رویشگاه را حذف کرده ایم،با دستان خودمان ریزگرد را تشدید و کانون های بحرانی و فرسایش بادی را نیز تشدید می کنیم.
بحث ریزگرد ها به مدیریت داخلی مربوط است
درویش افزود: در بحث ریزگرد ها بخشی از آن به مدیریت داخلی سرزمینی و مدیریت رفتاری ما و بخشی هم بر می گردد به این که ما در منطقه قرار گرفته ایم که بقیه همسایه ها هم مراقب طبیعت نیستند. متاسفانه در برخی از مناطق جنوب بجنورد در منطقه گریوان دیده می شود که تمامی مناطق پوشش گیاهی را با تراکتور شخم زدند و دیم کاری کردند، در صورتی که برخی از آن خاک از دست رفته وبه سمت سنگ مادر برخورد کرده و این کار تبدیل به عرصه تولید گرد و خاک جدید شده است. در حالی که این منطقه یکی از مستعدترین رویشگاه های مرتعی بوده اما در حال حاضر در بجنورد به دلیل بی توجهی به جنگل و مراتع سیل هایی اتفاق می افتد که منجر به خسارت های جانی و مالی زیادی می شود.
مهندس درویش به کلاردشت که به آن بهشت ایران می گفتند اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بهشت ایران به جهنم تبدیل شده و ببینید که چگونه همه جنگل را از بین بردند و تبدیل به ویلا سازی شده است! بنابراین ما که برای خودمان و برای کشورمان اهمیت قایل نیستیم و دلمان نمی سوزد چگونه باید از همسایگان این انتظار را داشته باشیم و هر روز مشکلات ریزگرد ها و غبار آلود بودن برخی از نقاط کشور را گردن کشورهای دیگر بیندازیم و آنان را مقصر این معضل بدانیم.
اهواز آلوده ترین شهر دنیا
وی در خصوص ریگزار ها نیز تصریح کرد: وضعیت ریگزارهای کشور را در استان های مختلف مورد مطالعه قرار دادیم که حدودا به بیش از4میلیون و 400هزارهکتار وسعت ریگزارها یا تپه های ماسه ای که کانون های بلقوه فرسایش بادی است یعنی 78درصد ریگزارها کشورما فعال هستند، 14درصدنیمه فعال و11درصد غیرفعال هستند.در همین رابطه در خوزستان امسال شهر اهوازبرای دومین باربه عنوان نخستین شهرآلوده جهان انتخاب شد و کانون بحرانی فرسایش بادی غرب کرخه را دارد .
درویش افزود: متاسفانه بنای ویرانی و ایجاد ریزگرد ها در زمان جنگ ایران و عراق بوده که صدام آن را پایه ریزی کرد چرا که با تغییر و انحرافی که در مسیر رودخانه دجله و فرات ایجاد کرد درآن زمان نهری را موسوم به نهر صدام به بهانه گسترش اراضی کشاورزی درشمال بصره ایجاد کرد اما درواقع نگران این بود که نیروی های ایرانی در فاو پیشروی نکنند که همین مساله شروع خشک شدن هلیل رود در جیرفت کرمان را رقم زد که سال هاست مردم از این کار رنج می برند.
تغییر رویکرد مدیران
درویش بابیان اینکه با تغییر رویکرد مدیریت به هم پیوسته منابع آب می توانیم مشکل کمبود آب را حل کنیم،گفت: در سال 1343 تا 1389با روند افت کاهش آب در کشور روبه رو بودیم اما متاسفانه زمانی که مسوولان متوجه یک معضل می شوند به موقع هشدارهای لازم را نمی دهند و این باعث می شود که مشکل چند برابر شود.
این پژوهشگر افزود: اسفند ماه سال گذشته آماری منتشر شد که باید عرق شرم بر مدیریت آب کشور بیندازد که از سال 74تا سال 91تعداد حلقه های چاه حفرشده در کشور ما با 93درصد افزایش به 650هزار حلقه چاه رسیده یعنی دوبرابر شده است اما میزان آب دهی فقط 26درصد افزایش داشته و متاسفانه در6سال آخرآب دهی افزایش پیدا نکرده است. این یعنی بی قانونی محض در کشور چرا که در سال90نمایندگان مجلس طرحی را به تصویب رساندن که به موجب آن دولت را موظف کرد هرکسی تا سال 65 چاه را بطور غیر قانونی حفر کرده مجوز بدهند و این یعنی ترویج بی قانونی وقتی قانون گذار به یک متخلف اجازه می دهد که تخلف کند دیگر هیچ جای بحثی نمی ماند.
محیط زیست کشور در خطر نابودی
مهندس درویش افزود: یکی از مکان هایی که در خطر فرسوده شدن و از بین رفتن است باغ گیاه شناسی ملی در غرب تهران بوده که با وسعت 350هکتار بزرگترین باغ اکولوژی جهان بوده که یکی از مکان های است که کیفیت زندگی را در تهران افزایش می دهد. در برخی از نقاط این باغ گیاه شناسی بلوط رویش دارد و در برخی از مناطق نیز خالی از بلوط است،پس از مدتی متوجه شدیم که در جاهایی که بلوط کاشته نشده خود به خود روییش پیدا کرده بعد از بررسی بیشتر متوجه شدیم که سنجاب ها مقدار مورد نیاز خود را ازبلوط ها می خورند و بقیه آن را برای روزهای دیگردر زیر خاک دفن می کنند اما خوشبختانه سنجاب ها در بیشتر موارد مکان جاسازی بلوط را فراموش می کنند و این باعث می شود که دانه های بلوط رویش پیدا کند.
4درصد آب شیرین از زاگرس تامین می شود
این پژوهشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: این موضوع باعث رویش جنگل های زاگرس شده اگر این ویژگی در جنگل های زاگرس نبود تا کنون زاگرسی که سرچشمه بسیاری از رودخانه های ما مانند کارون ،زاینده رود،کرخه، جراحی، مارون، سفید رود، زرینه رود و سیمینه رود آن را از دست داده بودیم. لازم به ذکر است که 4درصد آب شیرین استراتژیک کشور ما از زاگرس تامین می شود یعنی باید گفت بودن زاگرس مدیون سنجاب است و وقتی ما غذای این حیوان را حذف کنیم این رویشگاه را حذف کرده ایم،با دستان خودمان ریزگرد را تشدید و کانون های بحرانی و فرسایش بادی را نیز تشدید می کنیم.
بحث ریزگرد ها به مدیریت داخلی مربوط است
مهندس درویش به کلاردشت که به آن بهشت ایران می گفتند اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بهشت ایران به جهنم تبدیل شده و ببینید که چگونه همه جنگل را از بین بردند و تبدیل به ویلا سازی شده است! بنابراین ما که برای خودمان و برای کشورمان اهمیت قایل نیستیم و دلمان نمی سوزد چگونه باید از همسایگان این انتظار را داشته باشیم و هر روز مشکلات ریزگرد ها و غبار آلود بودن برخی از نقاط کشور را گردن کشورهای دیگر بیندازیم و آنان را مقصر این معضل بدانیم.
اهواز آلوده ترین شهر دنیا
درویش افزود: متاسفانه بنای ویرانی و ایجاد ریزگرد ها در زمان جنگ ایران و عراق بوده که صدام آن را پایه ریزی کرد چرا که با تغییر و انحرافی که در مسیر رودخانه دجله و فرات ایجاد کرد درآن زمان نهری را موسوم به نهر صدام به بهانه گسترش اراضی کشاورزی درشمال بصره ایجاد کرد اما درواقع نگران این بود که نیروی های ایرانی در فاو پیشروی نکنند که همین مساله شروع خشک شدن هلیل رود در جیرفت کرمان را رقم زد که سال هاست مردم از این کار رنج می برند.
تغییر رویکرد مدیران
درویش بابیان اینکه با تغییر رویکرد مدیریت به هم پیوسته منابع آب می توانیم مشکل کمبود آب را حل کنیم،گفت: در سال 1343 تا 1389با روند افت کاهش آب در کشور روبه رو بودیم اما متاسفانه زمانی که مسوولان متوجه یک معضل می شوند به موقع هشدارهای لازم را نمی دهند و این باعث می شود که مشکل چند برابر شود.
این پژوهشگر افزود: اسفند ماه سال گذشته آماری منتشر شد که باید عرق شرم بر مدیریت آب کشور بیندازد که از سال 74تا سال 91تعداد حلقه های چاه حفرشده در کشور ما با 93درصد افزایش به 650هزار حلقه چاه رسیده یعنی دوبرابر شده است اما میزان آب دهی فقط 26درصد افزایش داشته و متاسفانه در6سال آخرآب دهی افزایش پیدا نکرده است. این یعنی بی قانونی محض در کشور چرا که در سال90نمایندگان مجلس طرحی را به تصویب رساندن که به موجب آن دولت را موظف کرد هرکسی تا سال 65 چاه را بطور غیر قانونی حفر کرده مجوز بدهند و این یعنی ترویج بی قانونی وقتی قانون گذار به یک متخلف اجازه می دهد که تخلف کند دیگر هیچ جای بحثی نمی ماند.