دکتر سید داوود آقایی در گفت و گو با گروه
راهبرد خبرگزاری دانا، با اشاره به توافق حاصل شده بین ایران و 6 قدرت جهانی
گفت: ما اگر پیشینه موضوع را در نظر بگیرم، ظرف 10 سال گذشته، روند پرفراز و نشیبی
را طی کرده ایم و به هر حال از زمانی که پرونده هسته ای ایران در دستور کار آژانس
قرار گرفت تا به امروز که به هر حال از طریق شورای امینت قطعنامه هایی علیه ایران
در این راستا تصویب شده و فراتر از این قطعنامه آمریکا و اروپا توافق هایی کردند
که تحریم ها علیه ایران تشدید شود.
این استاد دانشگاه تهران افزود: این وضعیت اقتضا می کرد که بیش از این موضوع پیچده نشود و دیپلمات ها و مسوولان کشور برای عادی سازی موضوع و روابط ایران و آژانس بین المللی هسته ای چاره ای بیندیشند.
وجود نقص در روند قبلی مذاکرات هسته ای
آقایی در ادامه با اشاره به رویکرد عمومی دولت یازدهم و تعمیم آن به عرصه دیپلماسی خارجی ایران، ابراز داشت: در مجموع با توجه به رویکرد دولت یازدهم و انتقادهایی که در مبارزات انتخاباتی، چه از سوی آقای روحانی و چه از سوی دیگر کاندیداها، از جمله آقای ولایتی مطرح شد مبنی بر اینکه روند گذشته، روند غیرقابل قبولی بود و جز اینکه نمایندگان ایران در مذاکرات شرکت می کردند، هیچ نتیجه ای برای کشور نداشت و هر روز بر تنگناها و فشارها افزوده می شد و مجموعه نگاه به گذشته و شرایطی که فراهم شده بود، می طلبید که مسوولان برای رهایی از بن بست پیش آمده چاره ای بجویند.
وی با بیان اینکه طی چند این جلسه ای که در دوره اخیر برگزار شد، حاصل این گفت وگوها و مذاکرات به توافقی انجامید، خاطر نشان کرد: توافقی که امروز بین نمایندگان گروه 1+5 و وزیر امور خارجه ایران به نتیجه رسید، گام اولیه است. همانطور که اعلام شده مرحله آزمایشی 6 ماهه است و همانگونه که وزیر امور خارجه کشورمان، اعلام کردند، چنانکه طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکند، جمهوری اسلامی ایران هم به تعهدات مندرج قرارداد پایبند نخواهد بود و آنها هم این نظر را اعلام کرده اند که چنانکه ایران به تعهدات خود پایبند نماند، آنها خروج از قرارداد را اعلام خواهند کرد و شرایط سخت تر خواهد و تحریم های شدیدتری را اعمال خواهند کرد.
سراشیبی تحریم ها
این استاد روابط بین الملل در ادامه ابراز داشت: به هر حال آنچه که مسلم است که طبق گفته دکتر ظریف، با دستیابی به توافق حداقل تحریم ها در سراشیبی سقوط قرار گرفته است و حداقل قضیه این است که از سوی کنگره آمریکا تشدید تحریم علیه ایران اتفاق نخواهد افتاد و فشارها کاسته می شود و بخشی از تحریم ها مرتفع خواهد شد.
آقایی در ادامه با بیان اینکه هرچند تحریم هایی که برداشته می شود، بسیار ناچیز است، افزود: حتی در گام اول می شد که خواسته شود، سطح لغو تحریم ها بالاتر بیاید. ولی به هر حال خود این هم گامی در مسیری رو به جلو تلقی می شود و امیدواریم که حرکت آغازینی باشد برای برداشتن همه موانع و رفع مسایل و مشکلاتی که در این خصوص برای جمهوری اسلامی ایران به وجود آورده بودند.
عدم تناقض بین حرف های جان کری و ظریف
این استاد دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به این موضوع که هیچ تناقضی بین حرف های آقای ظریف و آقای جان کری نبود، گفت: من خودم به گفته های جان کری و آقای ظریف گوش می کردم. صحبت های آقای کری این بود که تفسیر و برداشت ما در ماده 4 ان پی تی یا در مجموعه بندهای آن حق غنی سازی برای کشورها به صراحت و شفافیت برای کشورها مطرح نشده است. منتها آنچه بعد از آن کری اشاره کرد، این بود که ما در توافق اخیر پذیرفتیم که ایران تا سطح 5 درصد حق غنی سازی را دارد.
وی افزود: این صحبتی بود که آقای کری مطرح کرد و آقای ظریف هم جز این نگفت که ما توافق کرده ایم و این نظری بود که از گذشته هم مطرح بوده است و جمهوری اسلامی ایران نیازی ندارد که اورانیوم را در حد 20 درصد غنی سازی کند و ما به تکنولوژی غنی سازی در حد 20 درصد دست پیدا یافتیم و این را به جهان ثابت کرده ایم و امروزه برای دستیابی به توافق می پذیریم که غنی سازی اورانیوم به 5 درصد و کمتر از 5 درصد برسد. در این زمینه تعارض و تناقض فاحشی وجود ندارد. منتها صحبت آنها این است که چون در قالب ان پی تی این حق به رسمیت شناخته نشده و ما در این توافقنامه با جمهوری اسلامی ایران به این نتیجه رسیده ایم که ایران می تواند زیر 5 درصد غنی سازی را ادامه بدهد.
عدم توقف در فعالیت نطنز و فردو
آقایی در ادامه با اشاره به وضعیت فردو و نظنز یادآور شد: در مورد فردو و نطنز و اراک هم آقای ظریف اعلام کردند که فعالیت ها ادامه خواهند یافت. منتها آنچه چیزی که آقای کری گفت این بود که این روندها در این 3 سایت کند خواهد شد، نه اینکه متوقف خواهد شد.
این کارشناس مسایل بین الملل در ادامه با نگاه به آینده توافق 6 ماهه ایران و 1+5 گفت: من پیش از دستیابی به این توافق هم اعلام می کردم که نسبت به دستیابی به یک توافق جامع و همه جانبه خوشبین هستم. دلیل هم این است که اراده طرفین این پرونده (هم ایران و گروه 1+5) هم بر این است که این مشکل حل شود. چون سایه افکندن این شرایط بر طرفین می تواند مشکل داشته باشد، همچنان که تاکنون این مشکلات را دو طرف داشته اند. باید قبول کنیم که این فقط جمهوری اسلامی ایران در سایه تنگناهای غرب قرار گرفته باشد و از تحریم ها متضرر شده باشد.
خوشبینی به آینده توافق 6 ماهه
آقایی با بیان اینکه هر دو طرف مذاکره قبل از توافق متضرر شده بودند، گفت: غرب هم به شدت متضرر شده است و آنها هم خواهان حل موضوع در این مرحله بودند که این مقطع بهترین فرصت شناخته شد و آقای اوباما و آقای جان کری هم قصد داشتند که این مساله فیصله یابد و در جمهوری اسلامی ایران هم با روی کار آمدن دولت یازدهم این اراده تجلی پیدا کرد. لذا طرفین نشستند و به این توافق رسیدند که این هم گام اولیه است و دستیابی به این مرحله هم کار بسیار سختی بود و طبیعتا این خودش می تواند راه را برای دستیابی به یک توافق نهایی هموار کند.
وی در پایان با ابراز خوشبینی ابراز داشت: من خوشبین هستم و امیدواری این است که ان شاالله تا 6 ماه آینده بسیاری از موانع، برداشته شود و اعتماد طرفین به یکدیگر جلب و تا در پایان 6 ماه یک قرارداد نهایی حاصل شود.
