به گزارش خبرنگار گروه
آموزش خبرگزاری دانا (دانا خبر)، دکتر ریچارد نلسون فرای، ایرانشناس برجسته
امریکایی، در سن 94 سالگی درگذشت.
فرای، استاد دانشگاه
هاروارد را، برجسته ترین ایران شناس معاصر می دانند که علاقه زیادی به کشور ایران
داشت. طوری که وصیت کرده بود در ایران و در حاشیه زاینده رود اصفهان به خاک سپرده
شود.
منابع غیر رسمی، خبر از اجرای وصیت وی داده اند اما هنوز معلوم نیست ریچارد نلسون فرای قطعا در اصفهان به خاک سپرده شود.
بنیانگذار کرسی مطالعات ایرانی در دانشگاه‌های کلمبیا و هاروارد، سفرهای علمی و تحقیقاتی زیادی به ایران و کشورهای همسایه این کشور داشت و سال ها برای تحقیق درباره فرهنگ و تمدن کشور، در ایران زندگی کرد.
فرهنگستان ادب و زبان فارسی پیش از این مراسم بزرگداشتی برای او برگزار کرده بود و در سال 89، خانه ای با مولفه های معماری سنتی شهر اصفهان، در این شهر از سوی ریاست جمهوری وقت، به وی اهدا شده بود.
او در خانواده‌ای سوئدی‌تبار در ایالت آلاباما زاده شد و بعد به همراه خانواده به ایالت ایلینوی نقل مکان کرد. در دوران نوجوانی با مطالعه داستان‌های تاریخی به شرق و تاریخ آن علاقمند شد و به همین سبب هم‌زمان با تحصیل در رشته فلسفه در دانشگاه ایلینوی، در رشته تاریخ نیز به تحصیل پرداخت و زبان عربی و ترکی و هنرهای اسلامی را آموخت.
در آن‌جا با آلبرت اومستد آشنا شد و مجذوب سخنان او درباره کشفیات جدید موسسه شرق‌شناسی در تخت جمشید شد و مطالعات خود را در این زمینه دنبال کرد. پس از گذراندن دوره‌های چین‌شناسی و باستان‌شناسی چین و ژاپن، نزد محمد سمسار که کارشناس فرش در گمرک آمریکا و دارای مدرک دکترا از دانشگاه پنسیلوانیا بود زبان فارسی آموخت. فرای به کمک او کتاب «تاریخ بخارا» اثر نرشخی را ترجمه کرد و همین تبدیل به رساله دکتری وی در دانشگاه هاروارد شد. در سال‌های ۱۹۴۳ و ۱۹۴۴ به ایران و افغانستان و هند سفر کرد و در این سفرها به آثار باستانی علاقه وافری یافت.
در سال ۱۹۴۶ با ارایه ترجمه کتاب تاریخ بخارای از انجمن بورسیه‌های دانشگاه هاروارد بورسیه شد و در دانشکده مطالعات مشرق‌زمین و آفریقا در لندن به تحصیل زبان سغدی و پهلوی پرداخت و پس از بازگشت به هاروارد شروع به تدریس انسان‌شناسی و تاریخ و مذاهب خاورمیانه کرد و هم‌زمان زبان ارمنی را آموخت. به سبب تلاش وی برای ایجاد کرسی تدریس زبان ارمنی و ارمنی‌شناسی در دانشگاه هاروارد، لقب «ارمنی افتخاری» را دریافت کرد.
او یکی از بنیادگذاران «مرکز مطالعات خاورمیانه» در تهران نیز بود و نخستین مدرسه تابستانی مطالعات ایرانی را در دانشگاه شیراز سازمان داد. وی سال‌ها در ایران در سازمان‌دهی کنگره‌های ایران‌شناسی سهیم بود و در خارج از ایران نیز با دانشگاه‌هایی که علاقمند به مطالعات ایران و آموزش زبان فارسی بودند همکاری داشته‌است. دهخدا به سبب علاقمندی وی به امر ایرانی‌شناسی، او را «ایران‌دوست» می‌نامید که فرای در امضای خود این لقب را می‌افزاید. نلسون فرای از سال 2001 تا 2010عضو افتخاری سازمان پرشن گلف آنلاین بود و همواره با ارسال نامه به تحریف کنندگان از نام خلیج فارس دفاع نمود.
وی در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی در سال ۱۳۸۴ از وی به عنوان میهمان افتخاری جشنواره و به پاس تلاش‌های وی در شناساندن هر چه بیشتر قلمرو فرهنگی و تاریخی ایران و ایرانیان تقدیر شد. فرای همواره یکی از مدافعان نام خلیج فارس بوده است.
دکتر ریچارد نلسون فرای، روز پنجشنبه، 7 فروردین ماه و 27 مارس 2014 و در 94 سالگی در شهر بوستون در گذشت.
