معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله شناسی در گفت و گو با خبرگزاری دانا:
معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله گفت: به طور کلی زلزله هایی که در کشور رخ می دهد چه در زاگرس چه در البرز و یا جاهای دیگر به دلیل قرار گرفتن در رژیم زمین ساختی است که در جنوب آن، صفحه عربستان و در شمال آن صفحه اوراسیا قرار گرفته است.
دکتر ابراهیم حق شناس در گفت و گو با خبرنگار گروه دانش خبرگزاری دانا (دانا خبر) با اشاره به زلزله های اخیر در محدوده جزیره کیش، گفت: به طور کلی در منطقه زاگرس نرخ لرزه خیزی نسبت به البرز بالاتر است و جزیره کیش و محدوده اطراف آن هم از نظر زمین شناسی و زمین ساختی جزو zone زاگرس حساب می شوند. بنابراین نرخ لرزه خیزی در آن منطقه بالاست. زلزله هایی هم که اتفاق می افتد غالبا در خود جزیره کیش نیست. به این دلیل به زلزله کیش معروف شده که مهمترین منطقه مسکونی نزدیک به آن کیش است ولی تا 30 -40 کیلومتری اطراف کیش هم شاهد وقوع این زمین لرزه ها بوده ایم.حق شناس افزود: در آن منطقه وقوع این زمین لرزه های با بزرگای کم، غیرعادی نیست. در سال گذشته چندین زلزله در منطقه بوشهر و کنگان داشتیم. به دلیل تجمع تنش ها در آن منطقه، ممکن است در دوره هایی میزان لرزه خیزی افزایش یابد. البته باید روی این زمین لرزه ها کار آماری بیشتری انجام شود.
معاون پژوهشی پژوهشگاه زلزله شناسی و مهندسی زلزله در پاسخ به این پرسش که دلیل تجمع این تنش ها چیست، خاطرنشان کرد: این تجمع تنش ها مربوط به بحث زمین ساخت ایران است. به طور کلی زلزله هایی که در کشور رخ می دهد چه در زاگرس چه در البرز و یا جاهای دیگر به دلیل قرار گرفتن در رژیم زمین ساختی است که در جنوب آن، صفحه عربستان و در شمال آن صفحه اوراسیا قرار گرفته است. حرکت صفحه عربی به سمت شمال باعث ایجاد فشردگی در پوسته ایران می شود. بالاخره این تنشی که ایجاد می شود باید در جایی تخلیه شود. تشکیل کوه ها و چین خوردگی هایی که در ایران می بینیم به دلیل رژیم تکتونیکی بوده که از زمان های قدیم در حال فعالیت است. این نیرو بین این گسل ها تقسیم می شود و هرکدام از این گسل ها بخشی از آن را تحمل می کنند و هرکدام از آنها اگر به آستانه ای برسند که بیش از آن را نتوانند تحمل کنند، دچار شکستگی مجدد می شوند و زلزله اتفاق می افتد. بحث کلی زلزله ایران همین است.
حق شناس، احتمال وقوع سونامی در اثر این زمین لرزه ها را منتفی دانست و گفت: این زلزله ها که زلزله های کوچکی هستند. قاعده بر این است که وقوع این زلزله ها و نیز عمق آب خلیج فارس خیلی مستعد سونامی نیست. اما این بحث که اگر زلزله بزرگی بیاید و کانونش هم در منطقه آبی باشد، تا چه حد امکان دارد به وقوع سونامی بینجامد، در حال مطالعه است. بعضی ها می گویند اصلا در منطقه خلیج فارس امکان وقوع سونامی وجود ندارد و بعضی ها هم می گویند ممکن است اتفاق بیفتد. در حقیقت این یک بحث محاسباتی است. اما با این زلزله ها نگرانی از بابت سونامی وجود ندارد. اصولا سونامی ها در زلزله های بزرگ اتفاق می افتند. شما اگر سونامی های معروف جهان را در نظر بگیرید معمولا در اثر زلزله هایی با بزرگای بالای 7 ریشتر هستند. اگر زلزله شدیدی در منطقه خلیج فارس اتفاق بیفتد مسلما موج ایجاد خواهد کرد اما اینکه با تعریف رایج، سونامی شکل بگیرد نیاز به مدلسازی ها و مطالعات بیشتر دارد.
