به مناسبت روز ملی مصر
در شرایطی جشن های ملی مصر در حال برگزاری است که آینده مهمترین کشور دنیای عرب در هاله ای از ابهام فرو رفته است.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) – 23 جولای (اول مرداد) روز ملی مصر بود؛ جمهوری عربی مصر دارای دو روز ملی 23 ژوئیه و 6 اكتبر است.
23 ژوئیه سالروز كودتای نظامی علیه حكومت پادشاهی ملك فاروق در سال 1952 و زمینه سازی برای اعلام جمهوری در این كشور میباشدو دومین روز ملی مصر، 6 اكتبر است كه سالروز آغاز جنگ چهارم اعراب و اسرائیل در سال 1973م میباشد.
در 23 ژوئیه 1952 كودتایی به رهبری ژنرال محمد نجیب و سرهنگ جمال عبدالناصر صورت گرفت و سه روز پس از پیروزی كودتا، ملك فاروق پادشاه مصر كه در میان مردم، محبوبیتی نداشت در 26 ژوئیه مجبور به استعفا شد.
همچنین همزمان، با الغای رژیم سلطنتی، نظام جمهوری در مصر به ریاست محمد نجیب اعلام شد. ریاست جمهوری نجیب دوام چندانی نیافت و پس از آنكه بین كودتاچیان اختلاف افتاد، در نهایت، جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری رسید.
مصر مهمترین کشور جهان عرب است و تحولات آن به شدت بر اوضاع سرزمین های عربی و اسلامی تاثیر می گذارد اما این روزها آینده ای بس مبهم و نامعلوم دارد.
4 سال گذشته روزهایی پر التهاب و سرشار از بیم و امید برای این کشور بوده است؛ قیام مردمی علیه سی سال دیکتاتوری حسنی مبارک، سومین رییس جمهوری مصر، به سقوط وی در 11 فوریه سال 2011 انجامید؛ بهار عربی روی خوش خود را به مردم این کشور نشان می داد و موجی از امیدواری برای برقراری دموکراسی و آزادی و رفاه اقتصادی شکل گرفت.
دیری نپایید که جریان اخوان المسلمین به صحنه آمد؛ تشکلی ریشه دار در جامعه مصر که بسیار دیر و با تردید به انقلاب ژانویه و فوریه پیوست و بعد از آن هم وعده داد که به دنبال کسب قدرت نیست اما این اتفاق هرگز نیفتاد.
به دنبال رد صلاحیت خیرت شاطر، این گروه از محمد مرسی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 حمایت کرد؛ انتخاباتی که قرار بود اولین رییس جمهوری منتخب مردم این کشور را تعیین کند.
مرسی به سختی و در دور دوم موفق به شکست دادن ژنرال احمد شفیق شد؛ رویدادی که می توانست هشداری باشد به اخوان که مخالفان قدرتمندی در جامعه مصر دارد و نباید به دنبال قبضه کامل قدرت باشد اما این اتفاق نیفتاد؛ مرسی و یارانش اسب خود را برای کنار زدن مخالفان زین کرده بودند که اوج این مساله در تدوین قانون اساسی تازه این کشور رخ داد.
در عین حال مشکلات اقتصادی فراوان، پاشنه آشیل جامعه مصر بود هرچند که در عرصه سیاست خارجی مرسی دستاوردهای قابل توجهی داشت؛ سفر به ایران (هرچند به عنوان شرکت در اجلاس جنبش عدم تعهد) و کمک به برقراری آتش بس میان حماس و اسراییل در جریان جنگ 8 روزه سال 2012 از جمله این اقدامات بود.
با این حال موج اعتصاب ها و ناآرامی ها بار دیگر مصر را فرا گرفت؛ 7 ماه کشمکش، ارتش را ناچار از مداخله و برکناری مرسی کرد؛ مساله ای قلع و قمع شدید اخوان را به دنبال داشت و در نهایت ژنرال عبدالفتاح السیسی (که مرسی او را به وزارت دفاع برگزیده بود) بر کرسی ریاست جمهوری نشاند.
تحولات مصر یکبار دیگر نشان داد در جوامعی که از تنوع قومی، فکری و مذهبی بالایی برخوردار هستند، دموکراسی و همزیستی مسالمت آمیز تنها راه برای برون رفت از بحران است؛ برخی دموکراسی را صرفا در صندوق رای متبلور می دانند حال آنکه دموکراسی به معنای حکومت اکثریت با رعایت حقوق اقلیت است؛ مساله ای که مرسی و اخوان به آن توجهی نداشتند.
آنچه از شواهد بر می آید خزان بهار عربی است در مصر و اینکه نباید انتظار داشت جامعه مصر در کوتاه مدت به اهدافی که از انقلاب ژانویه و فوریه 2011 در سر می پروراند، دست یابد.
23 ژوئیه سالروز كودتای نظامی علیه حكومت پادشاهی ملك فاروق در سال 1952 و زمینه سازی برای اعلام جمهوری در این كشور میباشدو دومین روز ملی مصر، 6 اكتبر است كه سالروز آغاز جنگ چهارم اعراب و اسرائیل در سال 1973م میباشد.
در 23 ژوئیه 1952 كودتایی به رهبری ژنرال محمد نجیب و سرهنگ جمال عبدالناصر صورت گرفت و سه روز پس از پیروزی كودتا، ملك فاروق پادشاه مصر كه در میان مردم، محبوبیتی نداشت در 26 ژوئیه مجبور به استعفا شد.
همچنین همزمان، با الغای رژیم سلطنتی، نظام جمهوری در مصر به ریاست محمد نجیب اعلام شد. ریاست جمهوری نجیب دوام چندانی نیافت و پس از آنكه بین كودتاچیان اختلاف افتاد، در نهایت، جمال عبدالناصر به ریاست جمهوری رسید.
مصر مهمترین کشور جهان عرب است و تحولات آن به شدت بر اوضاع سرزمین های عربی و اسلامی تاثیر می گذارد اما این روزها آینده ای بس مبهم و نامعلوم دارد.
4 سال گذشته روزهایی پر التهاب و سرشار از بیم و امید برای این کشور بوده است؛ قیام مردمی علیه سی سال دیکتاتوری حسنی مبارک، سومین رییس جمهوری مصر، به سقوط وی در 11 فوریه سال 2011 انجامید؛ بهار عربی روی خوش خود را به مردم این کشور نشان می داد و موجی از امیدواری برای برقراری دموکراسی و آزادی و رفاه اقتصادی شکل گرفت.
دیری نپایید که جریان اخوان المسلمین به صحنه آمد؛ تشکلی ریشه دار در جامعه مصر که بسیار دیر و با تردید به انقلاب ژانویه و فوریه پیوست و بعد از آن هم وعده داد که به دنبال کسب قدرت نیست اما این اتفاق هرگز نیفتاد.
به دنبال رد صلاحیت خیرت شاطر، این گروه از محمد مرسی در انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 حمایت کرد؛ انتخاباتی که قرار بود اولین رییس جمهوری منتخب مردم این کشور را تعیین کند.
مرسی به سختی و در دور دوم موفق به شکست دادن ژنرال احمد شفیق شد؛ رویدادی که می توانست هشداری باشد به اخوان که مخالفان قدرتمندی در جامعه مصر دارد و نباید به دنبال قبضه کامل قدرت باشد اما این اتفاق نیفتاد؛ مرسی و یارانش اسب خود را برای کنار زدن مخالفان زین کرده بودند که اوج این مساله در تدوین قانون اساسی تازه این کشور رخ داد.
در عین حال مشکلات اقتصادی فراوان، پاشنه آشیل جامعه مصر بود هرچند که در عرصه سیاست خارجی مرسی دستاوردهای قابل توجهی داشت؛ سفر به ایران (هرچند به عنوان شرکت در اجلاس جنبش عدم تعهد) و کمک به برقراری آتش بس میان حماس و اسراییل در جریان جنگ 8 روزه سال 2012 از جمله این اقدامات بود.
با این حال موج اعتصاب ها و ناآرامی ها بار دیگر مصر را فرا گرفت؛ 7 ماه کشمکش، ارتش را ناچار از مداخله و برکناری مرسی کرد؛ مساله ای قلع و قمع شدید اخوان را به دنبال داشت و در نهایت ژنرال عبدالفتاح السیسی (که مرسی او را به وزارت دفاع برگزیده بود) بر کرسی ریاست جمهوری نشاند.
تحولات مصر یکبار دیگر نشان داد در جوامعی که از تنوع قومی، فکری و مذهبی بالایی برخوردار هستند، دموکراسی و همزیستی مسالمت آمیز تنها راه برای برون رفت از بحران است؛ برخی دموکراسی را صرفا در صندوق رای متبلور می دانند حال آنکه دموکراسی به معنای حکومت اکثریت با رعایت حقوق اقلیت است؛ مساله ای که مرسی و اخوان به آن توجهی نداشتند.
آنچه از شواهد بر می آید خزان بهار عربی است در مصر و اینکه نباید انتظار داشت جامعه مصر در کوتاه مدت به اهدافی که از انقلاب ژانویه و فوریه 2011 در سر می پروراند، دست یابد.
