یک استاد دانشگاه گفت: دانشگاه را نمی‌توان بدون مفهوم استقلال و خودگردانی مالی، اداری و علمی شناخت و تعریف کرد.
گروه راهبرد خبرگزاری دانا (داناخبر) - غلامرضا ظریفیان*: مهر هر سال دانشگاه تهران به رسم آیین بازگشایی دانشگاه‌ها میزبان ریاست جمهوری و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزرای علوم و بهداشت، روسای دانشگاه‌ها و تعدادی از دانشجویان است.
این مراسم عمدتا به صورت سخنرانی برگزار می‌شود و نه گفت و شنود و پرسش و پاسخ اما اعتراض تشکل‌های دانشجویی به نبودن برنامه پرسش و پاسخ در این مراسم با ابراز تاسف رییس جمهوری نسبت به پیش‌بینی نشدن این امکان در برنامه این مراسم مواجه شد و ایشان گفتند که حضورشان در دانشگاه، بیشتر برای شنیدن است تا حرف زدن.
با این حال در مجموع این مراسم فرصت مغتنمی بود برای طرح مسایل مهم آموزش عالی و نهاد دانشگاه توسط موثرترین مجریان و کارگزاران آن.
در سخنرانی‌های روسای دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران و وزرای علوم و بهداشت بر یک موضوع کانونی و پر اهمیت یعنی نقش استقلال دانشگاه در توسعه کشور تاکید شد. موضوعی که در ادبیات جهان با مفهوم خودگردانی مالی، اداری و علمی دانشگاه‌ها تعریف می‌شود.
همانگونه که انسان را بدون کلام و زبان نمی‌توان معرفی کرد، دانشگاه را نیز نمی‌توان بدون مفهوم استقلال و خودگردانی مالی، اداری و علمی شناخت و تعریف کرد.
دانشگاه به مثابه مهم ترین مرکز تولید دانش و با حضور صدها نخبه علمی اعم از استاد و دانشجو باید متکی بر سازوکارهایی اداره شود که بتواند به صورت لحظه‌ای به رصد دانش در گذشته و حال و آینده بپردازد و آن را به امکانی برای مدیریت و برنامه‌ریزی حل مشکلات جامعه تبدیل سازد.
این مهم در صورت چابکی، اختیارات ویژه مالی و اداری و ارتباط دائم و پیوسته با شبکه جهانی دانش است که محقق خواهد شد.
در جهانی که توسعه علمی شرط بقای جوامع است؛ نهاد مدیریت علم یعنی دانشگاه‌ها باید بتوانند در مقابل تغییرات لحظه‌ای دانش منعطف و هوشمند عمل کنند، با استفاده از حداکثر ظرفیت استادان، دانشمندان، مدیران لایق و کارآمد و دانشجویان خود به خلق و جذب ایده‌ها و کشف مجهولات مبادرت ورزند و با یک نگاه آینده پژوهانه به رصد مسائل مبتلابه جامعه در عرصه‌های مختلف و ارائه راهکار برای آن بپردازند.
دانشگاه درصورتی می‌تواند نقش موتور محرک و توسعه ساز خود را بخوبی ایفا کند که مقررات دست و پاگیر مالی و اداری و استخدامی پیچیده کنونی آن را زنجیر نکرده باشد.
پیام سخنان ریاست جمهوری نیز در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها حائز اهمیت ویژه‌ای بود.
محورهای سخنان آقای روحانی هرچند به ظاهر متنوع به نظر می‌رسید اما جملگی آنها حکایت از یک نکته مهم داشت و آن اینکه باید دانشگاه و مناسبات علمی، مدیریتی و فرهنگی آن را به رسمیت شناخت و به آن اعتماد کرد.
در بیانات رییس جمهوری نگرانی‌های متعددی ابراز گردید. «نحوه برخورد غیر اصولی و غیر اخلاقی با برخی از استادان»، «ضرورت به رسمیت شناختن نقد علمی»، «ضرورت به رسمیت شناختن پرسشگری و پاسخ علمی به پرسش ها»، «ضرورت به رسمیت شناختن تنوع و تکثر فضای دانشگاه» ،«ضرورت پرهیز از هرگونه برخورد امنیتی در محیط‌های دانشگاهی»، «نگرانی شدید از برخوردهای سلیقه‌ای و نکته‌بینی‌های غیر اخلاقی و غیراسلامی»، «تاکید بر انتخاب اصلح جامعه دانشگاهی در مدیریت آموزش عالی در یک سال گذشته و توجه دادن به صلاحیت‌های اخلاقی و علمی وزرای پیشنهادی و خصوصا تاکید بر صلاحیت‌های ویژه علمی، اعتقادی و انقلابی دکتر فرجی دانا» از جمله موضوعات مهمی بود که در سخنان حسن روحانی مطرح شد.
ریاست جمهوری انتظارات خود از دانشگاه را نیز در این سخنان مطرح کرد که طبیعتا انجام این انتظارات به حق در گرو به رسمیت شناختن ساز و کارهای ذاتی دانشگاه‌ها است.
انتظار مهم ریاست جمهوری از دانشگاه‌ها این بود که در کنار دولت به اصلی‌ترین مشکلات و معضلات جامعه مانند مشکلات زیست محیطی، بحث آب و انرژی و مسایل مهم مبتلابه جامعه توجه و راه حل ارایه کنند.
مجموع سخنان مهم ارایه شده توسط مدیران آموزش عالی و رییس جمهوری در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها بار دیگر تاکیدی است بر این نکته که دانشگاه و مراکز علمی، مهمترین پایه‌های توسعه پایدار کشور هستند و قدر این نعمت بزرگ را باید با درک مقتضیات آن دانست.
*استاد دانشگاه
منبع: ایران
این مراسم عمدتا به صورت سخنرانی برگزار می‌شود و نه گفت و شنود و پرسش و پاسخ اما اعتراض تشکل‌های دانشجویی به نبودن برنامه پرسش و پاسخ در این مراسم با ابراز تاسف رییس جمهوری نسبت به پیش‌بینی نشدن این امکان در برنامه این مراسم مواجه شد و ایشان گفتند که حضورشان در دانشگاه، بیشتر برای شنیدن است تا حرف زدن.
با این حال در مجموع این مراسم فرصت مغتنمی بود برای طرح مسایل مهم آموزش عالی و نهاد دانشگاه توسط موثرترین مجریان و کارگزاران آن.
در سخنرانی‌های روسای دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران و وزرای علوم و بهداشت بر یک موضوع کانونی و پر اهمیت یعنی نقش استقلال دانشگاه در توسعه کشور تاکید شد. موضوعی که در ادبیات جهان با مفهوم خودگردانی مالی، اداری و علمی دانشگاه‌ها تعریف می‌شود.
همانگونه که انسان را بدون کلام و زبان نمی‌توان معرفی کرد، دانشگاه را نیز نمی‌توان بدون مفهوم استقلال و خودگردانی مالی، اداری و علمی شناخت و تعریف کرد.
دانشگاه به مثابه مهم ترین مرکز تولید دانش و با حضور صدها نخبه علمی اعم از استاد و دانشجو باید متکی بر سازوکارهایی اداره شود که بتواند به صورت لحظه‌ای به رصد دانش در گذشته و حال و آینده بپردازد و آن را به امکانی برای مدیریت و برنامه‌ریزی حل مشکلات جامعه تبدیل سازد.
این مهم در صورت چابکی، اختیارات ویژه مالی و اداری و ارتباط دائم و پیوسته با شبکه جهانی دانش است که محقق خواهد شد.
در جهانی که توسعه علمی شرط بقای جوامع است؛ نهاد مدیریت علم یعنی دانشگاه‌ها باید بتوانند در مقابل تغییرات لحظه‌ای دانش منعطف و هوشمند عمل کنند، با استفاده از حداکثر ظرفیت استادان، دانشمندان، مدیران لایق و کارآمد و دانشجویان خود به خلق و جذب ایده‌ها و کشف مجهولات مبادرت ورزند و با یک نگاه آینده پژوهانه به رصد مسائل مبتلابه جامعه در عرصه‌های مختلف و ارائه راهکار برای آن بپردازند.
دانشگاه درصورتی می‌تواند نقش موتور محرک و توسعه ساز خود را بخوبی ایفا کند که مقررات دست و پاگیر مالی و اداری و استخدامی پیچیده کنونی آن را زنجیر نکرده باشد.
پیام سخنان ریاست جمهوری نیز در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها حائز اهمیت ویژه‌ای بود.
محورهای سخنان آقای روحانی هرچند به ظاهر متنوع به نظر می‌رسید اما جملگی آنها حکایت از یک نکته مهم داشت و آن اینکه باید دانشگاه و مناسبات علمی، مدیریتی و فرهنگی آن را به رسمیت شناخت و به آن اعتماد کرد.
در بیانات رییس جمهوری نگرانی‌های متعددی ابراز گردید. «نحوه برخورد غیر اصولی و غیر اخلاقی با برخی از استادان»، «ضرورت به رسمیت شناختن نقد علمی»، «ضرورت به رسمیت شناختن پرسشگری و پاسخ علمی به پرسش ها»، «ضرورت به رسمیت شناختن تنوع و تکثر فضای دانشگاه» ،«ضرورت پرهیز از هرگونه برخورد امنیتی در محیط‌های دانشگاهی»، «نگرانی شدید از برخوردهای سلیقه‌ای و نکته‌بینی‌های غیر اخلاقی و غیراسلامی»، «تاکید بر انتخاب اصلح جامعه دانشگاهی در مدیریت آموزش عالی در یک سال گذشته و توجه دادن به صلاحیت‌های اخلاقی و علمی وزرای پیشنهادی و خصوصا تاکید بر صلاحیت‌های ویژه علمی، اعتقادی و انقلابی دکتر فرجی دانا» از جمله موضوعات مهمی بود که در سخنان حسن روحانی مطرح شد.
ریاست جمهوری انتظارات خود از دانشگاه را نیز در این سخنان مطرح کرد که طبیعتا انجام این انتظارات به حق در گرو به رسمیت شناختن ساز و کارهای ذاتی دانشگاه‌ها است.
انتظار مهم ریاست جمهوری از دانشگاه‌ها این بود که در کنار دولت به اصلی‌ترین مشکلات و معضلات جامعه مانند مشکلات زیست محیطی، بحث آب و انرژی و مسایل مهم مبتلابه جامعه توجه و راه حل ارایه کنند.
مجموع سخنان مهم ارایه شده توسط مدیران آموزش عالی و رییس جمهوری در مراسم بازگشایی دانشگاه‌ها بار دیگر تاکیدی است بر این نکته که دانشگاه و مراکز علمی، مهمترین پایه‌های توسعه پایدار کشور هستند و قدر این نعمت بزرگ را باید با درک مقتضیات آن دانست.
*استاد دانشگاه
منبع: ایران
